Groene belastingen, 1985-2005
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
De belastingontvangsten uit groene belastingen zijn gestegen van 6 miljard euro in 1985 naar ruim 17 miljard euro in 2005. Groene belastingen dragen voor ruim 13% bij aan de totale belastingontvangsten van het Rijk.
Aandeel groene belastingen toegenomen sinds 1985
De belastingontvangsten uit groene belastingen zijn gestegen van 6 miljard euro in 1985 naar ruim 17 miljard euro in 2005. In de periode 1992-1995 is het aandeel groene belastingen in de totale belastingopbrengst gestegen van 9% tot 13%. In de jaren na 1996 is dit aandeel min of meer constant gebleven rond de 13%.
Na een dip in 2002 en 2003 is de opbrengst van groene belastingen voor het Rijk vanaf 2004 weer hoger dan in 2001. De lagere opbrengst in 2002 en 2003 werd vooral veroorzaakt door:
- een verlaging van de motorrijtuigenbelasting in 2002;
- een daling in de verkoop van motorvoertuigen;
- de sterke toename in het gebruik van regelingen waardoor minder regulerende energiebelasting (REB) betaald hoeft te worden (met name in verband met groene stroom).
Door onder andere een verhoging van energiebelasting en de afschaffing van het lagere tarief voor groene stroom neemt de opbrengst in 2005 fors toe.
Vergroening van het belastingstelsel
Eén van de doelstellingen van de Belastingherziening 2001 was een vergroening van het belastingstelsel om zo een duurzame economische ontwikkeling te stimuleren. Ook in het Nationaal Milieubeleidsplan 4 (VROM, 2001) wordt aangegeven dat het voor het oplossen van grote milieuproblemen in de komende jaren noodzakelijk is om 'het milieu' in de prijzen van goederen en diensten te verdisconteren, onder andere door een vergroening van het belastingstelsel. Hieronder wordt verstaan een verschuiving van de belastingdruk naar activiteiten, die een negatief effect hebben op het milieu. Door het invoeren van milieubelastingen komen de maatschappelijke kosten met betrekking tot het milieu meer in de prijzen tot uitdrukking. De prijsverhoging van deze milieuvervuilende activiteiten zal een gedragsverandering uitlokken waardoor het negatieve milieueffect zal afnemen. Doordat deze milieubelastingen in de algemene middelen terechtkomen, kan de belastingdruk op andere activiteiten, bijvoorbeeld arbeid, verlaagd worden of minder snel stijgen.
Wat zijn groene belastingen?
Onder 'groene belastingen' worden niet alleen de belastingen verstaan, die zijn ingevoerd met als primair doel een bijdrage te leveren aan het bereiken van milieudoelstellingen. Ook andere belastingen die invloed hebben op activiteiten met een milieueffect, zoals wegvervoer, vallen onder het begrip groene belastingen. De opbrengst van groene belastingen gaat naar de algemene middelen van de Rijksoverheid en worden dus niet speciaal gebruikt voor de financiering van milieumaatregelen. Dit in tegenstelling tot de milieuheffingen, die een specifieke milieubestemming hebben.
Onder groene belastingen worden gerekend de belastingen op milieugrondslag (belastingen op grondwater, leidingwater, afvalstoffen, brandstoffen en de regulerende energiebelasting), accijns van minerale oliën en belastingen op voertuigen (motorrijtuigenbelasting, belasting op personenauto's en motorrijwielen en belasting op zware motorrijtuigen).
Bronnen
- Financiën (t/m 2005). Begrotingen tot en met 2006. Ministerie van Financiën, Den Haag.
- Financiën (2006). Financiële verantwoording van het Rijk 2005. Ministerie van Financiën, Den Haag.
- VROM (2001). Nationaal Milieubeleidsplan 4. Een wereld en een wil: werken aan duurzaamheid. Ministerie van VROM, Den Haag.
Relevante informatie
- Meer informatie over milieuheffingen en -belastingen is te vinden op Statline (CBS).
- Bruggen, C. van (2000). Milieuheffingen en -belastingen 1986-2000 Kwartaalbericht Milieustatistieken 2000/3. Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen.
- Financiën (1997). Belastingen in de 21e eeuw; een verkenning. Ministerie van Financiën, Nota aan de Tweede Kamer No 25810 nr. 2, Den Haag.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2006). Groene belastingen, 1985-2005 (indicator 0360, versie 06, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
