Transport en verwerking van mest, 1994-2007
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Ruim 60 procent van de getransporteerde dierlijke mest blijft binnen de Nederlandse landbouw. Het overige deel wordt geëxporteerd of verwerkt door mestverwerkingsbedrijven.
| 1994 | 2000 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | |
| Stikstof 1) | miljoen kg N | |||||
| Herkomst van getransporteerde mest | ||||||
| Nederlandse landbouwbedrijven | 121,1 | 102,5 | 91,1 | 92,0 | 101,7 | 125,9 |
| buitenland (import) | 0,9 | 1,3 | 2,0 | 1,9 | 1,4 | 1,5 |
| Bestemming van getransporteerde mest | ||||||
| Nederlandse landbouwbedrijven | 100,9 | 78,0 | 65,2 | 70,8 | 72,3 | 81,8 |
| buitenland (export) | 17,4 | 16,0 | 17,5 | 16,8 | 21,6 | 35,0 |
| verwerkingsbedrijven 2) | 3,5 | 4,3 | 5,0 | 4,9 | 1,7 | 1,4 |
| Fosfaat | miljoen kg P2O5 | |||||
| Herkomst van getransporteerde mest | ||||||
| Nederlandse landbouwbedrijven | 78,5 | 65,0 | 56,4 | 59,6 | 63,6 | 80,0 |
| buitenland (import) | 0,5 | 0,7 | 1,3 | 1,3 | 0,9 | 0,9 |
| Bestemming van getransporteerde mest | ||||||
| Nederlandse landbouwbedrijven | 65,0 | 47,0 | 38,9 | 44,3 | 41,8 | 47,2 |
| buitenland (export) | 12,1 | 13,8 | 13,9 | 15,6 | 17,0 | 28,5 |
| verwerkingsbedrijven 2) | 1,8 | 1,8 | 2,9 | 2,7 | 0,3 | 0,1 |
| Bron: CBS en Dienst Regelingen. | CBS/MNC/jul09/0403 | |||||
| 1) De hoeveelheid stikstof in dierlijke mest is exclusief gasvormige verliezen uit stal en opslag. 2) Saldo van aanvoer en afvoer door verwerkingsbedrijven (= de hoeveelheid verwerkte mest). | ||||||
Export van dierlijke mest toegenomen
Om aan de wettelijke normen te kunnen voldoen voeren bedrijven die teveel mest produceren dit overschot af. Dit gebeurt naar bedrijven die nog plaatsingsruimte hebben om de mest te gebruiken, naar mestverwerkingsbedrijven en naar het buitenland.
De getransporteerde mest wordt uitgedrukt in hoeveelheden stikstof en fosfaat. Circa 60 procent van de in Nederland door landbouwbedrijven afgevoerde stikstof en fosfaat in dierlijke mest wordt getransporteerd naar andere Nederlandse landbouwbedrijven. De export van dierlijke mest naar het buitenland is in 2007 fors toegenomen.
Wettelijke normen
In de periode 1994-2007 is het wettelijk toegestane gebruik van dierlijke mest gedaald. Bedrijven kunnen daarop reageren door mineralenarmer voer te gebruiken, minder dieren te houden of een groter deel van de mestproductie af te voeren.
Bronnen
- Oenema, O., G.L. Velthof, et al. (2000). Forfaitaire waarden voor gasvormige stikstofverliezen uit stallen en mestopslagen. Alterra (rapport 107, 186 pp.), Wageningen.
- CBS (2006). Transport en gebruik van mest en mineralen. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2007). Monitor Mineralen en Mestwetgeving 2007. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2009). StatLine: Transport en gebruik van mest en mineralen. CBS, Den Haag / Heerlen.
Relevante informatie
- Meer informatie over transport en verwerking van mest is te vinden in de databank StatLine van het CBS.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Transport en verwerking van mest
- Omschrijving
- Herkomst (Nederlandse landbouwbedrijven, buitenland) en bestemming (Nederlandse landbouwbedrijven, mestverwerkingsbedrijven, buitenland) van getransporteerde dierlijke mest.
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
- Berekeningswijze
- Het artikel Transport en gebruik van mest en mineralen (CBS, 2006) geeft een korte methodebeschrijving van het onderzoek.
- Basistabel
- StatLine: Transport en gebruik van mest en mineralen (CBS, 2009).
- Geografische verdeling
- Er zijn diverse regionale indelingen: totaal Nederland, landsdelen, provincies, COROP-gebieden, landbouwgebieden en groepen van landbouwgebieden, concentratiegebieden, stroomgebieddistricten en gemeenten.
- Andere variabelen
- Transport van dunne en vaste mest per diercategorie, oppervlakte bemestbare landbouwgrond, plaatsingsruimte, resterende plaatsingsruimte, benuttingsgraad.
- Verschijningsfrequentie
- Jaarlijks.
- Achtergrondliteratuur
- Transport en gebruik van mest en mineralen (CBS, 2006).
Monitor Mineralen en Mestwetgeving 2007 (CBS, 2007). - Opmerking
- Vóór 1998 werd de registratie van de aan- en afvoer van dierlijke mest door landbouwbedrijven verzorgd door de Stichting Landelijke Mestbank. Het CBS berekende de hoeveelheid fosfaat en stikstof op basis van de gemiddelde samenstelling van de in die jaren geproduceerde mest. Met ingang van 1 januari 1998 registreert Bureau Heffingen (thans Dienst Regelingen) de aan- en afvoer van dierlijke mest. Bedrijven die een verfijnde aangifte indienen, zijn verplicht om de mesttransporten te laten analyseren op de inhoud aan fosfaat en stikstof.
De hoeveelheid stikstof in dierlijke mest is exclusief de gasvormige verliezen die optreden in stal en opslag (Oenema et al., 2000). De cijfers van 1994 en 1995 zijn hiervoor in het Milieu- en Natuurcompendium achteraf gecorrigeerd, in afwijking van de presentatie in de databank StatLine (CBS, 2009).
De totale afvoer is steeds iets groter dan de aanvoer. Het verschil bedraagt maximaal ruim 4% en kan een aantal oorzaken hebben: voorraadvorming bij de handel, mestafzet bij particulieren en statistische onnauwkeurigheden. - Betrouwbaarheidscodering
- D (schatting op basis van door het CBS berekende gegevens over de productie van dierlijke mest en mineralen, een externe registratie van het Ministerie van LNV (Dienst Regelingen) over de hoeveelheden getransporteerde mest en een enquête over de verwerking van de mest)
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2009). Transport en verwerking van mest, 1994-2007 (indicator 0403, versie 10, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
