Huishoudens en milieubelastingen, 2001-2022
Tot 2022 werd het grootste deel van de milieubelastingen en -heffingen geïnd bij huishoudens, tussen de 60 en 65 procent; in 2022 was dit lager met 50 procent door met name de forse tijdelijke korting op de energiebelastingen. Milieubelastingen gaan naar de algemene middelen van de overheid en zijn vooral gekoppeld aan het bezit en gebruik van auto’s of motoren en energieverbruik. Milieuheffingen dienen ter bekostiging van specifieke milieudoeleinden. Daarbij zijn afvalstoffenheffing, reinigingsrechten en rioolrechten de belangrijkste posten.
Rekening tijdelijk lager voor huishoudens
In 2022 incasseerde de Nederlandse overheid 19,4 miljard euro aan milieubelastingen en 5,5 miljard euro aan milieuheffingen, samen 24,9 miljard euro. In 2022 gaven huishoudens 8,1 miljard euro uit aan milieubelastingen en 4,3 miljard euro aan milieuheffingen. Dit is respectievelijk 42 procent van de door de overheid ontvangen milieubelastingen en 79 procent van de milieuheffingen. Een huishouden betaalde gemiddeld 988 euro aan milieubelastingen en 523 euro aan milieuheffingen.
Per huishouden is in 2022 bijna 40 procent minder uitgegeven aan milieubelastingen dan in 2021. Dit komt door de tijdelijke korting op energiebelasting en verlaging van brandstofaccijns in antwoord op de hoge energieprijzen in dat jaar. De betalingen per huishouden aan milieuheffingen daarentegen waren in 2022 iets hoger (1 procent) dan een jaar eerder. Het gaat hierbij om uitgaven in lopende prijzen, dat wil zeggen dat er niet gecorrigeerd is voor prijsveranderingen.
Rekening per huishouden fors hoger sinds eeuwwisseling
Om het milieu te sparen zijn de huishoudens sinds de eeuwwisseling fors zwaarder belast. De gemiddelde uitgaven van huishoudens aan milieubelastingen waren in 20 met 1780 euro tegen 1220 euro 46 procent hoger dan in 2001. In 2020 daalden de uitgaven aan milieubelastingen door de effecten van coronamaatregelen, om na de lockdowns weer te stijgen in 2021. In 2022 werden de milieubelastingen tijdelijk fors verlaagd vanwege steunmaatregelen tegen de hoge energieprijzen. De milieuheffingen daarentegen zijn gestaag blijven stijgen. Met 523 euro betaalde een huishouden in 2022 gemiddeld 198 euro meer aan milieuheffingen dan in 2001, een stijging van 61 procent..
Bronnen
- CBS (2023). StatLine: Milieubelastingen en milieuheffingen; nationale rekeningen. CBS, Den Haag/Heerlen.
Relevante informatie
- Meer informatie over milieuheffingen en -belastingen is te vinden in de database StatLine (CBS).
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
Huishoudens en milieubelastingen
- Omschrijving
De totale betalingen per huishouden aan milieubelastingen en -heffingen.
- Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
- Berekeningswijze
De toelichting bij de StatLine-tabel (CBS, 2023) bevat links naar de methodebeschrijving.
In 2014 en 2015 heeft er een revisie plaatsgevonden van de uitkomsten uit de nationale rekeningen. Hiermee zijn ook de gegevens over milieuheffingen gereviseerd. Er zijn gereviseerde gegevens beschikbaar vanaf 1995. De cijfers tot en met 2020 zijn definitief. De cijfers voor 2021 en 2022 zijn voorlopig.- Basistabel
StatLine: Milieubelastingen en milieuheffingen; nationale rekeningen (CBS, 2023).
- Geografische verdeling
Nederland
- Andere variabelen
Indeling naar activiteiten volgend de Standaard Bedrijfsindeling 2008
- Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
Milieubelastingen vormen kleiner deel belastingopbrengsten (CBS, 2020)
Aandeel milieubelastingen kleiner dan tien jaar geleden (CBS, 2020)
Opbrengsten milieubelastingen in 2020 lager (CBS, 2021)
Opbrengst milieubelastingen met 1 miljard euro gestegen in 2021 (CBS, 2022)
Opbrengst milieubelastingen gedaald (CBS, 2023)
- Betrouwbaarheidscodering
- Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2024). Huishoudens en milieubelastingen, 2001-2022 (indicator 0543, versie 15, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.