Nationale parken

Toestand

In 1969 sloot Nederland zich aan bij een initiatief van The World Conservation Union (IUCN) om Nationale Parken in te stellen. Daarmee beoogt men grote natuurgebieden veilig te stellen en duurzaam in stand te houden. In de loop der jaren zijn 19 gebieden aangewezen als Nationaal park. De kaart geeft de ligging weer van de volgende Nationale Parken in Nederland:

• Schiermonnikoog
• Lauwersmeer
• Duinen van Texel
• De Alde Feanen
• Drents Friese Wold
• Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa
• Dwingelderveld
• De Weerribben
• Zuid Kennemerland
• De Sallandse Heuvelrug
• De Hoge Veluwe
• De Veluwezoom
• De Utrechtse Heuvelrug
• De Biesbosch
• Loonse en Drunense Duinen
• De Maasduinen, voorheen De Hamert
• De Groote Peel
• Oosterschelde
• De Meinweg
• Grenspark De Zoom - Kalmthoutse Heide

Door op de naam te klikken krijgt u meer informatie over elk park.
Een tabel met de instellingsdata en omvangen vindt u hier

Toestand

De Nederlandse Nationale Parken zijn aaneengesloten gebieden van ten minste 1.000 hectare. Ze bestaan uit natuurterreinen, wateren en/of bossen en hebben een bijzondere landschappelijke gesteldheid en een typerend planten- en dierenleven. Er zijn goede mogelijkheden voor recreatief medegebruik.
Vergeleken met het buitenland, zijn de Nederlandse Nationale Parken gering van omvang. Ook komen 'echte' (door de mens onaangetaste) natuurgebieden, nauwelijks voor. Toch kent ons land bijzondere waardevolle ecosystemen die elders in de wereld niet of slechts in zeer beperkte mate voorkomen, zoals duingebieden, veenmoerassen en heidegebieden. Nationale parken kunnen ook cultuurgronden (=landbouwgronden) omvatten, voor zover deze zijn aangewezen als Relatienotagebieden of als natuurontwikkelingsgebieden.
De nationale parken behoren tot de kerngebieden van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), het stelsel van natuur- en bosgebieden met hun rand- en verbindingszones, de groene ruggengraat van de Nederlandse natuur.
Twee Nationale Parken (de Hoge Veluwe en de Veluwezoom) zijn op particulier initiatief tot stand gekomen. Het gebied Zoom-Kalmthoutse Heide is een grensoverschrijdend park op basis van het Benelux-verdrag Natuur- en landschapsbescherming. Het Nationaal Park de Meinweg maakt deel uit van het Nederlands-Duitse grenspark Maas-Schwalm-Nette dat in 1977 werd ingesteld.
In april 2006 is met de officiële instelling van De Alde Feanen als Nationaal Park de aanwijzing van 20 nationale parken voltooid.

Beleidsdoelen

Nationale Parken zijn ingesteld door de Minister van LNV, met instemming van de eigenaren, beheerders en andere direct betrokken organisaties en instanties. Deze geven aan bereid te zijn het gebied samen als nationaal park te beheren en zorg te dragen voor het duurzaam behoud. Kenmerkend voor Nationale Parken is de meervoudige doelstelling; dat wil zeggen de combinatie van natuurbehoud en -ontwikkeling met mogelijkheden voor natuurgerichte recreatie, voorlichting en educatie en wetenschappelijk onderzoek.