Milieurekeningen: bijdragen van economische activiteiten aan milieuthema’s en bruto toegevoegde waarde, 2022
De milieurekeningen leggen de verbanden tussen economische activiteiten en milieuthema's in Nederland bloot. Op deze pagina worden de emissiecijfers en afvalstromen vergeleken met de bruto toegevoegde waarde van economische sectoren. Uit deze gegevens blijkt dat de landbouwsector de grootste bijdrage levert aan verzuring, terwijl de industrie en de energiesector samen meer dan de helft van de verantwoordelijkheid dragen voor het milieuthema van klimaatverandering.
Emissies en afval door de Nederlandse economie
De gegevens op deze pagina zijn afkomstig uit de luchtemissierekeningen en de afvalrekeningen. Beide zijn samengesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en zijn onderdeel van de milieurekeningen. De figuren op deze pagina bevatten uitgebreide gegevens over zowel afvalstromen als emissies van schadelijke stoffen naar de lucht, die rechtstreeks verband houden met de economische activiteiten in Nederland. Deze gegevens worden verzameld volgens het ingezetenenprincipe, wat inhoudt dat ze betrekking hebben op personen of bedrijven die deel uitmaken van de Nederlandse economie. Dit omvat individuen die langer dan één jaar in Nederland wonen en bedrijven die in Nederland gevestigd zijn, inclusief dochterondernemingen van buitenlandse bedrijven. Het vervoer van Nederlanders in het buitenland wordt meegerekend, terwijl buitenlands vervoer in Nederland niet wordt opgenomen.
De emissies op deze pagina vallen onder scope 1, dit betekent dat het de directe uitstoot omvat van bronnen in eigendom of beheer van het betreffende bedrijf. Voorbeelden zijn energiebronnen op locatie, koelmiddelen en verbrandingsemissies. Het is belangrijk op te merken dat indirecte uitstoot binnen de waardeketen niet is opgenomen. Deze emissiecijfers worden vervolgens toegewezen aan economische sectoren, zowel voor stationaire bronnen (zoals elektriciteitscentrales) als mobiele bronnen (zoals wegverkeer). Emissies van natuurlijke bronnen zijn uitgesloten, omdat deze geen directe relatie hebben met economische activiteiten.
De rol van producenten en consumenten in milieuthema’s
Ondanks het aanzienlijke milieueffect van de landbouwsector, is de bijdrage van deze sector slechts 2 procent aan het totale bruto toegevoegde waarde in 2022. De financiële en zakelijke dienstverlening genereert daarentegen maar liefst 22 procent van de totale bruto toegevoegde waarde, ondanks een relatief lage milieudruk.
De transportsector, dat zowel de dienstverlening als het vervoer over land, water en door de lucht omvat, is goed voor 5 procent van de Nederlandse bruto toegevoegde waarde. De bijdrage van deze sector aan de emissies van broeikasgassen en verzurende stoffen door Nederlandse ingezetenen is respectievelijk 12 en 29 procent. In 2022 vertegenwoordigde de bouwsector 5 procent van de totale bruto toegevoegde waarde, terwijl deze sector bijna de helft van al het afval van producenten genereerde. Consumenten dragen 16 procent bij van de uitstoot van broeikasgassen en zijn verantwoordelijk voor 15 procent van al het afval in Nederland.
Bronnen
- CBS. Milieurekeningen (korte onderzoekbeschrijving). CBS, Den Haag/Heerlen.
- CBS (2023). StatLine: Emissies naar lucht door de Nederlandse economie; nationale rekeningen. CBS, Den Haag/Heerlen.
- CBS. Dossier Milieu en economie. CBS, Den Haag/Heerlen.
- CBS (2022). StatLine: Afvalbalans, afvalsoort naar sector; nationale rekeningen. CBS, Den Haag/Heerlen.
Relevante informatie
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
Milieurekeningen: bijdragen van economische activiteiten aan milieuthema’s en bruto toegevoegde waarde, 2021
- Omschrijving
Luchtemissies en afval door de Nederlandse economie volgens het systeem van Nationale rekeningen. De gegevens over de luchtemissies betreffen het jaar 2021 (voorlopige cijfers); de gegevens over afval 2020.
- Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
- Berekeningswijze
Milieurekeningen (korte onderzoekbeschrijving) (CBS)
- Basistabel
StatLine: Afvalbalans, afvalsoort naar sector; nationale rekeningen (CBS, 2022)
StatLine: Emissies naar lucht door de Nederlandse economie; nationale rekeningen (CBS, 2023)- Geografische verdeling
Nederland
- Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
Milieurekeningen (korte onderzoekbeschrijving) (CBS)
- Opmerking
De cijfers over afval en nutriënten hebben betrekking op het jaar 2020.
- Betrouwbaarheidscodering
C
Archief van deze indicator
Referentie van deze webpagina
CLO (2024). Milieurekeningen: bijdragen van economische activiteiten aan milieuthema’s en bruto toegevoegde waarde, 2022 (indicator 0628, versie 01, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.