Vliegtuigbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse luchthavens, 1997-2021
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Na een sterke groei van het aantal passagiers op Nederlandse luchthavens van 32 miljoen in 1997 tot ruim 81 miljoen in 2019, is er in 2020 en 2021 een sterke terugval van het aantal luchtvaartreizigers. Debet hieraan zijn de beperkende maatregelen ter bestrijding van het coronavirus. Zo reisden er in 2020 en 2021 respectievelijk ruim 23 en 29 miljoen passagiers van en naar de vijf Nederlandse luchthavens van nationaal belang. In 2020 werden, in vergelijking met 2019, minder goederen door de lucht vervoerd; in 2021 was het goederenvervoer door de lucht 14 procent meer dan een jaar eerder.
Ontwikkelingen in de luchtvaart in 2020 en 2021
Vanwege het uitbreken van de coronapandemie in februari/maart van 2020 en de internationale afkondiging van reisbeperkingen is het aantal vervoerde passagiers van en naar Nederland in 2020 het laagste aantal ooit. Het aantal vervoerde passagiers op Nederlandse luchthavens is in 2020 met 71 procent afgenomen ten opzichte van 2019, tot 23,6 miljoen passagiers. Het aantal vluchten in het handelsverkeer was met 258 duizend meer dan gehalveerd ten opzichte van 2019.
In 2021 is er een licht herstel. Zo vlogen 29 miljoen passagiers van en naar een van de vijf nationale luchthavens in Nederland, een toename van 23 procent ten opzichte van een jaar eerder. Ook het aantal vluchten in het handelsverkeer nam, ten opzichte van 2020, toe met 17 procent tot 303 duizend.
De hoeveelheid door de lucht vervoerde goederen nam in 2020 met 6 procent af ten opzichte van 2019, maar nam in 2021 met bijna 14 procent toe tot 1,8 miljoen ton.
Schiphol verreweg de belangrijkste luchthaven van Nederland
Schiphol heeft verreweg het grootste aandeel in het luchtvervoer. In 2020 en in 2021 ging respectievelijk 88,6 en 87,7 procent van alle luchtvaartpassagiers via Schiphol.
Ook het leeuwendeel van het goederenvervoer verloopt via Amsterdam Schiphol Airport; 91,4 en 92,9 procent in respectievelijk 2020 en 2021. In beide jaren vindt 82 procent van het aantal overlandbewegingen plaats van en naar Schiphol.
Aantal vliegtuigbewegingen in 2021 toegenomen
Het totaal aantal vliegtuigbewegingen (overland- plus terreinbewegingen) vanaf Nederlandse luchthavens is in 2020, ten gevolge van de beperkende maatregelen om het coronavirus te bestrijden, met bijna 47 procent gedaald tot 350 duizend vluchten. In 2021 nam het totaal aantal vliegtuigbewegingen toe met ruim 21 procent tot 424 duizend vluchten.
Effecten luchtverkeer
De toename van het luchtverkeer en de daarmee samenhangende ondervonden geluidhinder heeft geleid tot meer klachten over vlieggeluid en meer gezondheidsproblemen als gevolg van slaapstoornissen.
In het Aldersakkoord van 2008 werd vastgelegd dat Schiphol tot en met het jaar 2020 jaarlijks niet meer dan 500 duizend vliegtuigbewegingen in het handelsverkeer mag uitvoeren. Met 499 en 497 duizend vliegtuigbewegingen in respectievelijk 2018 en 2019 voldoet Nederlands grootste luchthaven de laatste jaren aan deze norm. In de jaren 2020 en 2021 zijn het aantal vluchten in het handelsverkeer respectievelijk 227 en 267 duizend.
Daarnaast vermindert de externe veiligheid voor omwonenden door het toegenomen aantal vliegbewegingen.
Bronnen
- CBS (2021). Luchtvaart; maandcijfers Nederlandse luchthavens van nationaal belang. CBS, Den Haag/Heerlen.
- Schiphol Group (2018). Jaarverslag 2018. Schiphol, Amsterdam.
Relevante informatie
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Vliegbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse vliegvelden
- Omschrijving
- Vliegbewegingen en handelsverkeer van luchtvaartmaatschappijen met als hoofdactiviteit het commerciële vervoer van reizigers, vracht en post tegen betaling. Op de luchthavens van Amsterdam (Schiphol), Rotterdam (Zestienhoven), Eindhoven, Maastricht (Maastricht-Aken) en Groningen (Eelde) en 11 kleinere burgerluchthavens.
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek
- Berekeningswijze
- Het onderzoek is gebaseerd op integrale waarneming van alle vluchten van/naar Nederlandse luchthavens met burgerluchtvaart.
De luchthavenautoriteiten leggen de gegevens van alle starts en landingen vast in een geautomatiseerd registratiesysteem. Het CBS ontvangt hieruit maandelijks een bestand met relevante statistische informatie. Van elke vlucht zijn gegevens opgenomen over onder meer het aantal vervoerde passagiers en/of de omvang van de vervoerde lading, naar herkomst en bestemming van de vlucht (land en luchthaven). - Basistabel
- Vliegbewegingen: StatLine: Luchtvaart; maandcijfers Nederlandse luchthavens van nationaal belang (CBS, 2021)
- Geografische verdeling
- Nederland; 5 hoofdluchtvaartterreinen; 11 kleinere burgerluchthavens.
- Andere variabelen
- Herkomst/bestemming passagiers en goederen en post (binnen Europa EU en niet-EU en intercontinentaal (Afrika, Amerika, Azië, per deelcontinent)
- Verschijningsfrequentie
- Jaarlijks. (Aanlevering van grondmateriaal geschiedt maandelijks)
- Achtergrondliteratuur
- Achtergrondgegevens over de Statistiek van de luchtvaart:
- Opmerking
- Overlandbewegingen zijn vliegbewegingen waarbij de opstijging en de daarop volgende landing niet op hetzelfde luchtvaartterrein plaatsvinden. Bij terreinbewegingen vinden deze wel op hetzelfde terrein plaats. Voor een verklaring van de overige gebruikte termen wordt verwezen naar de referenties.
- Betrouwbaarheidscodering
- Integrale waarneming.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2022). Vliegtuigbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse luchthavens, 1997-2021 (indicator 0028, versie 22, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
