Ruimtelijke ontwikkelingen in het rivierbed van grote rivieren, 2000 - 2021
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
In de periode 2000 - 2021 is in het rivierbed van Rijn en Maas is in het niet stroomvoerende deel het aantal nieuwe woningen gebouwd buiten het bebouwde gebied toegenomen van 3.405 in 2000 tot 9.394 in 2021. Het aantal nieuwe woningen binnen bestaand bebouwd gebied is in dezelfde periode toegenomen van 51.529 tot 65.009 woningen.
Bouw van woningen in het waterbergend deel van de rivier aan restricties verbonden
De Beleidslijn grote rivieren (Ministerie van V&W, 2006) is gericht op het behoud van ruimte voor de grote rivieren. In het stroomvoerend deel van de rivier mag in principe niet gebouwd worden. In het waterbergend deel van de rivier mag uitsluitend gebouwd worden als:
- Het veilig functioneren van het waterstaatswerk gewaarborgd blijft;
- Er geen sprake is van feitelijke belemmering voor vergroting van de afvoercapaciteit;
- Er sprake is van een zodanige situering van de uitvoer van de activiteit dat de waterstandverhoging of de afname van het bergend vermogen zo gering mogelijk is.
De Beleidslijn is niet van toepassing op overige buitendijkse gebieden in het Hoofdwatersysteem (zoals IJburg). Begrenzingen van het rivierbed (buitendijkse gebieden) zijn in 2011 gewijzigd en vastgelegd in het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro 2011).
In 2019 is de 'geometrische begrenzing van het rivierbed grote rivieren' ongewijzigd opgenomen in artikel 2.8 van de Omgevingsregeling; de geometrische begrenzing is vastgelegd in bijlage III (Staatscourant 2019, nr.56288).
In de figuur rivierbed grote rivieren is aangegeven welke rivierbedden in beschouwing zijn genomen.
Nieuwe woningen in het stroomvoerende deel
In het stroomvoerende deel van het rivierbed van Rijn en Maas is het aantal nieuwe woningen buiten het bebouwd gebied toegenomen van 2.159 in 2012 tot 2.478 in 2021. Het aantal woningen binnen bestaand gebouwd gebied is in dezelfde periode vrijwel constant gebleven; 585 woningen.
Buitendijks bouwen populair, vooral in Rotterdam
In de periode 2000 - 2021 is in het niet-stroomvoerende deel van het rivierbed van Rijn en Maas het aantal nieuwe woningen buiten het bebouwde gebied relatief sterk toegenomen van 3.405 in 2000 tot 9.394 in 2021. Het aantal nieuwe woningen binnen bestaand bebouwd gebied is in dezelfde periode toegenomen van 54.934 in 2000 tot 74.403 in 2021.
In onderstaande tabel zijn gemeenten opgenomen met de grootste toename van het aantal nieuwe woningen in het niet-stroomvoerende deel van het rivierbed. In Rotterdam is het aantal nieuwe woningen in de periode 2000 tot 2021 het sterkst toegenomen; in totaal 7.993, waarvan 6.123 binnen en 1.870 buiten bestaand bebouwd gebied.
| Tabel 1. Toename van het aantal woningen in het niet-stroomvoerende deel van het rivierbed in de periode 2000-2021 | ||||||
| Binnen bebouwd gebied | Buiten bebouwd gebied | |||||
| WRG 2000 - 2012 | BAG 2012 - 2021 | Totaal | WRG 2000 - 2012 | BAG 2012 - 2021 | Totaal | |
| Rotterdam | 3114 | 3009 | 6123 | 1836 | 34 | 1870 |
| Venlo | 884 | 395 | 1279 | 630 | 25 | 655 |
| Maastricht | 614 | 331 | 945 | 409 | 28 | 437 |
| Roermond | 307 | 348 | 655 | 471 | 199 | 670 |
| Maassluis | 9 | -1 | 8 | 337 | 367 | 704 |
| Dordrecht | 296 | 269 | 565 | 129 | 8 | 137 |
| Gennep | 205 | 186 | 391 | 137 | 50 | 187 |
| Nijmegen | 0 | 526 | 526 | -7 | -4 | -11 |
| Ridderkerk | 94 | 369 | 463 | 0 | 4 | 4 |
| Alblasserdam | 317 | 74 | 391 | 0 | 0 | 0 |
| Voorst | 0 | 0 | 0 | 2 | 337 | 339 |
| Zwijndrecht | 271 | 63 | 334 | -1 | 2 | 1 |
| Maasgouw | 54 | 132 | 186 | 65 | 39 | 104 |
| Capelle aan de IJssel | 169 | 1 | 270 | 73 | 0 | 73 |
| Hellevoetsluis | 120 | 87 | 207 | 0 | 1 | 1 |
| Krimpenerwaard | 96 | 69 | 165 | 1 | 11 | 12 |
Bronnen
- Barro (2011). Besluit van 22 augustus 2011, houdende algemene regels ter bescherming van nationale ruimtelijke belangen (Besluit algemene regels ruimtelijke ordening).
- CBS (2012). Woningregistratie 2012.
- RWS (2019). Handreiking beleidslijn grote rivieren. Versie 2019. Ministerie IenW.
- VenW & VROM (2006). Beleidslijn grote rivieren. Den Haag. Den Haag: Ministeries van V&W en VROM
- IenW (2020). Nationale Omgevingsvisie. Duurzaam perspectief voor onze leefomgeving. Den Haag: Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
- Kadaster. Basisregistraties Adressen en Gebouwen.
- Staatscourant (2019). Omgevingsregeling. Staatscourant nr.56288.
- In de CLO indicator Ruimtelijke ontwikkelingen in reserveringsgebieden 'Ruimte voor de rivier' 2000-2021 is het aantal nieuwe woningen in deze reserveringsgebieden vastgesteld, binnen en buiten bebouwd gebied.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
Ruimtelijke ontwikkelingen in het rivierbed grote rivieren
- Omschrijving
Aantal nieuwe woningen in buitendijkse gebieden van het hoofwatersysteem met name in het rivierbed van de grote rivieren
- Verantwoordelijk instituut
Planbureau voor de Leefomgeving (PBL)
- Berekeningswijze
Het rivierbed is ruimtelijk gedefinieerd door het bestand met de contouren van de Beleidslijn grote rivieren (buitendijksgebied) is van Ministerie V&W (2006). Vanaf 2011 zijn de contouren van het rivierbed vastgelegd in het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro 2011). Met ingang van 2012 stelt het CBS de woningvoorraad vast op basis van gegevens uit de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) die de registratie van woningen via het Woningregister van het CBS vervangt. Deze cijfers sluiten niet aan op oude statistieken, er is sprake van een trendbreuk. Per saldo registreert de BAG meer verblijfsobjecten met minimaal een woonfunctie. Daarnaast kunnen administratieve onzuiverheden die met de opstart van de BAG te maken hebben, leiden tot een onjuiste volgtijdelijke vergelijking zoals die in de MIR 2016 wordt toegepast. Vandaar dat een aantal additionele correcties toegepast zijn op standgegevens die CBS heeft gepubliceerd op basis van de BAG. Met deze correcties zijn de standen van 1 januari 2012, 1 januari 2014 en 1 januari 2015 van de BAG opgehoogd of verlaagd. Hiermee wordt voorkomen dat verschillen in tijdigheid van mutaties in het Woningregister en de BAG leiden tot een onjuiste interpretatie van groei of afname. Meer informatie is opgenomen in 'Trendbreuk BAG'; www.clo.nl/trendbreuk-woningvoorraad
- Basistabel
-
- Geografische verdeling
Nederland
- Verschijningsfrequentie
-
- Betrouwbaarheidscodering
Telling op basis van Woningregistratie van het CBS. Vanaf 2012 is de bron daarvan gewijzigd waardoor er een trendbreuk optreedt; www.clo.nl/trendbreuk-woningvoorraad
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2022). Ruimtelijke ontwikkelingen in het rivierbed van grote rivieren, 2000 - 2021 (indicator 2042, versie 09, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
