Bouwen in het Natuurnetwerk Nederland (NNN), 2012 - 2021
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Voor de analyse van woningbouw in natuurgebieden is gekeken naar het planologisch beschermde Natuurnetwerk Nederland (NNN). Hiervoor is gebruik gemaakt van de gegevens die de provincies in hun ruimtelijke verordeningen hebben. In de periode tussen 2012 en 2021 zijn er in de NNN 840 woningen gerealiseerd. Dit is met name gebeurd in Utrecht (272 woningen), Zeeland (108 woningen), en Zuid-Holland (61 woningen).
Hiervoor is gekeken naar de NNN-contouren op de peildatum 1 januari 2020. De grote wateren en gebieden bestempeld als zoekgebied voor NNN zijn buiten beschouwing gebleven omdat woningbouw hier niet aan de orde is.
Begrenzing van de Ecologische Hoofdstructuur en het Natuurnetwerk Nederland
Het Natuurnetwerk Nederland (NNN), voorheen de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), is een netwerk van bestaande en beoogde natuurgebieden en werd in 1990 geïntroduceerd in het Natuurbeleidsplan van het ministerie van LNV. De EHS zag rond 1990 het licht, en was in eerste instantie getekend voor een groter areaal dan het totale aantal beoogde natuur. Omdat deze gebieden in de SVIR wel planologische bescherming kenden, spreken we van bruto planologische EHS. Sindsdien is de begrenzing van deze beleidscategorie voortdurend bijgesteld. Bij deze indicator 'Bouwen in het Natuurnetwerk Nederland' gaat het om het NNN voor zover dat planologisch is beschermd. Het rijksbeleid biedt in het BARRO geen planologische bescherming; dat doen de twaalf provincies in hun ruimtelijke dan wel omgevingsverordeningen. Bij deze 'planologisch beschermde NNN' kan het een iets groter areaal betreffen dan bij de NNN zoals die voor grondverwerving, inrichting van natuurgebieden of beheer van natuur is opgenomen in de Voortgangsrapportage Natuur (IPO) (Aandeel beschermde natuurgebieden in Nederland, 2022). Sommige provincies hebben er bij de herijking namelijk voor gekozen om delen van de eerdere EHS - waarvoor door de bezuiniging van de Rijksoverheid geen financiën meer beschikbaar waren - toch planologisch te blijven beschermen tegen verstedelijking.
Woningbouw in het Natuurnetwerk Nederland
In de gebieden die 1 januari 2020 van het NNN deel uitmaakten, zijn er in de periode 2012-2021 823 woningen bijgekomen. In de meeste gevallen gaat het niet om verspreide bebouwing, maar om een cluster nieuwe woningen in de rand van een stuk NNN. Het gaat meestal om nieuwbouw, maar niet altijd. In één geval uit de periode 2012-2021 zijn er 130 woningen gerealiseerd in een villa die is omgebouwd tot verzorgingstehuis. Een ander bijzonder geval is de herbestemming van vliegbasis Soesterberg in de provincie Utrecht. In een enkel geval gaat het om snippers NNN waarvan de kartering na een recente verandering in het landschap (nog) niet volledig is aangepast, bijvoorbeeld een stukje voormalige uiterwaard dat door dijkverlegging binnendijks is komen te liggen.
Voor de periode 2020-2021 gaat het om een netto toename van 199 woningen. Voor 111 nieuwe woningen in deze periode in de gemeente Goes (Zeeland) geldt dat deze zijn gerealiseerd op dijkringen die in januari 2020 nog onder de NNN-categorie "bestaande natuur" vielen. Door een aanpassing vallen deze gebieden sinds mei 2020 niet meer onder deze categorie.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
Bouwen in natuurgebieden
- Omschrijving
Woningbouw in de EHS
- Verantwoordelijk instituut
Planbureau voor de Leefomgeving (PBL)
- Berekeningswijze
Met ingang van 2012 stelt het CBS de woningvoorraad vast op basis van gegevens uit de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) die de registratie van woningen via het Woningregister van het CBS vervangt. Deze cijfers sluiten niet aan op oude statistieken, er is sprake van een trendbreuk. Per saldo registreert de BAG meer verblijfsobjecten met minimaal een woonfunctie. Daarnaast kunnen administratieve onzuiverheden die met de opstart van de BAG te maken hebben, leiden tot een onjuiste volgtijdelijke vergelijking zoals die in de MIR 2016 wordt toegepast. Vandaar dat een aantal additionele correcties toegepast zijn op gegevens die het CBS heeft gepubliceerd op basis van de BAG. Met deze correcties zijn de standen van 1 januari 2012, 1 januari 2014 en 1 januari 2015 van de BAG opgehoogd of verlaagd. Hiermee wordt voorkomen dat verschillen in tijdigheid van mutaties in het Woningregister en de BAG leiden tot een onjuiste interpretatie van groei of afname. Meer informatie is opgenomen in 'Trendbreuk BAG'; www.clo.nl/trendbreuk-woningvoorraad
- Basistabel
CBS Woningregister 2000 - 2012BAG 2012, 2014, 2016, 2018, 2020, en 2021Provincies (voor NNN-contouren)
- Geografische verdeling
Provincies
- Verschijningsfrequentie
2 jaarlijks
- Opmerking
De cijfers voor een aantal provincies van deze nieuwe indicatorversie wijken af van de vorige versie door een correctie.In de analyseperiode zijn de Zuid-Hollandse gemeenten Leerdam en Zederik overgegaan naar de provincie Utrecht. Door verschillen in de update-cycli van beide provincies met betrekking tot de ruimtelijke verordening is hierdoor momenteel een gat in de ruimtelijke data met betrekking tot natuurgebieden in de betreffende gemeente.
- Betrouwbaarheidscodering
Telling op basis van Woningregistratie van het CBS. Vanaf 2012 is de bron daarvan gewijzigd waardoor er een trendbreuk optreedt; Trendbreuk woningvoorraad (cbs.nl)
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2022). Bouwen in het Natuurnetwerk Nederland (NNN), 2012 - 2021 (indicator 2050, versie 08, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
