Veranderingen bodemgebruik, 1979 - 2012
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Tussen 1979 en 2012 is de totale oppervlakte verkeersterrein, bebouwd terrein en semi-bebouwd terrein (rode ruimte) in Nederland toegenomen en de totale oppervlakte recreatie-, agrarisch-, natuurlijk terrein en bos (groene ruimte) afgenomen. De afname van de groene ruimte wordt veroorzaakt door de afname van agrarisch terrein.
| Bodemgebruik in Nederland, 1979 - 2012 | |||||||||
| 1979 | 1993 | 1996 | 1996 herzien1) | 2000 | 2006 | 2010 | 2012 | ||
| km2 | |||||||||
| Totaal | 37 283 | 41 028 | 41 526 | 41 526 | 41 528 | 41 543 | 41 543 | 41 543 | |
| Verkeersterrein 1) | 1 263 | 1 331 | 1 340 | 1 125 | 1 130 | 1 160 | 1 176 | 1 161 | |
| w.o. | spoorterrein 1) | 101 | 101 | 99 | 91 | 88 | 85 | 86 | 89 |
| wegverkeersterrein 1) | 927 | 1 096 | 1 132 | 1 008 | 1 016 | 1 050 | 1 066 | 1 049 | |
| Bebouwd terrein1) | 2 674 | 3 027 | 3 150 | 3 048 | 3 183 | 3 379 | 3 502 | 3 560 | |
| w.v. | woonterrein | 1 935 | 2 168 | 2 242 | 2 138 | 2 211 | 2 278 | 2 314 | 2 336 |
| bedrijventerrein 1) | 443 | 526 | 567 | 600 | 659 | 755 | 814 | 841 | |
| overig bebouwd terrein | 296 | 333 | 341 | 311 | 312 | 346 | 374 | 383 | |
| Semi-bebouwd terrein | 531 | 440 | 436 | 378 | 486 | 528 | 512 | 510 | |
| w.o. | delfstofwinplaats 1) | 70 | 66 | 51 | 31 | 32 | 31 | 32 | 31 |
| bouwterrein | 341 | 237 | 235 | 217 | 327 | 376 | 369 | 370 | |
| Recreatieterrein 1) | 675 | 809 | 827 | 862 | 889 | 963 | 988 | 1 026 | |
| Agrarisch terrein | 24 252 | 23 755 | 23 508 | 23 604 | 23 260 | 22 858 | 22 644 | 22 522 | |
| w.o. | terrein voor glastuinbouw | 137 | 142 | 143 | 139 | 150 | 162 | 166 | 159 |
| Bos en open natuurlijk terrein | 4 543 | 4 517 | 4 612 | 4 784 | 4 835 | 4 840 | 4 865 | 4 901 | |
| w.v. | bos | 2 940 | 3 108 | 3 233 | 3 441 | 3 501 | 3 447 | 3 454 | 3 440 |
| open droog natuurlijk terrein | 866 | 866 | 839 | 836 | 833 | 850 | 878 | 900 | |
| open nat natuurlijk terrein | 737 | 543 | 539 | 507 | 501 | 543 | 534 | 560 | |
| Binnenwater 3) | 1 595 | 2 973 | 3 479 | 3 553 | 3 574 | 3 626 | 3 661 | 3 680 | |
| w.o. | afgesloten zeearm | . | . | . | 321 | 321 | 321 | 321 | 321 |
| Buitenwater 3) | 1 749 | 4 175 | 4 174 | 4 173 | 4 170 | 4 188 | 4 195 | 4 183 | |
| w.o. | Waddenzee | 419 | 2 590 | 2 591 | 2 591 | 2 594 | 2 572 | 2 562 | 2 562 |
| Oosterschelde 1) | 727 | 644 | 642 | 346 | 346 | 346 | 346 | 346 | |
| Westerschelde 2) | . | . | . | 298 | 298 | 299 | 299 | 299 | |
| Bron: CBS. | CBS/CLO/feb16/0060 | ||||||||
| 1) Door het gebruik van een nieuwe classificatie zijn de cijfers in 1996 herzien. De cijfers na 1996 zijn op een andere wijze samengesteld dan de jaren daarvoor. Voor een verdere toelichting zie: CBS (2003). 2) De oppervlakte van de Westerschelde voor de jaren 1979-1996 is opgenomen in de cijfers van de Oosterschelde. 3) In deze periode heeft de gemeentelijke toewijzing van zowel het IJsselmeer als de Waddenzee plaats gevonden. Vanaf 1996 is al het water gemeentelijk ingedeeld. | |||||||||
Toename rode ruimte en afname groene ruimte tussen 1979 en 2012
Sinds 1979 is de rode ruimte met ruim 760 km2 toegenomen. De groene ruimte neemt verder af doordat wijzigingen in het bodemgebruik veelal ten koste gaan van agrarisch terrein. De andere vormen van bodemgebruik binnen de groene ruimte zijn wel toegenomen (ruim 700 km2). Tussen 2010 en 2012 groeit de oppervlakte recreatieterrein, bos en open natuurlijk terrein wel meer als de rode ruimte (74 tegen 41 km2).
Binnen de blauwe ruimte (binnen- en buitenwater) groeit het oppervlak binnenwater gestaag. De oppervlakte buitenwater daalt tussen 2010 en 2012 als gevolg van de aanleg van de Tweede Maasvlakte.
Agrarisch terrein is afgenomen tussen 2010 en 2012
Tussen 2010 en 2012 is het ruimtegebruik door de landbouw afgenomen. Agrarisch terrein is daarmee de grootste leverancier van gebied met een nieuwe bestemming. Tussen 2000 en 2010 nam agrarisch terrein gemiddeld af met 62 km2 per jaar, tussen 2010 en 2012 is dit licht afgenomen tot gemiddeld 61 km2 per jaar.
Bronnen
- CBS (2003). Bodemgebruik in Nederland geharmoniseerd met TOP10Vector. Den Haag / Heerlen.
- CBS (2005). StatLine: Bodemgebruik, regio, 1989; 1993; 1996. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2016). StatLine: Bodemgebruik; uitgebreide gebruiksvorm, per gemeente. CBS, Den Haag / Heerlen.
Relevante informatie
- Bodemgebruik, 1900-2008
- Kaart bodemgebruik van Nederland, 2017
- Ruimte per inwoner, 1900-2017
- Bestand Bodemgebruik Nederland (BBG) is te bekijken op de website van de Publieke Dienstverlening op de Kaart.
- Meer gegevens over het bodemgebruik is te vinden in de databank StatLine van het CBS.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Veranderingen bodemgebruik, 1979-2012
- Omschrijving
- In de tekst worden de termen bodemgebruik en ruimtegebruik door elkaar heen gebruikt. Totale oppervlakte van Nederland naar: verkeersterrein, bebouwd terrein, semi-bebouwd terrein, recreatieterrein, agrarisch terrein, bos en open natuurlijk terrein, binnenwater en buitenwater (in km2, tijdreeks).
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Hans Visser
- Berekeningswijze
- De korte onderzoeksbeschrijving Bodemgebruik (CBS, 2005) geeft informatie over de berekeningsmethode.
Tussen 1985 en 1989 is de wijze van gegevensverzameling gewijzigd. Voor 1989 werden de gegevens aangeleverd door de gemeenten. Vanaf 1989 vindt de inventarisatie plaats aan de hand van luchtfoto's.
Om in de tabel een verbinding te maken met de uitkomsten van eerdere bodemstatistieken is het bodemgebruik in 1996 ook conform de nieuwe werkwijze berekend.
Met ingang van het onderzoeksjaar 2000 wordt bij de inventarisatie van het bodemgebruik een nieuwe methodiek gevolgd. Voor dit jaar is gebruik gemaakt van de basisgeometrie van het digitale topografische basisbestand van de Topografische Dienst Nederland (TOP10Vector)(CBS, 2003). - Basistabel
- StatLine: Bodemgebruik, regio; 1989; 1993; 1996 (CBS, 2005).
StatLine: Bodemgebruik; uitgebreide gebruiksvorm, per gemeente (CBS, 2016). - Geografische verdeling
- Nederland, provincies.
- Andere variabelen
- Voor de meeste hoofdterreintypen zijn er meer onderverdelingen beschikbaar dan in de tabel wordt weergegeven.
- Verschijningsfrequentie
- Eens in de twee à drie jaar
- Achtergrondliteratuur
- Bodemgebruik in Nederland geharmoniseerd met TOP10Vector (CBS, 2003).
Korte onderzoeksbeschrijving Bodemgebruik (CBS, 2005). - Betrouwbaarheidscodering
- B (schatting gebaseerd op een groot aantal zeer accurate metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is).
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2016). Veranderingen bodemgebruik, 1979 - 2012 (indicator 0060, versie 10, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
