Purperslak en wulk en aangroeiwerende verven

Ontwikkeling

De purperslak is ten opzichte van 1900 tot 1960 met meer dan 70% afgenomen. De wulk is ten opzichte van 1978-1979 afgenomen met ruim 40%. Deze veranderingen worden in verband gebracht met tributyltin-(TBT)-houdende verven die de aangroei van zeepokken en andere organismen op scheepsrompen moeten remmen. Het middel, dat vanaf het begin van de jaren zeventig in gebruik is genomen, heeft echter nadelige bij-effecten. Zo is bij verscheidene weekdieren, waaronder de purperslak en wulk, aangetoond dat TBT 'imposex' veroorzaakt. Dit wil zeggen dat vrouwelijke dieren mannelijke geslachtsorganen ontwikkelen, waardoor de populatie geheel of gedeeltelijk steriel wordt. Ook andere factoren spelen een rol bij de achteruitgang, met name de asfaltering van dijken bij de purperslak en de boomkorvisserij bij de wulk.Na een verbod op TBT is de hoeveelheid TBT in jachthavens sinds 1990 sterk gedaald, maar dat heeft niet geleid tot verbeteringen bij deze soorten. De concentraties liggen nog boven de risico-norm. Het is mogelijk dat daardoor de purperslak na 1990 toen een verbod op TBT van kracht werd nog geen herstel laat zien. Het herstel wordt ook bemoeilijkt door de opkomst van de Japanse oester die het biotoop van de purperslak inneemt, namelijk spleten en holten tussen de stenen in de getijdezone. Bij de wulk een soort van de open zee is de achtergang wel tot staan gekomen.