Geluidhinder Schiphol, 2004 - 2022

Luchtvaart in 2022

In de periode na het einde van de coronapandemie is voor de luchtvaart een gestage groei te zien van het aantal vliegtuigbewegingen. Het aantal vliegtuigbewegingen van en naar Schiphol nam in het gebruiksjaar 2022 (1 november 2021 t/m 31 oktober 2022) ten opzichte van 2020 met 75% toe, van 241.000 naar 422.000. Het aantal vliegtuigbewegingen voor handelsverkeer (passagiers- en vrachtvluchten) kwam in 2022 uit op 398.000, vergeleken met 227.000 in 2020. De resterende vliegtuigbewegingen vielen in de categorie 'General Aviation’ (GA). Dit is een verzamelnaam voor vliegtuigen en andere luchtvaartuigen die niet tot de grote passagiers- of vrachtvliegtuigen worden gerekend Onder GA vallen bijvoorbeeld sport- en lesvliegtuigen en helikopters voor ambulancevluchten. Ook voor GA is een toename te zien, van 14.000 in 2020 naar bijna 25.000 in 2022. 

Deze algehele toename is een signaal van een duidelijk herstel van de luchtvaart, die door de coronapandemie zwaar getroffen was. Maar het aantal vliegtuigbewegingen ligt nog steeds ver onder het niveau in 2018 vóór de coronapandemie. In 2018 waren er namelijk 499.000 vliegtuigbewegingen voor handelsverkeer van en naar Schiphol geregistreerd. 

Voor de vluchten in de nachtperiode in 2022 was er ten opzichte van 2020 een stijging te zien van 58% in het aantal vliegtuigbewegingen van 23:00-06:00 uur. Het aantal nachtvluchten steeg van 9.700 vliegtuigbewegingen in 2020 tot 15.300 in 2022. Voor de vroege ochtend (06:00-07:00) nam het aantal vliegtuigbewegingen ook toe, in dit geval met 34% van 6.400 vliegtuigbewegingen naar 8.500. De stijging in het aantal vliegtuigbewegingen, zowel over het etmaal als in de nachtperiode, leidt er toe dat de geluidbelasting in 2022 ook hoger uitkwam dan in 2020. 

Hinder en slaapverstoring

Ernstige hinder en ernstige slaapverstoring worden berekend binnen de geluidcontouren van respectievelijk 48 dB(A) L_den en 40 dB(A) L_night. Deze contouren spelen een rol binnen de wet- en regelgeving rondom Schiphol. Het feit dat de hinder en slaapverstoring hier alleen tot deze contourwaarden wordt bepaald, sluit niet uit dat ook buiten deze geluidbelastingwaarden door burgers (ernstige) hinder en slaapverstoring worden ervaren (RIVM, 2023).

De bovenstaande grafieken tonen de ontwikkelingen vanaf 2004 voor ernstige hinder en ernstige slaapverstoring voor zowel de situatie met de werkelijke ontwikkeling van het inwoneraantal rond Schiphol en zonder die ontwikkelingen na 2004. Het verschil daartussen is de toename van hinder en slaapverstoring als gevolg van de toename van het inwoneraantal. Volgens de Wet luchtvaart moet ieder Luchthavenverkeerbesluit Schiphol (LVB) dat volgt op het eerste vastgestelde besluit in 2004, een gelijkwaardige of betere bescherming bieden dan dit eerste besluit bood. Om te kunnen toetsen of dat het geval is bij een wijziging van het LVB, wordt de situatie telkens terug vertaald naar de oorspronkelijke situatie zonder toename van het aantal woningen. Daarnaast geldt dat, bij gelijkblijvend vliegverkeer, de aantallen gehinderden en slaapverstoorden toenemen als het aantal woningen toeneemt. Beide situaties zijn weergegeven in de grafieken.

In 2022 nam de ernstige hinder in de omgeving van Schiphol ten opzichte van coronajaar 2020 toe met 79% en de ernstige slaapverstoring met 33% (inclusief toename van het inwoneraantal sinds 2004). De stijging in deze aantallen is rechtstreeks te koppelen aan de groei van in het aantal vliegtuigbewegingen zowel overdag als in de nachtperiode. Door het grotere vliegvolume was de geluidbelasting in 2022 hoger, waardoor de geluidcontouren ook groter waren dan in 2020 (zie ook Geluidsbelasting rond Schiphol, 2000-2018 | Compendium voor de Leefomgeving (clo.nl). 

De geluidbelasting nam toe in alle gemeenten die onder of in de buurt van een vliegroute liggen. Ook de ervaren hinder nam in deze gemeenten toe. Dit geldt niet alleen voor gemeenten dichtbij de luchthaven zoals delen van Amsterdam en Amstelveen, maar ook voor gemeenten verder weg van de luchthaven zoals Oegstgeest, Castricum, Muiden, Beverwijk en Mijdrecht. De toename in slaapverstoring was in 2022 relatief gezien minder dan de toename in hinder over het etmaal. De nachtcontouren rondom Schiphol zijn kleiner en smaller dan de etmaal-contouren. Daarom leidt een toename van het aantal nachtvluchten doorgaans tot een beperkte toename in de omvang van de nachtcontouren en in het aantal mensen dat binnen deze contouren woont. 

Hoewel de mate van ernstige hinder en slaapverstoring rondom Schiphol in 2022 ten opzichte van het coronajaar 2020 is gestegen, liggen de aantallen voor 2022 onder het niveau van de situatie voorafgaand aan de coronapandemie. Het aantal ernstig gehinderden lag in 2018 57% hoger dan in 2022 en het aantal ernstig slaapverstoorden 73% hoger.