Energieprijzen voor enkele energiedragers, 2010-2023
De energieprijzen fluctueren sterk en vertonen niet allemaal hetzelfde beeld. Met name de olie lijkt haar eigen prijsontwikkeling te volgen. In de periode 2010-2023 gaan de olieprijzen zeer hard op en neer, van 125 dollar in 2012 tot slechts 27 dollar in 2020. Daarna steeg de prijs in 2 jaar tijd naar 117 dollar, waarna de olieprijs weer is gezakt tot 77 dollar op het einde van 2023.
De kolenprijs heeft zich daarentegen stabieler ontwikkeld tot begin 2021. Daarna steeg de prijs flink boven de 300 euro in medio 2022. Sindsdien is de prijs weer gedaald tot 160 euro eind 2023. De aardgas- en elektriciteitsprijzen hebben zich ook relatief stabiel ontwikkeld tot begin 2021. Hierna schoten ze de lucht in tot eind 2022/begin 2023. Daarna zijn ze weer gedaald.
De prijzen van olie, steenkool, aardgas en elektriciteit worden uitgedrukt in lopende prijzen, oftewel prijzen die op het betreffende moment voor de energiedrager moesten worden betaald.
Wereldolieprijs
In juni 2014 kostte een vat aardolie (Europe Brent) nog bijna 112 dollar. Dit was voorlopig de laatste topnotering. Daarna daalde de wereldolieprijs flink tot net geen 27 dollar per vat rond april 2020. Deze lage prijs was grotendeels het gevolg van sterk teruggelopen vraag als gevolg van het uitbreken van de corona pandemie. Vanaf 2021 zijn de prijzen verder gestegen door de opleving van wereldwijde economie vlak na coronacrisis en een extra harde stijging door de oorlog in Oekraïne die in Q1 2022 begon. De olieprijs steeg naar een piek van 116 dollar per vat in juni 2022. Sindsdien is de prijs gedaald in 2023 met als laagste punt in juni tot 75 dollar per vat.
Steenkoolprijs
Steenkool blijft vooralsnog een goedkope energiebron en blijft daarmee ondanks de grote milieunadelen interessant voor een betaalbare energievoorziening. Maar door de hoge prijzen bij andere energiebronnen, zien we dat de prijzen van steenkool in 2021 ook verdubbeld zijn in de tweede helft van het jaar. Medio 2022 kwam de prijs voor kolen een aantal maanden boven de 300 euro. Sindsdien is de prijs weer gedaald tot 160 euro eind 2023.
Aardgasprijs
De prijzen voor aardgas kenden van 2010 tot en met de eerste helft van 2021 een relatief stabiel prijsverloop. In 2021 zijn de prijzen gestegen door de opleving van wereldwijde economie vlak na coronacrisis. Men kon niet voldoen aan de grote vraag naar gas. In 2022 zijn de prijzen extra hard gestegen door de oorlog in Oekraïne. De gasprijzen liepen verder op door beperkte aanvoer van gas en lage vullingsgraad van de Europese gasvoorraden. Deze steeg naar een piek in het eerste helft van 2023. In de tweede helft van 2023 is de gasprijs weer gedaald.
Elektriciteitsprijs
De elektriciteitsprijs hangt onder andere af van de brandstofprijzen van olie, kolen en aardgas. Een andere belangrijke component wordt gevormd door de kosten voor de centrales en transportnetten. Dit is de reden dat de invloed van de brandstofprijzen minder doorwerkt in de prijs van elektriciteit.
Bronnen
- CBS (2024a). StatLine: Aardgas en elektriciteit, gemiddelde prijzen van eindverbruikers. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2024b). Maatwerktabel energieprijzen. CBS, Den Haag / Heerlen.
Relevante informatie
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
Energieprijzen voor enkele energiedragers
- Omschrijving
Prijzen van de volgende energiedragers:
1. wereldolieprijs (Europe Brent) (in dollar per vat);
2. invoerprijs van ketelkolen (steenkool dat gebruikt wordt in ketels in elektriciteitscentrales) uit niet- EU-landen (in euro per 1000 kg);
3. eindverbruikersprijzen aardgas (huishoudens, zakelijk, grootzakelijk) (in euro per GJ, excl. BTW en belastingen);
4. eindverbruikersprijzen elektriciteit (huishoudens, zakelijk, grootzakelijk) (in euro per MWh, excl. BTW en belastingen);
Voor de wereldolieprijs worden maandelijkse gegevens gepresenteerd. Voor steenkool gaat het om kwartaalgegevens. Voor aardgas, elektriciteit gaat het om jaarcijfers. De gepresenteerde prijzen zijn zogenaamde lopende prijzen. Lopende prijzen zijn prijzen die op het betreffende moment betaald moesten worden.- Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
- Berekeningswijze
Zie de betreffende methodebeschrijvingen (CBS)
- Basistabel
StatLine: Aardgas en elektriciteit, gemiddelde prijzen van eindverbruikers (CBS, 2024a)
Maatwerktabel energieprijzen (CBS, 2024b)- Geografische verdeling
Nederland
- Andere variabelen
Wereldprijzen van diverse energiedragers en gemiddelde eindverbruikersprijzen van aardgas en elektriciteit voor diverse categorieën klein- en grootverbruik.
- Verschijningsfrequentie
Dagelijks (aardolie), per kwartaal (aardgas, elektriciteit, ketelkolen).
- Achtergrondliteratuur
Aardgas en elektriciteit, gemiddelde prijzen van eindverbruikers (CBS)
- Betrouwbaarheidscodering
Wereldolieprijs: Integrale waarneming;
Eindverbruikersprijzen aardgas en elektriciteit: Schatting gebaseerd op een groot aantal zeer accurate metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is;
Invoerprijs steenkool: Schatting gebaseerd op een groot aantal zeer accurate metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is;
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2024). Energieprijzen voor enkele energiedragers, 2010-2023 (indicator 0554, versie 16, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
