Benutting van de plaatsingsruimte voor stikstof en fosfaat uit dierlijke mest, 2004

Benutting van de plaatsingsruimte voor fofaat al enkele jaren rond 80%

De aanscherping van de normen leidt jaarlijks tot een verkleining van de plaatsingsruimte (er mag minder stikstof en fosfaat gebruikt worden). Daarnaast wordt jaarlijks minder stikstof en fosfaat door de veestapel geproduceerd. Sinds 1998 wordt landelijk de wettelijke plaatsingsruimte voor fosfaat voor ongeveer 80% benut. Voor stikstof is dit 45 à 50%. Bij de plaatsingsruimte voor stikstof wordt ook rekening gehouden met aanvoer uit kunstmest.

• Transport en gebruik van mest en mineralen (CBS, StatLine)

Regionale verschillen

Noord-Brabant heeft in 2004 het hoogste gebruik van fosfaat per hectare cultuurgrond (95 kg/ha), ongeveer tweemaal zo hoog als Zeeland (49 kg/ha).

Transport van mest

Om binnen de wettelijke plaatsingsruimte te blijven zetten veel boeren hun fosfaatproductie af bij andere bedrijven. In 2004 gebeurt dit voor ruim eenderde van de fosfaatproductie. De export van fosfaat neemt in 2004 weer toe met 30% ten opzichte van 2003, het jaar van de vogelpest.

• Mestafzet buiten de landbouw, 2000-2022

Wat is de plaatsingsruimte?

De plaatsingsruimte of gebruiksruimte wordt berekend als de som van het toegestane mineralenoverschot op een bedrijf (toegestaan verlies) en de afvoer met het gewas.
In 2004 bedraagt de plaatsingsruimte voor bedrijven die verplicht zijn een mineralenboekhouding bij te houden 90 kg fosfaat (P₂O₅) per ha bouwland en 100 kg fosfaat per ha grasland. Dit is berekend als het wettelijk toegestane verlies (bouwland: 25 kg P₂O₅ per ha en grasland: 20 kg P₂O₅ per ha) vermeerderd met de gemiddelde onttrekking door het gewas (bouwland: 65 kg P₂O₅ per ha en grasland: 80 kg P₂O₅ per ha).
De plaatsingsruimte voor stikstof in 2004 op bouwland is 245 kg N per ha op uitspoelingsgevoelige zandgronden en 265 kg N per ha op overige zandgronden en 300 kg N per ha op veen- en kleigronden. De plaatsingsruimte is berekend als de som van de afvoer met het gewas (165 kg N per ha) en het toegestane verlies (80 kg N per ha op uitspoelingsgevoelige gronden, 100 kg N per ha op overige zandgronden en 135 kg N per ha op veen- en kleigronden).
De plaatsingsruimte voor stikstof in 2004 op grasland is 453 kg N per ha op uitspoelingsgevoelige zandgronden en 473 kg N per ha op overige gronden. De plaatsingsruimte is berekend als de som van de gemiddelde onttrekking door het gewas (293 kg N per ha) en het toegestane verlies (160 kg N per ha op uitspoelingsgevoelige gronden en 180 kg N per ha op overige gronden).

• Wettelijke normen voor het gebruik van meststoffen