Exoten in de kustzone
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Sommige soorten die van elders in de Nederlandse zoute wateren terecht zijn gekomen, zijn sterk in aantal toegenomen. Voorbeelden zijn Japanse zakpijp, paarse buisjesspons en Amerikaanse zwaardschede.
Ontwikkeling Japanse zakpijp
De Japanse zakpijp is een soort van de kusten van Japan, Korea en Siberië. In 1954 werd deze soort bij Plymouth in Engeland voor het eerst in Europa gevonden, gevolgd door waarnemingen in Australië en de westkust van Amerika. In korte tijd heeft deze soort zich over de hele wereld verspreid, vermoedelijk via de hechting aan scheepswanden. De eerste vondst in Nederland dateert uit 1974 en sindsdien neemt de soort in Nederland sterk toe, onder meer in de Oosterschelde (zie de figuur). Er zijn geen aanwijzingen dat deze soort de populaties van andere soorten negatief beïnvloedt. De soort kan voor inheemse zakpijpen zelfs een aantrekkelijke ondergrond vormen om aan te hechten.
Ontwikkeling Amerikaanse zwaardschede
De Amerikaanse zwaardschede bewoonde oorspronkelijk alleen de oostkust van Amerika. In 1979 werd de soort voor het eerst waargenomen in de Duitse bocht voor de Elbemonding. Larven van de soort zijn daar vermoedelijk terechtgekomen door lozing van ballastwater van schepen. Vandaar begon de soort zijn opmars naar Denemarken en Nederland. De eerste waarnemingen in Nederland betreffen Schiermonnikoog in 1982. In 1982 werd ook Den Helder bereikt en in 1985 IJmuiden. In 1986 werd de soort voor het eerst in het gebied Katwijk-Noordwijk aangetroffen. Vanaf dat moment neemt de soort langs de Hollandse kust spectaculair toe.
Ontwikkeling paarse buisjesspons
De paarse buisjespons is voor het eerst in 1977 in de Oosterschelde waargenomen en is daar vervolgens sterk toegenomen. De herkomst van deze soort, die waarschijnlijk is verspreid met de import van oesters, is onbekend. De soort is namelijk tot nu alleen in Nederland gevonden, maar men neemt aan dat de soort van elders afkomstig is.
Bronnen
- Gmelig Meyling, A.W. en R.H. Bruyne (2001). Een duik in mariene gegevens. Lange termijnveranderingen van populaties van enkele mariene organismen (roggen, weekdieren, kreeftachtigen e.a.) als gevolg van menselijk handelen. Stichting Anemoon. Heemstede.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Opmerking
- De gegevens zijn afkomstig van de Stichting Anemoon die de monitoring van deze soorten coördineert. De Japanse zakpijp en paarse buisjesspons worden door duikers geteld in de Oosterschelde. De paarse buisjesspons is pas sinds 1987 in het meetnet aangetroffen. De Amerikaanse zwaardschede wordt geteld op het strand langs de Zuid-Hollandse kust (gebied Katwijk-Noordwijk en Den Haag).
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2002). Exoten in de kustzone (indicator 1065, versie 02, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
