Kosten en financiering natuur en landschap, 1999-2016

Netto kosten voor natuur en landschap in 2016 gestegen

De jaarlijkse netto kosten voor natuur en landschap zijn na het topjaar 2009 (ruim 1 miljard euro) met een 20 procent gedaald tot 830 miljoen euro in 2016. Tussen 2001 en 2007 bekostigde de overheid ruim 500 miljoen euro van de netto kosten. In 2016 is dit afgenomen tot 459 miljoen euro. De netto kosten van het bedrijfsleven, particuliere boseigenaren en natuurbeschermingsorganisaties bedragen 370 miljoen euro. Hiervan wordt 279 miljoen euro gedragen door de natuurbeschermingsorganisaties.
De netto kosten zijn de kosten van eigen activiteiten aan natuur en landschap door de diverse sectoren. De netto kosten worden berekend als de bruto kosten minus de opbrengsten.

Besteding kosten natuur- en landschapsbeheer

Een belangrijk deel van de bruto kosten voor natuur- en landschap wordt besteed aan grondverwerving en de inrichting en het beheer van natuurterreinen. Grondverwerving gebeurt veelal in het kader van het Natuurnetwerk Nederland (NNN). Het NNN, voorheen de 'Ecologische Hoofd Structuur' (EHS), is een netwerk van bestaande en nieuw aan te leggen natuurgebieden en werd in 1990 geïntroduceerd in het Natuurbeleidsplan van het toenmalige ministerie van LNV. Sinds 2013 zijn provincies verantwoordelijk om samen met de maatschappelijke organisaties het natuurnetwerk te realiseren. In de periode 2013 - 2027 moet er door verwerving en / of inrichting bij elkaar 80 duizend hectare nieuwe natuur zijn ontstaan.
Naast verwerving en inrichting wordt ruim een kwart tot een derde van de kosten uitgegeven aan personeel en huisvesting (de zgn. apparaatskosten, kosten die nodig zijn voor het functioneren van een instelling of het uitvoeren van een taak). Ten slotte wordt er ook geld uitgegeven aan educatie, voorlichting en onderzoek op het gebied van natuur- en landschapsbeheer.

Financiering natuurbeschermingsorganisaties

De activiteiten van de particuliere natuurbeschermingsorganisaties worden in belangrijke mate mogelijk gemaakt door de bijdragen van huishoudens. Het gaat hierbij onder andere om contributies, giften, nalatenschappen en bijdragen uit loterijen.

Overdrachten

Naast de kosten voor natuur- en landschapsactiviteiten binnen Nederland zijn in 2005 voor het eerst de in- en uitgaande geldstromen geanalyseerd naar het buitenland. Hierdoor zijn sinds 2005 de totale netto lasten ongelijk aan de totale netto kosten, en zijn de gegevens over de netto lasten minder vergelijkbaar met de jaren voor 2005. Zie voor meer informatie hierover de technische toelichting.
Door het toevoegen van de geldstromen van en naar het buitenland is de analyse vollediger geworden. De in- en uitgaande geldstromen naar het buitenland komen tot uitdrukking in de betaalde en ontvangen overdrachten en de netto lasten (financiering). De stijging die na 2003 zichtbaar is in zowel de betaalde en ontvangen overdrachten als ook de netto lasten, kan voor een belangrijk deel worden verklaard als een gevolg van de in- en uitgaande geldstromen naar het buitenland.

Netto lasten

De netto lasten worden berekend als de netto kosten plus betaalde overdrachten minus ontvangen overdrachten. De netto lasten geven aan in welke mate de diverse sectoren bijdragen in de financiering van natuur en landschap.

Lopende prijzen

Alle bedragen in deze indicator zijn uitgedrukt in lopende prijzen. Dit zijn de bedragen die in de betreffende jaren daadwerkelijk zijn betaald. Voor meer informatie hierover lees de technische toelichting.