Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid, 2005-2022
Voorlopige cijfers over de bruto toegevoegde waarde (basisprijzen) van de Nederlandse economie laten in 2022 een groei van 4,8 procent zien. In 2022 kwamen er 436 duizend banen bij tegen een groei van het aantal banen met 231 duizend in 2021. De groei is vooral veroorzaakt door het grotere handelssaldo, meer consumptie door huishoudens en meer overheidsconsumptie. Ook de positieve bijdrage van de investeringen droeg eraan bij.
Herstel economie
De Nederlandse economie is in 2022 met 4,8 procent toegenomen ten opzichte van een jaar eerder. Daarmee is er voor het tweede jaar op rij weer een groei sinds de coronamaatregelen langzaam versoepeld werden na een harde lockdown. De laatste maatregelen vervielen in maart 2022. Zo heeft de economie zich verder kunnen herstellen na de krimp van coronajaar 2020. In dat jaar kromp de economie met 4,1 procent. In pre-coronajaar 2019 groeide de economie nog met 2,0 procent.
Achter de positieve groei schuilen behoorlijke verschillen tussen sectoren. De sector handel, diensten en overheid nam met 5,5 procent het meest toe. Daar kreeg men in 2020 ook te maken met de hardste klappen. De productie van de land- en tuinbouw (-2,9 procent) en de energievoorziening (-1,7 procent) krompen beiden in 2022.
Effect corona en oorlog in Oekraïne
De bedrijfstak cultuur, sport, recreatie en overige diensten groeide in 2022 met 25,9 procent het hardst van alle bedrijfstakken. Daarnaast maakten de sectoren zakelijke dienstverlening met 8,9 procent en handel, vervoer en horeca met 6,7 procent een groeispurt door. Deze sectoren werden in 2020 ook het zwaarst getroffen door de coronamaatregelen.
Evenals de twee voorgaande jaren werd de groei in 2022 nog beïnvloed door corona. Zo gold er in Nederland nog een harde lockdown van januari tot eind april 2021 en van 19 december 2021 tot halverwege januari 2022. Daarna werd de samenleving geleidelijk opengesteld en in maart 2022 vervielen de laatste coronamaatregelen.
Door het snelle herstel van de coronarecessie in 2021 en de oorlog in Oekraïne in 2022 stegen de energieprijzen sinds het najaar van 2021 ongekend hard. Dit zorgde voor de hoogste inflatie sinds de eerste helft van de jaren zeventig. Consumenten voelden in de loop van het jaar de prijsstijgingen steeds meer in hun portemonnee. Ook bedrijven kregen steeds meer te maken met de hoge energieprijzen.
De krimp bij de delfstoffenwinning hangt samen met het verder stapsgewijs terugschroeven van het productieplafond voor gaswinning.
Werkgelegenheid blijft groeien
EIn 2022 nam het aantal banen toe en wel met 436 duizend. Dat is een recordtoename van het aantal banen in 5 jaar tijd. Een jaar eerder was er al een toename met 231 duizend banen. In 2020 vielen er 78 duizend weg. Het arbeidsvolume waarbij het totale aantal uren werk wordt gemeten nam in 2022 toe met 286 duizend arbeidsjaren (+3,6 procent). In de horeca, de verhuur en overige zakelijke diensten en de gezondheidszorg kwamen er de meeste banen bij. In 2022 nam het aantal banen in geen enkele bedrijfstak af.
Bronnen
- CBS (2023a). Statline: Opbouw binnenlands product (bbp); nationale rekeningen. CBS, Den Haag/Heerlen.
- CBS (2023b). De Nederlandse economie in 2022. CBS, Den
- Haag/Heerlen.
- CBS (2023c). StatLine: Productie- en inkomenscomponenten bbp; bedrijfstak; nationale rekeningen. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2023d). StatLine: Arbeidsvolume; bedrijfstak, geslacht, nationale rekeningen. CBS, Den Haag / Heerlen.
Relevante informatie
- Nationale rekeningen (toelichting)
- Meer informatie over de Nationale rekeningen is te vinden in
De Nederlandse economie in 2022 (CBS, 2023b) en op StatLine (CBS).
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid
- Omschrijving
De toegevoegde waarde tegen basisprijzen van alle sectoren samen plus het saldo van productgebonden belastingen en subsidies en het verschil tussen toegerekende en afgedragen BTW
- Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
- Berekeningswijze
Voor alle sectoren in de nationale economie wordt de toegevoegde waarde bepaald. Het CBS haalt de gegevens voor de statistieken uit veel verschillende bronnen. Op de webpagina Onderzoeksomschrijvingen staat per onderzoek staat aangegeven hoe en waar de gegevens worden verzameld
- Basistabel
StatLine:
Opbouw binnenlands product (bbp); nationale rekeningen (CBS, 2023a)Productie- en inkomenscomponenten bbp; bedrijfstak; nationale rekeningen (CBS, 2023c)
Arbeidsvolume; bedrijfstak, geslacht, nationale rekeningen (CBS, 2023d)
- Geografische verdeling
Nederland
- Andere variabelen
Netto binnenlandsproduct (marktprijzen), toegevoegde waarde (bruto, netto in basisprijzen), nationaal inkomen, beschikbaar nationaal inkomen, consumptieve bestedingen.
- Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
Meer informatie:
Onderzoeksomschrijvingen
Classificatie van Producten naar Activiteit
Begrippen- Opmerking
Doordat geen sluitende vertaling gemaakt kan worden van de economische sectoren zoals het CBS die waarneemt naar de doelgroepen of milieubeleidsectoren, omvat een aantal van de gepresenteerde doelgroepen/sectoren een bredere economische sector.
Er heeft in 2018 een herberekening (een zogenaamde revisie) plaatsgevonden van de statistiek van de Nationale rekeningen. De cijfers over de voorgaande jaren zijn teruggerekend tot 1995.- Betrouwbaarheidscodering
- Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2024). Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid, 2005-2022 (indicator 0002, versie 23, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
