Verbruik van duurzame energie, 1990-2007
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Het aandeel duurzaam in het binnenlands energieverbruik is in 2007 nauwelijks toegenomen ten opzichte van 2006 en bedroeg opnieuw een kleine 3 procent.
| 1990 | 2000 | 2005 | 2006 | 2007 | |||
| TJ vermeden verbruik van fossiele primaire energie | |||||||
| Totaal duurzame energiebronnen | 18 096 | 37 577 | 80 538 | 89 751 | 95 924 | ||
| Waterkracht | 752 | 1 179 | 733 | 871 | 877 | ||
| Windenergie | 495 | 6 861 | 17 222 | 22 463 | 28 193 | ||
| Zonne-energie totaal | 76 | 487 | 1 047 | 1 085 | 1 123 | ||
| w.v. | Zonnestroom | 3 | 66 | 295 | 298 | 304 | |
| Zonnewarmte | 73 | 421 | 752 | 787 | 819 | ||
| Omgevingsenergie totaal | . | 809 | 2 328 | 3 192 | 4 149 | ||
| w.v. | Warmtepompen | . | 589 | 1 830 | 2 566 | 3 446 | |
| Warmte/koude opslag | 3 | 220 | 498 | 625 | 703 | ||
| Biomassa totaal | 16 770 | 28 242 | 59 208 | 62 140 | 61 581 | ||
| w.v. | Afvalverbrandingsinstallaties | 6 093 | 11 417 | 11 874 | 12 400 | 12 979 | |
| Bij- en meestoken biomassa in centrales | - | 1 755 | 30 522 | 29 445 | 15 702 | ||
| Houtkachels voor warmte bij bedrijven | 1 308 | 1 806 | 1 914 | 2 145 | 2 382 | ||
| Houtkachels bij huishoudens | 6 231 | 5 701 | 5 464 | 5 464 | 5 464 | ||
| Overige biomassaverbranding | 440 | 2 317 | 4 397 | 5 319 | 5 632 | ||
| Biogas, totaal | 2 698 | 5 246 | 4 936 | 5 389 | 6 391 | ||
| w.v. | Biogas uit stortplaatsen | 336 | 1 934 | 1 580 | 1 500 | 1 406 | |
| Biogas uit rioolwaterzuivering | 1 866 | 2 299 | 2 127 | 2 068 | 2 132 | ||
| Biogas op landbouwbedrijven | 78 | 456 | 1 441 | ||||
| Biogas, overig | 497 | 1 013 | 1 151 | 1 364 | 1 412 | ||
| Biobrandstoffen voor wegverkeer, totaal | - | - | 101 | 1 979 | 13 031 | ||
| w.v. | Biobenzine | - | - | - | 1 010 | 3 687 | |
| Biodiesel | - | - | 101 | 968 | 9 344 | ||
| als % van totaal energieverbruik | |||||||
| Totaal duurzame energie | 0,67 | 1,23 | 2,44 | 2,79 | 2,87 | ||
| Bron: CBS (2008b). | CBS/MNC/dec08/0385 | ||||||
| NB. In vergelijking met de vorige versie van deze indicator gaat het bij de gegevens 2007 om definitieve cijfers. | |||||||
Verbruik van duurzame energie neemt nauwelijks toe
Het verbruik van duurzame energie in Nederland is in 2007 bijna niet gegroeid. Ongeveer 2,9 procent van de Nederlandse energievoorziening afkomstig van duurzame bronnen. Tussen 2003 en 2006 groeide het verbruik van duurzame energie nog sterk.
Windenergie groeit fors
Ongeveer 0,8 procent van de energievoorziening was in 2007 afkomstig van Nederlandse windmolens. Zij produceerden een kwart meer energie dan het jaar daarvoor. De toegenomen productie van elektriciteit uit windenergie is vooral te danken aan het plaatsen van veel nieuwe grote windmolens, onder andere in zee voor de kust bij Egmond.
Minder biomassa in centrales
De belangrijkste duurzame energiebron is in 2007 nog steeds biomassa, met een bijdrage aan de energievoorziening van 1,8 procent. Het verbruik van biomassa daalde doordat het meestoken van biomassa in elektriciteitscentrales bijna halveerde. De voornaamste oorzaken voor deze daling zijn de verlaging van de subsidie en de maatschappelijke discussie over de duurzaamheid van biomassa.
Meer biomassa in auto's
De afname van het meestoken is in 2007 voor een groot deel gecompenseerd door een toename van het gebruik van biomassa in het wegverkeer in de vorm van biobrandstoffen. Sinds 2007 geldt voor leveranciers van motorbrandstoffen op de Nederlandse markt de verplichting om 2 procent biobrandstoffen te leveren. Dit percentage loopt op tot 4,0 procent in 2010. In de praktijk gebeurt dat via bijmenging in gewone benzine en diesel.
Beleidsdoelstellingen
De overheid streeft naar 20 procent verbruik van duurzame energie in 2020 (Tweede kamerfracties CDA, PvdA en Christenunie, 2007). In januari 2008 heeft de Europese commissie een voorstel gelanceerd voor een richtlijn voor duurzame energie, met bindende doelstellingen voor het percentage duurzame energie per land in 2020 (Europese Commissie, 2008). Voor Nederland wordt 14 procent voorgesteld.
Duurzaamheid biomassa
De duurzaamheid van verschillende soorten van biomassa is onderwerp van maatschappelijk debat. Vooralsnog tellen alle vormen van biomassa mee bij de duurzame energie, omdat er op dit moment nog geen algemeen geaccepteerde en operationele criteria zijn om de duurzaamheid van biomassa te beoordelen. De overheid is momenteel wel bezig om dergelijke criteria te ontwerpen (VROM, 2007). Ook in de internationale energiestatistieken wordt geen onderscheid gemaakt tussen duurzame en niet duurzame biomassa.
Subsidies
De belangrijkste subsidieregeling voor duurzame energie is de MEP (Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie). Via de MEP krijgen producenten van duurzame elektriciteit een toeslag op de geleverde stroom. Deze subsidie is gebaseerd op het verwachte verschil in de kostprijs tussen gewone elektriciteit en duurzame elektriciteit. Voor nieuwe projecten is de MEP in augustus 2006 stopgezet. Voor bestaande projecten loopt de MEP gewoon door, met een maximale subsidietermijn van 10 jaar.
Met ingang van april 2008 kunnen aanvragen ingediend worden voor een nieuwe subsidieregeling voor duurzame energie: de Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE). Belangrijk verschil met de oude regeling is dat de SDE een jaarlijks plafond kent voor het toe te kennen bedrag. Verder hangt de exacte hoogte van het subsidiebedrag nu af van de daadwerkelijke elektriciteitsprijs. Als de elektriciteitsprijs stijgt, neemt het subsidiebedrag dus af.
Bronnen
- CBS (2007). Duurzame energie (onderzoeksbeschrijving). CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2008a). Verbruik duurzame energie blijft gelijk. Webmagazine 24 april 2008. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2008b). StatLine: Duurzame energie: vermeden prim. energie. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2008c). Duurzame energie in Nederland 2007. CBS, Den Haag / Heerlen.
- Europese Commissie (2008). Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen. COM(2008) 19 definitief.
- EZ (1996). Derde Energienota. Tweede Kamer, vergaderjaar 1995-1996, 24 525, nrs, 1-2. Ministerie van Economische Zaken, Sdu Uitgeverij, Den Haag.
- EZ (2005). Nu voor later, Energierapport 2005. Ministerie van Economische Zaken, Den Haag.
- SenterNovem (2006). Protocol Monitoring Duurzame Energie (2006). Methodiek voor het registreren en berekenen van de bijdrage van duurzame / hernieuwbare energiebronnen (update 2006). SenterNovem, Utrecht/Sittard.
- VROM (2007). Beleid voor duurzame productie van biomassa voor energiedoeleinden. Brief van de minister aan de Tweede kamer. KvI2007058811, juni 2007.
Relevante informatie
- Meer informatie over duurzame energie is te vinden in de databank StatLine van het CBS.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Verbruik van duurzame energie
- Omschrijving
- Het verbruik van duurzame energie naar energiebron (zoals wind en biomassa) en techniek (zoals windmolens en houtkachels), uitgedrukt als aantal terajoules (TJ) vermeden verbruik van fossiele primaire energie.
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
- Berekeningswijze
- De berekeningswijze verschilt per combinatie van bron en techniek. De basisinformatie is afkomstig uit enquêtes van het CBS, uit de registratie van duurzame stroomcertificaten van CertiQ, en voor de jaren tot en met 2002 uit deelinventarisaties uitgevoerd door Ecofys en KEMA.
De berekeningswijze is per techniek vastgelegd in het Protocol Monitoring Duurzame Energie (SenterNovem, 2006). Tevens zijn kortere methodologische verantwoordingen te vinden in het rapport Duurzame energie in Nederland 2007 (CBS, 2008c) en het artikel Duurzame energie (CBS, 2007).
Duurzame energie wordt uitgedrukt in vermeden gebruik van primaire fossiele energie. De keuze voor deze wijze van uitdrukken is vastgelegd in het Protocol Monitoring Duurzame Energie. - Basistabel
- StatLine: Duurzame energie: vermeden prim. energie (CBS, 2008b)
Een uitgebreidere toelichting bij de ontwikkelingen is te vinden in het rapport Duurzame energie in Nederland 2007 (CBS, 2008c). - Geografische verdeling
- Nederland
- Andere variabelen
- Het verbruik van duurzame energie uitgesplitst naar energiebron / techniek, uitgedrukt als percentage van het totale energieverbruik.
Het verbruik van duurzame energie uitgesplitst naar energiebron / techniek, uitgedrukt als vermeden emissie van kooldioxide (in kton, resp. als percentage van de totale kooldioxide emissie). - Verschijningsfrequentie
- Jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
- Duurzame energie in Nederland 2007 (CBS, 2008c)
Duurzame energie (CBS, 2007) (onderzoeksbeschrijving)
Verbruik duurzame energie blijft gelijk (CBS, 2008a) - Opmerking
- In de verbruikscijfers in de tabel is de import van groene stroom niet meegeteld.
- Betrouwbaarheidscodering
- A (integrale enquête) voor duurzame energie uit waterkracht;
A (integrale enquête) voor duurzame energie uit windenergie;
D (schatting, gebaseerd op een aantal metingen, expert judgement, een aantal relevante feiten of gepubliceerde bronnen terzake) voor duurzame energie uit zonne-energie;
E (schatting gebaseerd op een enkele meting, expert judgement, relevante feiten of extrapolatie van andere metingen) voor duurzame energie uit omgevingsenergie;
C (schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd) voor biomassa in afvalverbrandingsinstallaties;
A (integrale enquête) voor meestoken biomassa in elektriciteitscentrales;
D (schatting, gebaseerd op een aantal metingen, expert judgement, een aantal relevante feiten of gepubliceerde bronnen terzake) voor biomassa in houtkachels voor warmte bij bedrijven;
E (schatting gebaseerd op een enkele meting, expert judgement, relevante feiten of extrapolatie van andere metingen) voor huishoudelijke houtkachels;
A (integrale enquête) voor overige biomassaverbranding;
B (schatting gebaseerd op een groot aantal (zeer accurate) metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is) voor biogas;
C (schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd) voor biobrandstoffen voor het wegverkeer.
Per onderdeel wordt in het rapport Duurzame energie in Nederland 2007 (CBS, 2008c) ingegaan op de betrouwbaarheid.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2008). Verbruik van duurzame energie, 1990-2007 (indicator 0385, versie 15, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
