Milieurekeningen: bijdragen van economische activiteiten aan milieuthema’s en bruto toegevoegde waarde, 2023
De milieurekeningen leggen de verbanden tussen economische activiteiten en milieuthema's in Nederland bloot. Op deze pagina worden de emissiecijfers en afvalstromen vergeleken met de bruto toegevoegde waarde van economische sectoren. Uit deze gegevens blijkt dat de landbouwsector de grootste bijdrage levert aan verzuring, terwijl de industrie en de energiesector samen meer dan de helft van de verantwoordelijkheid dragen voor het milieuthema van klimaatverandering.
Emissies en afval door de Nederlandse economie
De gegevens op deze pagina zijn afkomstig uit de luchtemissierekeningen en de afvalrekeningen, die beide deel uitmaken van de milieurekeningen samengesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De figuren op deze pagina bevatten uitgebreide gegevens over zowel afvalstromen als emissies van schadelijke stoffen naar de lucht, die rechtstreeks verband houden met de economische activiteiten in Nederland. Deze gegevens worden samengesteld volgens het ingezetenenprincipe, wat betekent dat Nederlanders en Nederlandse bedrijven in het buitenland worden meegenomen en niet-ingezetenen in Nederland niet worden meegenomen.
De emissies op deze pagina vallen onder scope 1, dit betekent dat het de directe uitstoot omvat van bronnen in eigendom of beheer van het betreffende bedrijf, zoals on-site energiebronnen, koelmiddelen en verbrandingsemissies. Het is belangrijk op te merken dat indirecte uitstoot binnen de waardeketen niet is opgenomen. Deze emissiecijfers worden vervolgens toegewezen aan economische sectoren, zowel voor stationaire bronnen zoals elektriciteitscentrales als mobiele bronnen zoals wegverkeer. Emissies van natuurlijke bronnen zijn uitgesloten, omdat deze geen directe relatie hebben met economische activiteiten.
De rol van producenten en consumenten in milieuthema’s
Opvallend is dat, hoewel de landbouwsector aanzienlijke milieueffecten heeft, deze sector slechts 2 procent bijdraagt aan de totale bruto toegevoegde waarde. Aan de andere kant genereert de financiële en zakelijke dienstverlening, ondanks een relatief lage milieudruk, maar liefst 23 procent van de totale bruto toegevoegde waarde. De transportsector, inclusief vervoer over land, water en door de lucht, evenals dienstverlening in de transportsector, is goed voor 4 procent van de Nederlandse bruto toegevoegde waarde, maar draagt aanzienlijk bij aan 14 procent van de broeikasgasemissies door Nederlandse ingezetenen en 29 procent van de emissies van verzurende stoffen. In 2023 vertegenwoordigde de bouwsector 5 procent van de totale bruto toegevoegde waarde, terwijl deze sector bijna de helft van al het afval van producenten genereerde. Consumenten dragen 16 procent van de uitstoot van broeikasgassen en zijn verantwoordelijk voor 14 procent van al het afval in Nederland.
Bronnen
- CBS (2024a). Milieurekeningen (korte onderzoekbeschrijving). CBS, Den Haag/Heerlen.
- CBS (2024b). StatLine: Emissies naar lucht door de Nederlandse economie; nationale rekeningen. CBS, Den Haag/Heerlen.
- CBS (2023b). Milieurekeningen. CBS, Den Haag/Heerlen.
- CBS (2024c). StatLine: Afvalsoort naar sector; nationale rekeningen. CBS, Den Haag/Heerlen
Relevante informatie
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
Milieurekeningen: bijdragen van economische activiteiten aan milieuthema’s en bruto toegevoegde waarde, 2023
- Omschrijving
Luchtemissies en afval door de Nederlandse economie volgens het systeem van Nationale rekeningen. De gegevens over de luchtemissies betreffen het jaar 2023 (voorlopige cijfers); de gegevens over afval 2022.
- Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
- Berekeningswijze
Milieurekeningen (korte onderzoekbeschrijving) (CBS, 2024a)
- Basistabel
StatLine: Afvalsoort naar sector; nationale rekeningen (CBS, 2024c)
StatLine: Emissies naar lucht door de Nederlandse economie; nationale rekeningen (CBS, 2024b)- Geografische verdeling
Nederland
- Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
Milieurekeningen (korte onderzoekbeschrijving) (CBS, 2024a)
- Opmerking
De cijfers over afval en nutriënten hebben betrekking op het jaar 2022.
- Betrouwbaarheidscodering
C
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2025). Milieurekeningen: bijdragen van economische activiteiten aan milieuthema’s en bruto toegevoegde waarde, 2023 (indicator 0628, versie 02, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.