Vermestende depositie, 1990-2014

Landelijk beeld in 2014

Regionaal komen grote verschillen voor in de vermestende depositie. In de Gelderse Vallei en de Peel lopen deposities op tot 4.500 respectievelijk 4.300 mol stikstof per hectare. Dat komt door de hoge lokale ammoniakuitstoot van de intensieve veehouderij. Ammoniak (NH₃) komt op geringe hoogte vrij en deponeert snel. Deze combinatie zorgt ervoor dat veel NH₃ dicht bij de bron neerkomt. De hoge emissie van stikstofoxiden (NO_x) in en nabij grote steden is de oorzaak van de hogere depositie in die gebieden.

De Nederlandse agrarische sector levert met ongeveer 40% verreweg de grootste bijdrage aan de vermestende depositie in Nederland. Ongeveer 60% van de depositie is afkomstig uit Nederlandse bronnen.

De gevolgen van de stikstofdepositie voor de overschrijding van de kritische niveaus zie Overschrijding kritische stikstofdepositie op natuur, 2009.

Trend

De landelijk gemiddelde stikstofdepositie, ook wel vermestende depositie genoemd, bedroeg in 1990 ruim 2700 mol stikstof per hectare. De depositie is sindsdien geleidelijk gedaald tot het huidige niveau van 1767 mol/ha). De stikstofdepositie komt in 2014 ongeveer 100 mol/ha hoger uit dan in 2013, dit als gevolg van hogere NH₃ emissies van o.a. de melkveehouderij. Van jaar tot jaar voorkomende variaties in meteorologische omstandigheden kunnen, bij gelijke emissies, overigens tot depositiefluctuaties in de orde van grootte van 10% leiden.
De daling in stikstofdepositie op lange termijn (1990-2014) is het gevolg van lagere emissies van zowel stikstofoxiden als van NH₃

• De emissie van stikstofoxiden in Nederland daalde sinds 1990 met 58%. Deze daling is het resultaat van maatregelen bij het verkeer, zoals de invoering van de katalysator aan het eind van de jaren tachtig, bij de industrie en in de energiesector.
• De NH₃ emissie door agrarische bronnen in Nederland is sinds 1990 met 64% gedaald. Deze emissiedaling is het gevolg van maatregelen zoals verbeterde voersamenstelling, het gebruik van emissiearme stallen, het afdekken van mestsilo's en het direct onderwerken van mest bij de aanwending.
• In de periode 2005-2014 lijkt de totale stikstofdepositie (N-totaal) gedaald, echter deze daling is niet significant. Over deze periode is de depositie van gereduceerd stikstof niet, maar de depositie van geoxideerd stikstof wel gedaald.

Voor meer gedetailleerde informatie over de ontwikkeling van de emissies van vermestende stoffen in Nederland zie Grootschalige luchtverontreiniging de "National Emission Ceilings": emissies, 1990 - 2021.
Voor informatie over het beleid op het terrein van verzurende stoffen zie de indicator Vermesting en verzuring: beleid.

Voor informatie over de effecten van verzurende stoffen zie de indicator Vermesting en verzuring: oorzaken en effecten.