Ruimtelijke ontwikkelingen in het kustfundament, 2000 - 2015

Restricties bouwen in het kustfundament

Het kustfundament omvat het gehele zandgebied, nat en droog, dat als geheel van belang is als drager van functies in het kustgebied. Het rijk waarborgt voor de realisatie van een duurzame veiligheid tegen overstroming vanuit zee dat in het kustfundament voldoende ruimte beschikbaar is en blijft voor de versterking van de zeewering. Aan de landzijde omvat het kustfundament alle duingebieden en alle daarop gelegen harde zeeweringen met de ruimtereservering voor tweehonderd jaar zeespiegelstijging en omvat daar waar de duinen breder zijn dan de waterkering het gehele duingebied. In de praktijk valt de begrenzing dan samen met de grenzen van natuurbeschermingsgebieden, de Ecologische Hoofdstructuur en de Vogel- en Habitatrichtlijngebieden.

Geringe toename van het aantal woningen in het kustfundament

Het totaal aantal woningen is in het kustfundament is in de periode 2000 - 2015 met gemiddeld 0,4% per jaar toegenomen. De ontwikkelingen hebben zich vooral voorgedaan binnen bestaand bebouwd gebied (86%).
Om het zandige systeem van de kust integraal te kunnen beheren wordt het kustfundament ruimtelijke beschermd met een 'ja-mits, nee-tenzij' regime (vastgelegd in het Nationaal Waterplan 2009-2015). De kustveiligheid wordt geborgd in combinatie met behoud en ontwikkeling van functies in de kust (zoals ecologie, recreatie, zeehaven, zeescheepvaart) zolang deze functies de waterveiligheid niet in gevaar brengen.

Niet nagegaan is of bebouwing buiten het kustfundament in overeenstemming is met de hierboven genoemde restrictie. In onderstaande tabel zijn de gemeenten opgenomen waar zich de grootste wijzigingen hebben voorgedaan wat betreft de toename van het aantal woningen in het kustfundament.

In de periode 2012 - 2015 is het aantal woningen binnen het bestaand bebouwd gebied het meest toegenomen in de gemeenten Den Haag (416), Zandvoort (117) en Katwijk (83) en Westland (67). Buiten het bestaand bebouwd gebied was de grootste toename van het aantal woningen in deze periode in de gemeenten Sluis (47) en Katwijk (21).

Relevante doel en nationaal belang Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte

Deze indicator verwijst naar de volgende doelen en nationale belangen:

• Doel: Het waarborgen van een leefbare en veilige omgeving waarin unieke natuurlijke en cultuur-historische waarden behouden zijn (leefbaar en veilig)
• Nationaal Belang: Ruimte voor waterveiligheid, een duurzame zoetwatervoorziening en kaders voor klimaatbestendige stedelijke (her)ontwikkeling

Ontwikkeling verblijfsrecreatie en woningen aan de rand van het kustfundament

De laatste tijd is er de nodige ophef geweest over toename van bebouwing aan de kust. De toename van het areaal woningen en verblijfsrecreatie aan de Nederlandse kust vond niet zozeer plaats in het kustfundament, maar in een strook landwaarts daarvan. In onderstaande figuur zijn deze ontwikkelingen in beeld gebracht voor een indicatieve strook van 500m landwaarts van het kustfundament. In deze zone vindt de meeste bouwactiviteiten plaats. Relatief gezien nam het areaal wonen en verblijfsrecreatie, zowel in het kustfundament als in de indicatieve strook landwaarts daarvan, het minst toe in de provincie Friesland en het meest in Zeeland. Het rijk stelt hier geen restricties vanuit waterveiligheid. Of bouwactiviteiten zijn toegestaan, hangt hier af van het beleid van provincies en gemeenten.

• Kustfundament buiten bestaand bebouwd gebied
  In het kustfundament buiten het stedelijk gebied staat het Rijk vanuit een oogpunt van waterveiligheid geen nieuw bebouwing toe. Alleen tijdelijke bebouwing, zoals vakantiehuisjes boven de gemiddelde hoogwaterlijn op het strand zijn toegestaan, en bebouwing van openbaar belang.
• Kustfundament binnen bestaand bebouwd gebied
  In het kustfundament binnen het bestaand bebouwd gebied gelden deze beperkingen niet. Wel stelt het Rijk beperkingen voor gronden die behoren tot primaire waterkeringen en waterstaatkundige beschermingszones.
• Binnenduinrand landwaarts van het kustfundament
  In de binnenduinrand landwaarts van het kustfundament stelt het Rijk geen ruimtelijke restricties vanuit waterveiligheid.