Herkomst stikstofdepositie, 2023

Nederlandse landbouw levert de grootste bijdrage aan de stikstofdepositie

De bijdrage van alle Nederlandse bronnen samen aan de gemiddelde berekende stikstofdepositie in Nederland is 67%. Daarnaast komt 33% van de stikstofdepositie uit emissiebronnen van het buitenland (import). De stikstofdepositie in Nederland is met 51% voor het grootste deel afkomstig van de Nederlandse landbouw. Andere binnenlandse bijdragen zijn wegverkeer (5%) en huishoudens/diensten/bouw (5%). Als alleen de binnenlandse bronnen in beschouwing worden genomen, dan is de bijdrage van de landbouw 74%. Overigens is in het buitenland de landbouw ook de voornaamste bron van stikstofdepositie (Stikstof | RIVM). De bovenstaande grafieken zijn op basis van de gemiddelde depositie op Nederland als gevolg van de bekende binnen- en buitenlandse bronnen (1.535 mol/ha/jaar). De totale depositie zoals opgenomen in Stikstofdepositie, 1990-2023 wordt nog aangepast op basis van een zogenaamde meetcorrectie (voor 2023 bedraagt deze -145 mol/ha/jaar). Met behulp van de meetcorrectie wordt de berekende depositie gecorrigeerd op basis van beschikbare meetgegevens voor de verschillende stikstofcomponenten. Inclusief de meetcorrectie komt de totale gemiddelde depositie uit op 1.390 mol/ha/jaar. De meetcorrectie is in de bovenstaande grafieken niet meegenomen om verwarring door mogelijke negatieve correcties te voorkomen.   

Ook wanneer in plaats van de gemiddelde depositie op heel Nederland alleen gekeken wordt naar de stikstofdepositie op de stikstofgevoelige natuur in de Natura 2000-gebieden, komt de bijdrage door de Nederlandse landbouw uit op circa 50%. In dat geval dragen wegverkeer en huishoudens/diensten/bouw respectievelijk 6% en 3% bij aan de stikstofdepositie op die stikstofgevoelige natuur.

Stikstof levert tevens een belangrijke bijdrage aan de depositie van zuur; zie Herkomst verzurende depositie.

Export van stikstofverbindingen

De stikstofdepositie in Nederland komt deels uit het buitenland (import). Een deel van de Nederlandse uitstoot komt als stikstofdepositie in het buitenland terecht (export). Voor stikstof afkomstig van ammoniak geldt dat Nederland ca. 4 keer zo veel exporteert als importeert vanuit het buitenland. Voor stikstof afkomstig van stikstofoxiden is de export ca. 5 maal zo groot als de import. Bij de berekeningen van de verhouding import/export zijn de emissies van zeescheepvaart toegekend aan het buitenland. Dit is gedaan om te zorgen dat bij de berekeningen het uitstotende oppervlak gelijk is aan het ontvangende oppervlak (Nederlands grondgebied).