Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, 2016
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Het wegverkeer veroorzaakt het leeuwendeel van de emissies naar lucht door de sector Verkeer en vervoer.
| 2016 | Kooldioxide (CO2) | Distikstofoxide (N2O) | Methaan (CH4) | |||
| miljoen kg | ||||||
| Broeikasgassen | ||||||
| Totaal | 34 100 | 0,88 | 2,6 | |||
| Wegverkeer | 29 000 | 0,80 | 2,3 | |||
| Binnenvaart 2) | 1 010 | 0,03 | 0,14 | |||
| Spoorwegen | 100 | 0,00 | 0,01 | |||
| Luchtvaart 2) | 30 | 0,00 | 0,00 | |||
| Visserij | 560 | 0,02 | 0,05 | |||
| Defensie-activiteiten | 160 | 0,01 | 0,01 | |||
| Landbouwwerktuigen | 1 230 | 0,01 | 0,03 | |||
| Overige mobiele werktuigen | 1 930 | 0,02 | 0,11 | |||
| Zwaveldi- | Stikstofoxi- | Ammoniak | VOS3) | Fijn- | Koolmon- | |
| oxide (SO2) | den (NOx) | (NH3) | stof (PM10) | oxide (CO)4) | ||
| Verzurende en | miljoen kg | |||||
| grootschalige | ||||||
| luchtverontreiniging 5) | ||||||
| Totaal | 0,61 | 141 | 4,3 | 32 | 7,2 | 375 |
| Wegverkeer | 0,18 | 79 | 4,2 | 24 | 4,7 | 297 |
| Beroepsbinnenvaart | 0,01 | 27 | 0,01 | 2,6 | 0,8 | 5,4 |
| Visserij 6) | 0,00 | 2,6 | 0,00 | 0,1 | 0,1 | 0,4 |
| Recreatievaart | 0,00 | 2,3 | 0,00 | 1,5 | 0,0 | 21 |
| Railverkeer 7) | 0,00 | 1,8 | 0,00 | 0,1 | 0,1 | 0,3 |
| Luchtvaart 8) | 0,24 | 3,3 | 0,00 | 0,4 | 0,0 | 3,4 |
| Landbouwwerktuigen | 0,01 | 8,1 | 0,00 | 0,8 | 0,4 | 2,4 |
| Overige mobiele werktuigen | 0,01 | 11 | 0,00 | 2,3 | 0,8 | 46 |
| Bron: CBS, Emissieregistratie. | CBS/mrt18/0129 | |||||
| 1) Conform de IPCC-richtlijnen. 2) Alleen verplaatsingen met plaats van vertrek en van aankomst binnen Nederland. 3) Conform de NEC-richtlijnen. 4) Vluchtige organische stoffen exclusief methaan (ook wel NMVOS genoemd). 5) Geen verzurende stof; berekend volgens de NEC-richtlijnen. 6) Kottervisserij, inclusief emissies op het Nederlands deel van het Continentaal Plat (NCP). 7) Emissies door dieseltractie en slijtage van bovenleidingen. 8) Emissies door starts, landingen en taxiën van vliegtuigen en het gebruik van interne transportmiddelen op vliegvelden. | ||||||
Bijdragen verkeers- en vervoerscategorieën
Het wegverkeer is veruit de belangrijkste veroorzaker van emissies binnen de doelgroep Verkeer en vervoer. In de emissie van stikstofoxiden door verkeer en vervoer is het aandeel van personenauto's en vrachtvoertuigen respectievelijk 17 en 32 procent. Bij alle andere stoffen is de personenauto de belangrijkste bron. De genoemde percentages zijn alle exclusief de emissies door de zeescheepvaart. Zie voor informatie over de oorzaken van de hierboven genoemde emissies:
Bijdrage verkeer en vervoer aan de totale Nederlandse emissies in 2015 (niet in de tabel)
Verkeer en vervoer (incl. mobiele werktuigen) draagt voor een aanzienlijk deel bij aan de totale emissies van koolmonoxide (66%), stikstofoxiden (57%), VOS (exclusief methaan; 23%) en fijnstof (26%). De bijdrage aan de totale emissie van zwaveldioxide is circa 2 procent. Verder is de doelgroep Verkeer en vervoer verantwoordelijk voor 21 procent van de totale (IPCC-)kooldioxide-emissie. De genoemde percentages zijn alle exclusief de emissies door de zeescheepvaart.
De zeescheepvaart (niet meegenomen in het totaal volgens de IPCC- en NEC-richtlijnen) is een substantiële bron van emissies van fijnstof en zwaveldioxide.
Oorzaken van emissies
Voor informatie over de oorzaken van de diverse emissies naar lucht, zie:
Bronnen
- CBS (2018a). StatLine: Emissies van broeikasgassen berekend volgens IPCC-voorschriften. CBS, Den Haag/Heerlen.
- CBS (2018b). Statline: Emissies van luchtverontreinigende stoffen volgens NEC-richtlijnen. CBS, Den Haag/Heerlen
- CBS (2018c). StatLine: Emissies naar lucht op Nederlands grondgebied; mobiele bronnen. CBS, Den Haag/Heerlen.
- Emissieregistratie (2018). Jaarcijfers 2016. RIVM, Bilthoven; PBL, Bilthoven; CBS, Den Haag; Rijkswaterstaat-Waterdienst, Lelystad; Alterra, Wageningen; Rijkswaterstaat-Leefomgeving, Utrecht, RVO, Utrecht en TNO Bouw en Ondergrond, Utrecht.
- Klein, J., et al. (2018). Methods for calculating emissions from transport in NL. (achter Lucht/Verkeer en Vervoer/Methoderapporten Taakgroep Verkeer en Vervoer). Project Emissieregistratie.
Relevante informatie
- Wegverkeer: volumeontwikkeling en milieudruk, 1990-2022
- Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, 1990-2021
- Emissies naar lucht door wegverkeer, 2023
- CO2-emissie per voertuigkilometer van nieuwe personenauto's, 1998-2017, voor informatie over de voortgang van het CO2-convenant tussen de EU en automobielfabrikanten.
- Wegvoertuigen naar milieuklasse, 1985-2018, voor de Europese emissie-eisen voor de typekeuring van motorvoertuigen en penetratiegraad van typekeuringseisen in het voertuigenpark (EURO-normen).
- Recente emissiecijfers en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (meta-informatie) kunnen in detail bekeken worden op de website van de Emissieregistratie
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Emissies naar lucht door verkeer en vervoer
- Omschrijving
- Emissies naar lucht door het verkeer en vervoer van broeikasgassen (kooldioxide, distikstofoxiden, methaan) en verzurende en grootschalige luchtverontreinigende stoffen (zwaveldioxide, stikstofoxiden, ammoniak, vluchtige organische stoffen (excl. methaan), fijnstof, koolmonoxide)
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek, in samenwerking in de Emissieregistratie (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Planbureau voor de Leefomgeving, Centraal Bureau voor de Statistiek, Rijkswaterstaat-Waterdienst-Dienst Water en gebruik, Wageningen Universiteit-Alterra, Rijkswaterstaat-Leefomgeving, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO, voorheen Agentschap NL), TNO, Deltares).
- Berekeningswijze
- Emissieberekening op basis van activiteitsgegevens (voertuigkilometers, brandstofverbruik) en emissiefactoren.
Zie verder Klein, J., et al. (2016). Methods for calculating emissions from transport in NL. (achter Lucht/Verkeer en Vervoer/Methoderapporten Taakgroep Verkeer en Vervoer). Project Emissieregistratie. - Basistabel
- StatLine: Emissies van broeikasgassen berekend volgens IPCC-voorschriften (CBS, 2018a)
StatLine: Emissies van luchtverontreinigende stoffen volgens NEC-richtlijnen (CBS, 2018b)
StatLine: Emissies naar lucht op Nederlands grondgebied; mobiele bronnen (CBS, 2018c) - Geografische verdeling
- Nederland
- Andere variabelen
- Belasting oppervlaktewater, bodem-emissies, emissies oppervlaktewater, lucht-emissies, lucht-emissies volgens IPCC
In totaal circa 300 stoffen
Circa 1600 emissie-oorzaken en circa 1000 (individuele) puntbronnen - Verschijningsfrequentie
- In maart definitieve cijfers t-2; in september voorlopige cijfers t-1
- Achtergrondliteratuur
- Methoden: op de website van Emissieregistratie achter Overzicht documenten
Begrippen: op de website van Emissieregistratie achter Begrippenlijst - Opmerking
- Er is een verschil in de berekening van de broeikasgasemissies volgens de IPCC en de emissies van verzurende en overige stoffen volgens de NEC-richtlijn. De IPCC-emissies door wegverkeer worden berekend op basis van de afzet van motorbrandstoffen; de NEC-emissies worden berekend op basis van het aantal voertuigkilometers op Nederlands grondgebied.
De methodiek voor de berekening van de emissies door wegverkeer wordt jaarlijks aangepast. De meest recente methodiekbeschrijving geeft het rapport Klein, J., et al. (2018). Methods for calculating emissions from transport in NL. (achter Lucht/Verkeer en Vervoer/Methoderapporten Taakgroep Verkeer en Vervoer). Project Emissieregistratie.
De emissies door landbouwvoertuigen, de visserij en mobiele werktuigen worden gepresenteerd onder Verkeer en vervoer. - Betrouwbaarheidscodering
- Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2018). Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, 2016 (indicator 0129, versie 31, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
