Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, 1980-2001

Ontwikkeling emissie CO en VOS

Sinds 1980 zijn de emissies van koolmonoxide (CO) en vluchtige organische stoffen (VOS) met respectievelijk 60 en 55% verminderd. Stapsgewijs aangescherpte Wegvoertuigen naar milieuklasse, 1985-2018 hebben uiteindelijk geresulteerd in de toepassing van driewegkatalysatoren bij personen- en bestelauto's op benzine en LPG. De VOS-verdampingsemissies zijn eveneens onder invloed van Europese eisen tussen 1990 en 2001 met een kwart verminderd door de toepassing van koolstoffilters ('cannisters') in personenauto's. Koolmonoxide en vluchtige organische stoffen worden gevormd bij een onvolledige verbranding van motorbrandstoffen. Dit proces vindt vooral plaats bij benzinemotoren, hetgeen het hoge aandeel van personenauto's in deze emissies verklaart. VOS-emissies ontstaan tevens door verdamping van benzine uit het brandstofsysteem van voertuigen. In 2000 is ruim 30% van de VOS-emissie van het wegverkeer door verdamping ontstaan. Nieuwe diesel-personenauto's worden vanaf 1996 uitgerust met een Wegvoertuigen naar milieuklasse, 1985-2018r. Bij diesel-bestelauto's vindt dit plaats vanaf 2000. Deze katalysator reduceert de CO- en VOS-emissies.

Ontwikkeling CO₂-emissie

Tussen 1990 en 1998 heeft de groei van de CO₂-emissie door het wegverkeer gelijke tred gehouden met de groei van het aantal voertuigkilometers. Dit betekent dat wegvoertuigen gemiddeld in deze periode niet zuiniger zijn geworden. Kooldioxide (CO₂) wordt gevormd bij (volledige) verbranding van het in de motorbrandstof aanwezige koolstof. Hierdoor is de CO₂-emissie evenredig met het brandstofverbruik en kunnen emissiereducties alleen worden bereikt door energiebesparing en in geringe mate door overschakeling op brandstoffen met een lager koolstofgehalte zoals aardgas.

Ontwikkeling emissie NO_x

Na een lichte stijging in de jaren tachtig daalt de emissie van NO_x vanaf 1990 door enerzijds het gebruik van driewegkatalysatoren in personen- en bestelauto's en anderzijds de toepassing van steeds schonere dieselmotoren. Dit laatste is vooral van belang bij zware bedrijfsvoertuigen. Ten opzichte van 1980 is de emissie van NO_x door het wegverkeer met ruim eenderde gedaald. Stikstofoxiden (NO_x) worden in de motor gevormd door verbranding van stikstof uit de lucht. Dit proces vindt in ongeveer dezelfde mate plaats in benzine/LPG- en dieselmotoren. Bij benzine/LPG-motoren reduceert vanaf eind jaren tachtig de driewegkatalysator de NO_x- emissies. Voor het terugdringen van de NO_x-emissies uit dieselmotoren wordt gebruik gemaakt van uitlaatgasrecirculatie (EGR).

Ontwikkeling emissie fijn stof

Bijna 80% van de emissie van fijn stof door mobiele bronnen ontstaat bij de verbranding van dieselolie ('dieselrook'); circa 15% is afkomstig uit slijtage van wegdek, banden, remvoeringen en bovenleidingen. De emissie van fijn stof door het wegverkeer is in de periode 1980-2001 met 60% afgenomen. Dit is voornamelijk te danken aan schonere dieselmotoren in zware bedrijfsvoertuigen. Bij een aantal automerken wordt bij duurdere modellen met een dieselmotor een roetfilter toegepast om de emissie van fijn stof terug te dringen. Ook de ter bestrijding van de NO_x toegepaste uitlaatgasrecirculatie heeft een verlagend effect op de emissie van fijn stof.

Ontwikkeling emissie loodverbindingen en zwaveldioxide (SO₂)

De emissies van loodverbindingen en zwaveldioxide (SO₂) door het wegverkeer zijn in de loop der jaren drastisch verminderd. Door wettelijke maatregelen is het gebruik van loodvrije benzine en laagzwavelige dieselolie afgedwongen. Zwaveldioxide (SO₂) ontstaat door verbranding van het in de motorbrandstof aanwezige zwavel.

Distikstofoxide (N₂O)

Distikstofoxide (N₂O) ontstaat vooral tijdens de opwarmfase van driewegkatalysatoren bij een onvolledige omzetting van NO_x in stikstof.