Eigendom van bossen, 1975-2009

U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.

Circa 60% van de bossen in Nederland is in bezit van de overheid. De overige bossen zijn in bezit van een groot aantal particuliere boseigenaren.

Aandeel bosbezit organisaties voor natuurbehoud neemt toe

Circa 60% van het bos (groter dan 5 hectare) is in het bezit van publiekrechtelijke organisaties, met name Staatsbosbeheer, Dienst Domeinen, Ministerie van Defensie, provincies, gemeenten en waterschappen. Het aandeel hiervan is in de jaren negentig van de vorige eeuw iets afgenomen. De overige circa 40% is privaatrechtelijk bosbezit. Dat betreft particulieren zoals landgoedeigenaren en organisaties zoals Natuurmonumenten. Het aandeel bos in handen van organisaties voor natuurbehoud is toegenomen, het aandeel bos van particulieren is afgenomen.

Minder boseigenaren maar meer oppervlakte bos per eigenaar

In 2009 zijn 1.233 particuliere Nederlandse boseigenaren met meer dan 5 hectare bos geregistreerd bij het Bosschap met tezamen ongeveer 51.000 hectare bos; ongeveer een zesde van het Nederlandse bos (van minimaal 5 hectare). In 1975 was nog ongeveer 82.000 hectare in particulier bezit. Het totaal aantal geregistreerde boseigenaren neemt gestaag af van ongeveer 2.300 in 1975 naar 1.722 in 2009. De geregistreerde oppervlakte aan bos- en natuurterreinen nam over dezelfde periode toe van ongeveer 250.000 ha naar 285.880 ha. Dit betekent dat de versnippering van het areaal over de boseigenaren afneemt.

Nederlandse bosareaal neemt toe

Het totale bosareaal, zowel groter als kleiner dan 5 hectare, van particuliere eigenaren werd in 2000 geschat op circa 99.000 hectare (MFV, 2005). Dit zou betekenen dat ongeveer de helft (99.000 minus 50.000) van het particuliere bosbezit kleiner is dan 5 hectare. De eigendomssituatie van het bosareaal bestaande uit bosjes kleiner dan 5 hectare blijft erg versnipperd. Volgens de gegevens van het MFV (Meetnet Functievervulling) bezitten particuliere eigenaren circa 31% van het totale Nederlandse bosareaal (groter en kleiner dan 5 hectare). Het Nederlandse bosareaal nam in de periode 1975-2003 toe van rond de 300.000 hectare in 1975 tot ongeveer 360.000 hectare nu (Dirkse et al., 2006).

Bronnen

Relevante informatie

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Eigendom van bossen
Omschrijving
Verdeling van het Nederlands bosbezit groter dan 5 ha naar categorie eigenaar (Privaatrechtelijk en Publiekrechtelijk).
Verantwoordelijk instituut
WOT Natuur & Milieu, Wageningen UR (Wim Daamen)
Berekeningswijze
De indicator is in hoofdzaak gebaseerd op de gegevens van het Bosschap, dat alle eigenaren registreert met minimaal 5 hectare bos. De 51.000 hectare particulier bosbezit omvat ook enige privaatrechtelijke instellingen. In totaal is 285.881 hectare bos geregistreerd bij het Bosschap in 2009.

Het Meetnet Functievervulling Bos (MFV) bestaat uit een systematische steekproef waarbij ruim 3600 punten in de periode 2001-2005 werden opgenomen (Dirkse et al., 2006).
Basistabel
Data van Bosschap, Staatsbosbeheer en LEI Wageningen UR
Geografische verdeling
Nederland
Andere variabelen
geen
Verschijningsfrequentie
Vijfjaarlijks
Achtergrondliteratuur
Bosschap (2010) Jaarverslag 2009. Bosschap, Zeist
Dirkse, G.M., W.P. Daamen, H. Schoonderwoerd, M. Japink, M. van Jole, R. van Moorsel, P. Schnitger, W.J. Stouthamer & M. Vocks (2006). Meetnet Functievervulling bos 2001-2005. Ministerie LNV, Directie Kennis, Ede
Berger, E.P., J. Luijt & M.J. Voskuilen (2010) Bedrijfsuitkomsten in de Nederlandse particuliere bosbouw over 2009. Rapport 2010-106 LEI Wageningen UR, Den Haag
Opmerking
Sinds 2009 is de registratieverordening gewijzigd (zie www.bosschap.nl: registratie): naast bossen worden ook natuurterreinen verplicht geregistreerd. Dit zal gevolgen hebben voor de hoeveelheid geregistreerde oppervlakte in de toekomst.
Betrouwbaarheidscodering
Integrale enquête.

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
06
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
05
versie‎
04
versie‎
03
versie‎
02

Referentie van deze webpagina

CLO (2012). Eigendom van bossen, 1975-2009 (indicator 1262, versie 04, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.