Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2012
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Voor de nutriënten en de zware metalen wordt tussen de 50 en 90 procent van de landelijke emissie veroorzaakt door de huishoudens. Het grootste deel wordt geloosd op het riool, de bijdrage aan de landelijke belasting van het oppervlaktewater is laag, behalve bij lood.
Kleine bijdrage aan landelijke belasting van het oppervlaktewater...
De bijdrage van huishoudens aan de belasting van het oppervlaktewater is zeer gering en wordt voornamelijk veroorzaakt door lozingen vanuit een klein aantal huishoudens dat niet op het riool is aangesloten.
...behalve voor lood
De emissies door het verlies van lood in de hengelsport en het gebruik van loden jachthagel worden met ingang van het registratiejaar 2012 toebedeeld aan de doelgroep huishoudens en niet meer aan de doelgroep landbouw. De bijdrage vanuit huishoudens aan de landelijke belasting van lood is hierdoor bijna 60% en is gestegen ten opzichte van 1990.
Grote bijdrage aan emissies
Huishoudens lozen voornamelijk op het rioolstelsel. Daarom is de bijdrage aan de landelijke emissies naar riool en oppervlaktewater voor de hier gepresenteerde stoffen hoog (50-90%, zie figuur 'emissies'). Door de toename in de bevolking blijven de emissies vanuit huishoudens geleidelijk stijgen.
Belasting via rioolstelsel
Het grootste deel van de emissies wordt via het riool afgevoerd naar de rioolwaterzuiveringsinstallaties, waar het water wordt gezuiverd. Uiteindelijk belandt slechts een veel kleiner deel van deze emissies in het oppervlaktewater. Voor de hier gepresenteerde stoffen varieert dit van 10-20% (fosfor, koper, chroom, zink, lood) tot 20-40% (stikstof, cadmium). De verontreiniging die als effluent van de rwzi's en via de overstorten en regenwaterriolen in het water komt, telt mee als belasting van het oppervlaktewater maar wordt beschouwd als een overdracht van het compartiment riolering en waterzuivering naar het milieucompartiment oppervlaktewater.
- Capaciteit van afvalwaterzuiveringsinstallaties, 1980-2016
- Belasting van het oppervlaktewater naar herkomst, 2022
Achterliggende bronnen
Voor de meeste stoffen is vanuit huishoudens de grootste bron het huishoudelijk afvalwater. Daarnaast spelen de corrosie van zinken daken en dakgoten en de corrosie van loden stroken en slabben van woningen een grote rol. Voor koper geldt dat het afsteken van consumentenvuurwerk in belangrijke mate bijdraagt aan de emissie. Een belangrijke bron voor emissies van zink en fosfor is het gebruik van vaatwasblokjes. Voor lood is de grootste bron het gebruik van lood in de hengelsport en de jacht.
Bronnen
- Emissieregistratie (2014). Jaarcijfers 2012. RIVM, Bilthoven; PBL, Bilthoven; CBS, Den Haag; RWS-Waterdienst, Lelystad; Alterra, Wageningen; RWS-Leefomgeving, Utrecht; Deltares, Utrecht, RVO, Utrecht en TNO, Utrecht. http://www.emissieregistratie.nl.
Relevante informatie
- Belasting van het oppervlaktewater naar herkomst, 2022
- Recente cijfers en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (meta-informatie) kunnen in detail bekeken worden op de website van de Emissieregistratie.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Belasting van het oppervlaktewater door consumenten
- Omschrijving
- Een klein aantal huishoudens is niet op het riool aangesloten en zorgt voor een geringe belasting van het oppervlaktewater. De meeste emissies van consumenten worden geloosd op het rioolstelsel. In de totale emissies naar oppervlaktewater en riool hebben de huishoudens voor de meeste stoffen de grootste bijdrage.
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek, in samenwerking met de Emissieregistratie (Rijksinstituut voor de Volksgezondheid en Milieuhygiëne, Planbureau voor de Leefomgeving, Centraal Bureau voor de Statistiek, Rijkswaterstaat-Rijkswaterstaat-Leefomgeving, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, TNO)
- Berekeningswijze
- Voor een uitgebreide beschrijving van de berekeningsmethoden wordt verwezen naar de methodebeschrijvingen op de website van de Emissieregistratie
- Basistabel
- Alle data opvraagbaar op Emissieregistratie
- Geografische verdeling
- Nederland, provincie, stroomgebied, waterschap, afwateringseenheid
- Andere variabelen
- Belasting oppervlaktewater, bodememissies, emissies oppervlaktewater, luchtemissies, luchtemissies volgens IPCC
In totaal circa 300 stoffen
Circa 1600 emissieoorzaken en circa 1000 (individuele) puntbronnen - Verschijningsfrequentie
- In mei definitieve cijfers t-2
- Achtergrondliteratuur
- Methoden: op de website van Emissieregistratie achter Overzicht documenten
Begrippen: op de website van Emissieregistratie achter Begrippenlijst - Opmerking
- Voor nadere uitleg over de begrippen emissies en belasting: zie: Belasting van en emissies naar water: begrippen en definities
- Betrouwbaarheidscodering
- Complex, zie factsheet 'Huishoudelijk afvalwater' op de website van de Emissieregistratie achter 'Overzicht documenten'.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2014). Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2012 (indicator 0139, versie 15, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
