Realisatie nieuwe natuur 1990 - 2007
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Voor de aanleg van nieuwe natuur is in 2007 4.737 hectare grond verworven, waarvan 1.665 hectare zogenaamde ruilgrond is. 88 hectare is als natuur ingericht.
Beleidsdoelen
De Ecologische Hoofdstructuur (EHS) dient in 2018 volledig gerealiseerd te zijn. Een deel hiervan is de zogenaamde nieuwe natuur. Deze gronden zijn nu veelal nog in gebruik als landbouwgrond en krijgen de hoofdfunctie natuur. De beoogde natuurdoelen zijn aangegeven op de landelijke natuurdoelenkaart.
De taakstelling is om 111.741 ha in 2015 te hebben verworven, wat in 2018 als nieuwe natuur moet zijn ingericht. Aan de vereiste watercondities dient in 2018 te zijn voldaan en aan de milieucondities in 2020.
Met ingang van 2007 voeren de provincies de regie bij de realisatie van nieuwe natuur. In het project "Nulmeting op Kaart" is de restanttaakstelling per 1 januari 2007 door de provincies en LNV opnieuw vastgesteld (LNV 2009).
De verwerving verloopt nog te traag
Per 31 december 2007 is in totaal 70.320 hectare aan grond voor nieuwe natuur verworven. Dit is exclusief 25.958 ha ruilgrond: grond die niet op de beoogde plaats ligt maar die bij toekomstige grondverwerving als ruimiddel gaat dienen.
In 2007 is de oppervlakte verworven natuur binnen de EHS 3072 hectare. Er moet echter gemiddeld 4200 ha per jaar worden verworven om de taakstelling in 2015 te halen. Daarnaast is wel 1665 hectare ruilgrond in 2007 verworven. Hoewel de hoeveelheid ruilgronden toeneemt, levert dit nog geen bijdrage aan het realiseren van de natuurdoelstellingen zolang uitruil niet heeft plaatsgevonden.
De inrichting loopt ver achter op schema
In 2007 is 88 hectare grond ingericht als nieuwe natuur, daarmee is nu in totaal 48.971 hectare ingericht. Er moet echter gemiddeld 4.400 ha per jaar worden ingericht om de taakstelling in 2018 te halen. De inrichting loopt al jaren zeer sterk achter op schema.
LNV geeft aan dat inrichting een langdurig proces is omdat het veelal onderdeel is van integrale projecten waar tegelijk meerdere doelen gerealiseerd worden. De gronden zijn meerdere jaren zogenaamd 'onderhanden'. In 2005 was er in totaal bijna 28.000 hectare 'onderhanden werk'.
Als het inrichtingstempo van de afgelopen drie jaar een goede indicator is van de vorderingen, dan zal het nog ruim 25 jaar duren voordat dit onderhanden werk is uitgevoerd en tot ver na 2050 voordat de nieuwe natuur is ingericht.
Bronnen
- DLG (diverse jaren). Structuurschema Groene Ruimte. Voortgangsrapportage 2000/2001/2002. Dienst Landelijk Gebied. Utrecht.
- LNV (2005). Rijksbegroting Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit 2006. SDU Den Haag.
- LNV (2007). Jaarverslag van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit 2006. SDU Den Haag.
- LNV (2006) Agenda voor een Vitaal Platteland Meerjarenprogramma 2007 - 2013. Den Haag
- LNV (2006). Voortgang realisatie operationele doelen LNV per 31 december 2005. 4 mei 2006
- LNV (2007). Voortgang realisatie operationele doelen LNV per 31 december 2006. 19 maart 2007
- LNV (2008) Groot project Ecologische Hoofdstructuur.Rapportagejaar 2007
- LNV (2008) Voortgangsrapportage ILG 2007
- LNV (2009) Taakstelling, realisatie en restanttaakstelling van Ecologische Hoofdstructuur en Recreatie om de Stad per 1/1/2007
- MNP (2006). Natuurbalans 2006. Milieu- en Natuurplanbureau. SDU Den Haag
- MNP (2007). Natuurbalans 2007. Milieu- en Natuurplanbureau. Bilthoven.
- MNP (2007a) Van aankoop naar beheer II. Milieu- en Natuurplanbureau. Bilthoven.
- PBL (2008) Natuurbalans 2008
- PBL (2009) Natuurbalans 2009
- PBL (2008) Evaluatie natuur- en landschapsbeleid
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Realisatie nieuwe natuur 1990-2007
- Omschrijving
- De indicator geeft het oppervlak aan verworven grond ten behoeve van nieuwe natuur in de EHS en daarnaast de hoeveelheid grond die daadwerkelijk als nieuwe natuur is ingericht.
- Verantwoordelijk instituut
- PBL
- Berekeningswijze
- In de figuur is cumulatief het aantal verworven en ingerichte hectares per jaar aangegeven. Tevens zijn de beleidsdoelen opgenomen en lineair vertaald naar taakstellingen per jaar.LNV heeft de wijze waarop de ruilgronden worden toegerekend veranderd. Eerst was er sprake van een toedeling van de gekochte hectares naar beleidscategorie. Vanaf het Jaarverslag LNV 2003 wordt er gewerkt met de trekkingsrechten op het vermogen van BBL op basis van de waarde van de aan de EHS toebedeelde hectares ruilgrond in bezit bij BBL en op basis van de beschikbaar gestelde budgetten per beleidsdoel.De kleine daling in inrichting na 2002 is volgens LNV waarschijnlijk het gevolg van de gewijzigde definitie van inrichting. In het verleden werd ervan uitgegaan dat als een hectare was overgedragen aan een terreinbeherende organisatie deze hectare dan ook was ingericht. Nu is ingericht, als deze hectare ook daadwerkelijk zijn ingericht.
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- Nederland
- Verschijningsfrequentie
- Jaarlijks
- Opmerking
- De Relatienota (CRM, 1975) plande een uitbreiding van de oppervlakte natuurreservaat ten opzichte van de bestaande situatie met 50.000 hectare. Het Natuurbeleidsplan (LNV, 1990) maakte daar 100.000 hectare van en voegde er ook nog 50.000 hectare natuurontwikkeling aan toe. In beide situaties gaat het om de omvorming van landbouwgrond tot natuurgebied. Bij de uitwerking door de provincies is het totaal op 151.500 hectare gekomen. Deze taakstelling is overgenomen in het Structuurschema Groene Ruimte (SGR) (LNV, 1995), de nota 'Natuur voor mensen, mensen voor natuur' (LNV, 2000) en de Agenda voor een Vitaal Platteland. (LNV, 2004).Vanaf 2001 wordt er geen onderscheid meer gemaakt tussen "reservaten" en "natuurontwikkeling". Ze zijn samengevoegd tot "nieuwe natuur", met als taakstelling 151.500 hectare. Aanvankelijk zou dat worden gerealiseerd door de verwerving en inrichting van gronden door de overheid die vervolgens zou worden overgedragen aan terreinbeherende organisaties. In het Regeerakkoord van 1998 is afgesproken dat in beginsel 19.200 ha niet zou worden verworven, maar dat daarvoor langdurige beheerovereenkomsten worden afgesloten met particuliere eigenaren. Alleen als dat niet lukt, zullen de resterende hectaren alsnog worden verworven. De overige 132.300 hectare zou dus wel worden verworven. De kabinetten Balkenende I en II hebben deze koerswijziging verder voortgezet. Hierbij verschuift het accent bij de realisatie van de EHS van aankoop van gronden verder naar particulier (15.509 ha) en agrarisch natuurbeheer (5.050 ha). De overgebleven taakstelling voor te verwerven nieuwe natuur is 111.741 hectare.LNV en de provincies werken aan het project 'Nulmeting op Kaart'. Hierin is per provincie de feitelijke restanttaakstelling 'in het veld' op 1 januari 2007 bepaald en op kaart gezet. De resultaten zijn sinds november 2009 beschikbaar. De resultaten van de 'Nulmeting op Kaart' geven een ander beeld over de voortgang dan in het MNC is geschetst. Deze indicator geeft de cijfers behorend bij de Natuurbalans van september 2009.
- Betrouwbaarheidscodering
- Waarschijnlijk A. De informatie is verkregen van de Dienst Landelijk Gebied en het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2010). Realisatie nieuwe natuur 1990 - 2007 (indicator 1307, versie 07, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
