Eigendom van bossen, 1975-2021
Circa 49% van de bossen in Nederland is in bezit van de overheid, met als grootste terreineigenaar Staatsbosbeheer. De overige bossen zijn in bezit van een groot aantal particuliere boseigenaren, waaronder organisaties voor natuurbehoud zoals Natuurmonumenten en de Provinciale Landschappen.
Aandeel bosbezit organisaties voor natuurbehoud
Tot 2015 hield het Bosschap gegevens bij over het eigendom van de bospercelen groter dan 5 hectare. In 2012 was 49% van het bos (groter dan 5 hectare) in het bezit van publiekrechtelijke organisaties, met name Staatsbosbeheer, Dienst Domeinen, Ministerie van Defensie, provincies, gemeenten en waterschappen. De overige circa 51% van de grote bospercelen was privaatrechtelijk bosbezit. Dat betreft particulieren zoals landgoedeigenaren en organisaties zoals Natuurmonumenten en de Provinciale Landschappen. Voor 2000 is het aandeel particulier eigendom van bossen groter dan 5 hectaren bijna gehalveerd sinds 1975, terwijl het aandeel van particuliere organisaties voor natuurbehoud en Staatsbosbeheer toenam.
Binnen de bosinventarisaties die sinds 2002 zijn uitgevoerd is per meetpunt de eigenaar geregistreerd. Uit deze gegevens blijkt dat er in de eigendomsverhoudingen in de laatste 20 jaar weinig grote verschuivingen meer opgetreden zijn.
Particulieren bezitten 30% van het Nederlandse bosareaal
Het totale bosareaal, zowel groter als kleiner dan 5 hectare, van particuliere eigenaren werd in 2017-2021 geschat op circa 118.600 hectare. Volgens de gegevens van de Zevende Nederlandse Bosinventarisatie bezitten particuliere eigenaren daarmee circa 30% van het totale Nederlandse bosareaal. Uit de grafiek van met eigendom groter dan 5 hectare blijkt dat in 2000 en 2012 het areaal particulier eigendom 10 procentpunt minder is dan de gegevens van de meetpunten laten zien. Circa 30% van het bosoppervlak in particulier eigendom is dus van kleine boseigenaren; dat zijn particulieren met minder dan 5 hectare bos in eigendom.
Onderstaande internetadressen verwijzen naar de bronhouders en/of bewerkers van de gegevens die voor deze indicator zijn gebruikt.
Bronnen
- Schelhaas, M.J., S. Teeuwen, J. Oldenburger, G. Beerkens, G. Velema, J. Kremers, B. Lerink, M.J. Paulo, H. Schoonderwoerd, W. Daamen, F. Dolstra, M. Lusink, K. van Tongeren, T. Scholten, l. Pruijsten, F. Voncken, A.P.P.M. Clerkx (2022). Zevende Nederlandse Bosinventarisatie; Methoden en resultaten. Wettelijke Onderzoekstaken Natuur & Milieu, WOt-rapport 142.
Relevante informatie
- Probos
- Silvis, H.J. & M.J. Voskuilen (2021). Bedrijfsuitkomsten in de Nederlandse particuliere bosbouw over 2019. Wageningen, Wageningen Economic Research, Rapport 2021-044.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Eigendom van bossen
- Omschrijving
- Verdeling van het Nederlands bosbezit groter dan 5 ha naar categorie eigenaar (Privaatrechtelijk en Publiekrechtelijk).
- Verantwoordelijk instituut
- Wageningen Environmental Research
Auteur: Bas Lerink - Berekeningswijze
- De indicator is in hoofdzaak gebaseerd op de gegevens van het Bosschap, dat alle eigenaren registreert met minimaal 5 hectare bos. De 61.000 hectare particulier bosbezit omvat ook enige privaatrechtelijke instellingen. In totaal is 301.305 hectare bos geregistreerd bij het Bosschap in 2012.
De Zesde Nederlandse Bosinventarisatie bestaat uit een systematische steekproef waarbij ruim 3600 punten in de periode 2012-2013 werden opgenomen (Schelhaas et al., 2014). - Basistabel
- Data van Bosschap, Staatsbosbeheer en LEI Wageningen UR (tot 2012)Data van de Nederlandse Bosinventarisatie (NBI)
- Geografische verdeling
- Nederland
- Andere variabelen
- geen
- Verschijningsfrequentie
- Vijfjaarlijks
- Achtergrondliteratuur
- Bosschap (2012). Jaarverslag 2012. Bosschap, Zeist
Schelhaas, M.J., A.P.P.M. Clerkx, W.P. Daamen, J. Oldenburger, G. Velema, P. Schnitger, H. Schoonderwoerd & H. Kramer (2014).
Zesde Nederlandse Bosinventarisatie: methoden en basisresultaten. Alterra-rapport 2545. Alterra Wageningen UR, Wageningen.
Silvis, H.J. & M.J. Voskuilen (2014). Bedrijfsuitkomsten in de Nederlandse particuliere bosbouw over 2012. LEI-rapport 2014-017. LEI Wageningen UR, Den Haag - Opmerking
- Sinds 2009 is de registratieverordening gewijzigd (zie www.bosschap.nl: registratie). Naast bossen worden ook natuurterreinen verplicht geregistreerd. Dit zal gevolgen hebben voor de hoeveelheid geregistreerde oppervlakte in de toekomst.
- Betrouwbaarheidscodering
- Integrale waarneming.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2023). Eigendom van bossen, 1975-2021 (indicator 1262, versie 06, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
