Zeggekorfslak en nauwe korfslak 1936/2006

U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.

De zeggekorfslak vertoont in het al bekende areaal een achteruitgang, maar er zijn bij de inventarisaties in 2004, 2005 en 2006 ook veel nieuwe vindplaatsen ontdekt. Omdat de nauwe korfslak op veel plaatsen niet meer is teruggevonden, is het waarschijnlijk dat ook bij deze soort een achteruitgang heeft plaats gevonden.

Verspreiding zeggekorfslak

Tot 1998 was de soort niet van buiten het Geleenbeekdal bekend. Maar na 1998 is de zeggekorfslak door de toegenomen belangstelling en gerichte zoekacties gevonden in het Swalmdal (Limburg), het Roerdal (Limburg), nabij het Leekstermeer (Groningen en Drenthe) en in Zuid-Holland (nabij Alblasserwaard en Moerkapelle). Het is zeer waarschijnlijk dat de zeggekorfslak al sinds lange tijd op deze locaties voorkomt en nooit eerder is ontdekt.

Ontwikkeling zeggekorfslak

In ons land is de zeggekorfslak pas in 1943 voor het eerst aangetroffen in het Geleenbeekdal. In de periode van 1943 tot 1998 is de soort in dit gebied in totaal tien km-hokken aangetroffen. In de periode 2004 tot 2006 is de zeggekorfslak in drie van deze tien km-hokken teruggevonden. Het voorkomen van deze soort in de km-hokken in het Geleenbeekdal is waarschijnlijk met circa 70% verminderd.
De oorzaken van de achteruitgang van de Zeggekorfslak in het Geleenbeekdal zijn waarschijnlijk vooral het gevolg van bebouwing, kanaliseren en verlegging van de Geleenbeek, ontwatering van moerassen en moerasbossen, cultiveren van moerasbossen naar landbouwgebieden, aanleg van industriegebieden en wegen, herinrichting voor recreatie, storten van mijnsteen en kolenslib en sterke verbossing.

Verspreiding nauwe korfslak

De nauwe korfslak komt in Nederland vooral voor in de kalkrijke duinen ten zuiden van Bergen. Daarbuiten is de soort recent alleen bekend van enkele plaatsen in Zuid-Limburg. Nederland ligt in het noordwesten van het verspreidingsgebied.
Op de meeste plaatsen komt de soort in lage dichtheid voor. Het voorkomen van de soort buiten deze twee gebieden, op Terschelling, in Denekamp en de Millingerwaard, kon in 2005 niet meer aangetoond worden.

Ontwikkeling nauwe korfslak

De soort is in het grootste deel van haar areaal sterk achteruitgegaan. De voornaamste oorzaak is verlies aan habitat als gevolg van biotoopverlies, ontwatering, verruiging en verbossing. Het aantal vindplaatsen in Nederland is verhoudingsgewijs groot in vergelijking met de omringende landen. Ook in Nederland is het aantal vindplaatsen afgenomen. In een groot aantal km-hokken waar de soort voor 2000 is aangetroffen, kon de soort, ondanks intensief zoeken, niet meer teruggevonden worden.

Bronnen

  • Boesveld, A., A.W. Gmelig Meyling en I. van Lente (2009). Inhaalslag Verspreidingsonderzoek; Mollusken van de Europese Habitatrichtlijn. Resultaten van het inventarisatiejaar 2008. Nauwe korfslak Vertigo angustior. Stichting ANEMOON rap.nr: 2009-12.
  • Boesveld, A., A.W. Gmelig Meyling en R.H. de Bruyne (2009). Inhaalslag Verspreidingsonderzoek; Mollusken van de Europese Habitatrichtlijn. Resultaten van het inventarisatiejaar 2008. Zeggekorfslak Vertigo moulinsiana. Stichting ANEMOON rap.nr: 2009-11.
  • Gmelig Meyling, A., S. Keulen, R. de Bruyne en A. Boesveld (2006). De zeggekorfslak: bedreigd, maar wijder verspreid dan gedacht. De Levende Natuur jrg 107: 247-251.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Zeggekorfslak en nauwe korfslak
Omschrijving
Beschrijving ontwikkeling en kaart met verspreiding van 2 soorten korfslakken
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
Berekeningswijze
De gegevens en de verspreidingskaartjes van beide soorten zijn ontleend aan de rapporten over de inhaalslag verspreidingsonderzoek. De achteruitgang van de nauwe korfslak is gebaseerd op het feit dat van 79 km-hokken waarin de soort in de periode 1925-1999 is gevonden, deze in 2004 en 2005 in 37 km-hokken ondanks intensief zoeken niet teruggevonden kon worden (Gmelig Meyling et al., 2006).
Basistabel
geen
Geografische verdeling
Nederland
Andere variabelen
geen
Verschijningsfrequentie
onregelmatig
Achtergrondliteratuur
Boesveld, A., A.W. Gmelig Meyling en I. van Lente (2009). Inhaalslag Verspreidingsonderzoek; Mollusken van de Europese Habitatrichtlijn. Resultaten van het inventarisatiejaar 2008. Nauwe korfslak Vertigo angustior. Stichting ANEMOON rap.nr: 2009-12.

Boesveld, A., A.W. Gmelig Meyling en R.H. de Bruyne (2009). Inhaalslag Verspreidingsonderzoek; Mollusken van de Europese Habitatrichtlijn. Resultaten van het inventarisatiejaar 2008. Zeggekorfslak Vertigo moulinsiana. Stichting ANEMOON rap.nr: 2009-11.
Opmerking
Beide soorten komen voor op bijlage 2 van de Habitatrichtlijn.Van een derde weekdiersoort die voorkomt op bijlage 2 en 4 van de Habitatrichtlijn is een ook een rapport verschenen:
Boesveld, A., A.W. Gmelig Meyling en I. van Lente (2009). Inhaalslag Verspreidingsonderzoek; Mollusken van de Europese Habitatrichtlijn. Resultaten van het inventarisatiejaar 2008. Platte schijfhoren Anisus vorticulus. Stichting ANEMOON rap.nr: 2009-13.
Betrouwbaarheidscodering
D. Schatting, gebaseerd op een aantal metingen, expert judgement, een aantal relevante feiten of gepubliceerde bronnen terzake.

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
03
Bekijk meer Bekijk minder

Referentie van deze webpagina

CLO (2007). Zeggekorfslak en nauwe korfslak 1936/2006 (indicator 1415, versie 01, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.