Natuur en natuurbescherming

De natuur levert talloze diensten en producten aan maatschappij en economie en is als zodanig onmisbaar voor het menselijk bestaan op aarde. Maar natuurgebieden in Nederland staan onder druk: verlies en versnippering van natuurgebieden en een teveel aan meststoffen en chemische stoffen zijn oorzaken waardoor dier- en plantensoorten uit de natuurgebieden verdwijnen. Er zijn bijzondere soorten en gebieden waarvoor Nederland de internationale verantwoordelijkheid heeft om die te beschermen.

Wereldwijde doelen voor natuur en water

De wereldwijde en Europese doelen voor biodiversiteit en waterkwaliteit zijn de basis voor het Nederlandse natuur- en waterbeleid. Dit beleid is er voor behoud, herstel en bescherming van de natuur en de biodiversiteit, zowel op het land als in het water. Op wereldniveau hebben vele landen, waaronder Nederland, afspraken gemaakt over het behoud en duurzaam gebruik van de biodiversiteit (Convention on Biological Diversity, CBD). De doelen om het verlies aan biodiversiteit stop te zetten en ecosystemen veerkrachtig te maken zijn onderdeel van de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties. Binnen Europa zijn al deze biodiversiteitsdoelen verder uitwerkt in de EU-Biodiversiteitsstrategie 2030. 

Belangrijke pijlers in het Europese natuurbeleid zijn de Vogel- en Habitatrichtlijn (VHR), de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) en de Kaderrichtlijn Mariene Strategie (KRM). Met dit beleid worden belangrijke leefgebieden en soorten beschermd. Zo worden bedreigingen voor de natuur en de waterkwaliteit verminderd en worden het milieu en de leefomgeving verbeterd door natuurherstelmaatregelen. Als onderdeel van het Europees natuurbeleid heeft Nederland ook Natura 2000-gebieden aangewezen. Deze maken onderdeel uit van het Natuurnetwerk Nederland, het belangrijkste nationale instrument voor natuurbescherming.