Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen, 1990-2007

U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.

In 2007 is de belasting van het oppervlaktewater door nutriënten toegenomen ten opzichte van 2006. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een hogere neerslagsom, waardoor meer uit- en afspoeling plaatsvindt vanaf landbouw- en natuurgronden.

Trend in de uit- en afspoeling van landbouw- en natuurgronden

Het weer (neerslaghoeveelheden) speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van de uit- en afspoeling vanaf landbouw en natuurgronden. Omdat in de Emissieregistratie de cijfers worden gepubliceerd op basis van de werkelijke weerjaren, is deze variatie terug te vinden in de cijfers. De forse toename voor stikstof en fosfor in 2007 ten opzichte van 2006 is vooral het gevolg van de natte omstandigheden in 2007 en de droge omstandigheden in 2006.
Wanneer we de uit- en afspoeling voor 1990 en 2007 berekenen voor een meteorologisch gemiddeld jaar, dan is voor stikstof over deze periode een daling zichtbaar van 17%. Voor fosfor is er geen verschil. (Kroes & Beusen, 2009).

Lozingen vanuit puntbronnen aanzienlijk gesaneerd

Door bronmaatregelen in de industrie is bij zowel fosfor als stikstof al een aanzienlijke afname van de belasting bereikt. Bovendien wordt op de rioolwaterzuiveringsinstallaties steeds meer gedefosfateerd en gedenitrificeerd (end-of-pipe maatregelen). Dit leidt tot een extra vermindering van de uiteindelijke belasting van het oppervlaktewater.

Beleid

In het kader van internationale afspraken moeten de emissies van fosfor en stikstof sterk worden verminderd.

Bronnen

  • Emissieregistratie (2009). Jaarcijfers 2007. PBL, Bilthoven; CBS, Den Haag; RWS-Waterdienst, Lelystad; Alterra, Wageningen; SenterNovem, Utrecht en TNO, Utrecht. http://www.emissieregistratie.nl.
  • Kroes J. en A. Beusen (2009). Actualisatie Landelijke Emissieregistratie 2009. Uit- en afspoeling nutriënten met STONE2.3 Conceptrapport 26 maart 2009. Alterra, Wageningen.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen
Omschrijving
Overzicht van de belangrijkste bijdragen aan de belasting van het oppervlaktewater met stikstof- en fosforverbindingen.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek, in samenwerking in de Emissieregistratie (Planbureau voor de Leefomgeving, Centraal Bureau voor de Statistiek, Rijkswaterstaat-Waterdienst-Dienst Water en gebruik, Wageningen Universiteit-Alterra, SenterNovem, TNO)
Berekeningswijze
Voor een uitgebreide beschrijving van de berekeningsmethoden wordt verwezen naar de methodebeschrijvingen op de website van de Emissieregistratie
Basistabel
Alle data opvraagbaar op Emissieregistratie
Geografische verdeling
Nederland, provincie, postcode, 5*5 km2 (kaart)
Andere variabelen
Belasting oppervlaktewater, bodememissies, emissies oppervlaktewater, luchtemissies, luchtemissies volgens IPCC
In totaal circa 300 stoffen
Circa 1600 emissieoorzaken en circa 1000 (individuele) puntbronnen
Verschijningsfrequentie
In mei definitieve cijfers t-2; in september voorlopige cijfers t-1
Achtergrondliteratuur
Methoden: op de website van Emissieregistratie achter Overzicht documenten
Begrippen: op de website van Emissieregistratie achter Begrippenlijst
Opmerking
De cijfers van de atmosferische depositie van stikstof zijn exclusief de depositie op de Noordzee. Deze hoeveelheden bedragen ruim twee maal de depositie op de binnenwateren en zijn weggelaten omdat ook de registratie van andere emissiebronnen naar zoute wateren nog onvolledig is. De hoeveelheden depositie die in het rioolstelsel terecht komen, zorgen indirect nog voor een extra belasting van het oppervlaktewater via overstorten, regenwaterriolen en effluenten van rioolwaterzuiveringsinstallaties. Deze vrachten zijn inbegrepen in de post riolering en waterzuivering. Voor nadere uitleg over de begrippen emissies en belasting: zie: Belasting van en emissies naar water: begrippen en definities
Betrouwbaarheidscodering
C (Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd)

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
25
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
04
versie‎
03

Referentie van deze webpagina

CLO (2009). Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen, 1990-2007 (indicator 0192, versie 10, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.