Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid, 2005-2021
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Voorlopige cijfers over de bruto toegevoegde waarde (basisprijzen) van de Nederlandse economie laten in 2021 een groei van 5,2 procent zien. In 2021 kwamen er 232 duizend banen bij tegen een terugval van het aantal banen met 35 duizend in 2020. De groei is vooral veroorzaakt door het grotere handelssaldo en de consumptie door huishoudens maar ook meer overheidsconsumptie droeg er aan bij. De positieve bijdrage van de investeringen was beperkter.
Herstel economie
De Nederlandse economie is in 2021 met 5,2 procent toegenomen ten opzichte van een jaar eerder. Daarmee heeft de economie zich hersteld van de krimp van coronajaar 2020. In dat jaar kromp de economie met 4,1 procent. In pre-coronajaar 2019 groeide de economie nog met 2,0 procent. Dat de economie in een jaar tijd is teruggeveerd komt vooral door de versoepeling van de maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus in de loop van 2021 en doordat in dat jaar ook wereldwijd werd gevaccineerd.
Achter de positieve groei schuilen behoorlijke verschillen tussen sectoren. De productie van de industrie, die terugveerde met 6,9 procent, was hoger dan ooit maar een deel van de bedrijfstakken kampte ook in 2021 nog met beperkingen.
Bedrijfstakken met beperkingen in 2021
Niet bij alle sectoren is de krimp uit het coronajaar teniet gedaan. Zo kreeg de cultuur- en recreatiesector de hardste klappen. In 2020 kromp die sector enorm en ook in 2021 was nog een krimp van 4 procent te zien. Evenementen, festivals en voorstellingen mochten in eerste instantie deels of slechts voor kleine groepen doorgaan. Ook sportclubs en recreatieparken waren een groot gedeelte van het jaar nog beperkt open of helemaal gesloten.
De handel, vervoer en horeca herstelde zich met een toename 8,2 procent minder hard dan dat de branche was gekrompen in 2020. In de vervoerssector kwam met name het openbaar vervoer en de luchtvaart weer op gang. Ook de groei van 7,1 procent in de zakelijke dienstverlening was een volle procent minder dan dat deze in 2020 terugviel. Het ging hier met name om de uitzend- en reisbranche.
De krimp bij de delfstoffenwinning hangt samen met het verder stapsgewijs terugschroeven van het productieplafond voor gaswinning.
Werkgelegenheid blijft groeien
Evenals in de pre-corona jaren nam het aantal banen in 2021 toe en wel met 232 duizend. In 2020 vielen er nog 35 duizend banen weg. Het arbeidsvolume waarbij het totale aantal uren werk wordt gemeten nam toe met 177 duizend arbeidsjaren (+2,3 procent). In de gezondheidszorg en de zakelijke dienstverlening kwamen er de meeste banen bij. In de horeca nam het aantal banen met 0,9 procent af.
Bronnen
- CBS (2022a). Opbouw binnenlands product (bbp); nationale rekeningen. CBS, Den Haag/Heerlen.
- CBS (2022b). De Nederlandse economie in 2021. CBS, Den Haag/Heerlen.
- CBS (2022c). Productie- en inkomenscomponenten bbp; bedrijfstak; nationale rekeningen. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2022d). Arbeidsvolume; bedrijfstak, geslacht, nationale rekeningen. CBS, Den Haag / Heerlen.
Relevante informatie
- Nationale rekeningen (toelichting)
- Meer informatie over de Nationale rekeningen is te vinden in De Nederlandse economie in 2021 (CBS, 2022b) en op StatLine (CBS).
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid
- Omschrijving
- De toegevoegde waarde tegen basisprijzen van alle sectoren samen plus het saldo van productgebonden belastingen en subsidies en het verschil tussen toegerekende en afgedragen BTW
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek
- Berekeningswijze
- Voor alle sectoren in de nationale economie wordt de toegevoegde waarde bepaald. Het CBS haalt de gegevens voor de statistieken uit veel verschillende bronnen. In Onderzoeksomschrijvingen staat per onderzoek aangegeven hoe en waar de gegevens worden verzameld.
- Basistabel
- StatLine:
Opbouw binnenlands product (bbp); nationale rekeningen (CBS, 2022a)
Productie- en inkomenscomponenten bbp; bedrijfstak; nationale rekeningen CBS, 2022b)
Arbeidsvolume; bedrijfstak, geslacht, nationale rekeningen (CBS, 2022d) - Geografische verdeling
- Nederland
- Andere variabelen
- Netto binnenlandsproduct (marktprijzen), toegevoegde waarde (bruto, netto in basisprijzen), nationaal inkomen, beschikbaar nationaal inkomen, consumptieve bestedingen
- Verschijningsfrequentie
- Jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
- Meer informatie:
Onderzoeksomschrijvingen
Classification of Products by Activity (CPA)
Begrip 'Toegevoegde waarde (bruto, basisprijzen)'
Begrip 'Werkgelegenheid' - Opmerking
- Doordat geen sluitende vertaling gemaakt kan worden van de economische sectoren zoals het CBS die waarneemt naar de doelgroepen of milieubeleidsectoren, omvat een aantal van de gepresenteerde doelgroepen/sectoren een bredere economische sector.
Er heeft in 2018 een herberekening (een zogenaamde revisie) plaatsgevonden van de statistiek van de Nationale rekeningen. De cijfers over de voorgaande jaren zijn teruggerekend tot 1995. - Betrouwbaarheidscodering
- Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2022). Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid, 2005-2021 (indicator 0002, versie 22, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
