Energieverbruik door de industrie, 1990-2023

In 2023 is het energieverbruik door de industrie (inclusief raffinaderijen) met 1 procent afgenomen. In vrijwel alle branches, op de olieraffinaderijen en chemie en farmaceutische industrie na, nam het verbruik af.  Het verbruik door cokesfabrieken en hoogovens nam zelfs met bijna een kwart af.

Ontwikkelingen verbruik naar energiedrager

Zowel de groei in industriële activiteiten, als ook energie-efficiëntieverbeteringen en prijs beïnvloeden het verbruik van energiedragers. De afgelopen jaren daalde het verbruik van energiedragers door de industrie. In 2023 leek het verbruik stabiel te zijn: in vergelijking met een jaar eerder werd er door de industrie 1 procent minder energie verbruikt. Het verbruik van energiedragers is de som van het finaal energieverbruik, het niet-energetisch gebruik en het saldo van inzet en productie van energie door de industrie, plus het eigen verbruik van energie door de raffinaderijen, cokesfabrieken en hoogovens.

Ontwikkelingen energieverbruik naar bedrijfstak

De chemische en farmaceutische industrie is verantwoordelijk voor zo’n 60 procent van het energieverbruik in de totale industrie. Het energieverbruik in deze bedrijfstak is met 1,1 procent toegenomen. In bijna alle bedrijfstakken nam het verbruik af. De grootste daling was in de cokesfabrieken en hoogovens. Hier nam het verbruik met bijna een kwart af. In de bouwmaterialenindustrie nam het energieverbruik met 12 procent af. In de voedings- en genotmiddelenindustrie nam dit met 2,7 procent af.

Verbruik naar wijze van inzet

In 2023 valt 41 procent van het energieverbruik door de industrie onder “finaal verbruik”. Dit is het energieverbruik waarna geen nuttig bruikbare energiedrager resteert (bijvoorbeeld: verbranden van aardgas in een warmteketel). 38 procent van het verbruik van energiedragers door de industrie valt onder “niet-energetisch gebruik”. Hierbij wordt de energiedrager gebruikt voor het maken van een product dat geen energiedrager is. De voor het productieproces gebruikte energie blijft daarbij in het product aanwezig (bijvoorbeeld het gebruik van olie als grondstof voor plastic of aardgas voor kunstmest). Ten slotte ging 9 procent van de energie in de industrie verloren in een omzetting van de ene energiedrager naar de andere (bijvoorbeeld aardgas voor elektriciteit en warmte) en was 12 procent van het totale verbruik eigen verbruik van raffinaderijen, cokesfabrieken en hoogovens. Eigen verbruik is een vorm van eindverbruik (net zoals finaal energieverbruik) bij een bedrijf in de energiesector.

Bronnen

Relevante informatie

  • Meer informatie over het verbruik van energiedragers is te vinden in de databank StatLine van het CBS.

Technische toelichting

Naam van het gegeven

Energieverbruik door de industrie

Omschrijving

Ontwikkeling van het energieverbruik door de industrie (inclusief raffinaderijen) naar energiedrager en bedrijfstak. 
Het energieverbruik van de industrie omvat het finaal energieverbruik, niet-energetisch gebruik, saldo van inzet en productie, en het eigen verbruik door raffinaderijen. Bij het finaal verbruik gaat het om het door gebruik opmaken van energiedragers waarna geen nuttig bruikbare energie resteert (bv. inzet van aardgas voor verwarming). Het niet-energetisch gebruik omvat het gebruik van energiedragers voor het maken van producten die geen energiedrager zijn (bv. plastics). Het saldo van inzet en productie is het verschil tussen de inzet en productie van energiedragers uit omzettingen (bv. naar elektriciteit). 
De cijfers over 2023 zijn nader voorlopig. Nader voorlopige cijfers zijn meer definitief dan voorlopige cijfers.

Verantwoordelijk instituut

Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)

Berekeningswijze

Berekening op basis van enkele maand- en kwartaalenquêtes van het CBS en registraties van diverse instellingen als TenneT, Gasunie en Energie-Nederland. Het artikel Nederlandse energiehuishouding (NEH) (CBS) geeft een korte beschrijving van de onderzoeksmethode.

Geografische verdeling

Nederland

Andere variabelen

Er zijn gegevens per energiedrager voor een groot aantal energiebalansposten (zoals: winning, productie, energie-aanvoer, energieverbruik, totaal finaal verbruik) en economische sectoren (waaronder de bedrijfstakken binnen de industrie).

Verschijningsfrequentie

Jaarlijks

Achtergrondliteratuur

Nederlandse energiehuishouding (NEH) (CBS)

Opmerking

De cijfers in deze indicator zijn inclusief raffinaderijen, maar exclusief cokesfabrieken en olie- en gaswinning.

Betrouwbaarheidscodering
Schatting gebaseerd op een groot aantal (zeer accurate) metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is.

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
25
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
24
versie‎
22
versie‎
21
versie‎
20
versie‎
19
versie‎
17
versie‎
16
versie‎
14
versie‎
11
versie‎
09
versie‎
08
versie‎
06
versie‎
05
versie‎
04
versie‎
03

Referentie van deze webpagina

CLO (2025). Energieverbruik door de industrie, 1990-2023 (indicator 0017, versie 25, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.