Energielabels van woningen, 2007 - 2018

Bijna 3,7 miljoen woningen voorzien van een energielabel

Het energielabel voor woningen en gebouwen bestaat sinds 2007. Dit label biedt een snelle indicatie van het energiegebruik van een woning. Van de 7,8 miljoen woningen in Nederland (per 1 januari 2019) zijn circa 3,7 miljoen woningen voorzien van een energielabel. Dit komt overeen met 47% van de totale woningvoorraad. Meergezinswoningen hebben vaker een label (65%) dan ééngezinswoningen (37%). De energiezuinige woningen (label A en B) vormen samen circa 33% van de gelabelde woningvoorraad. Ruim 17 % van de uitgereikte labels betreft de zeer energiezuinige klasse A.
Veel energielabels zijn verstrekt in 2009 (zie figuur energielabels per jaar). Toen hebben veel woningbouwcorporaties hun woningbestanden laten doorlichten. Alle huurwoningen van woningbouwcorporaties zijn momenteel voorzien van een label.
Indien een woning later -bijvoorbeeld na het nemen van besparende maatregelen- een nieuw label krijgt wordt het oude label 'overschreven'. Zodoende worden dubbeltellingen voorkomen.
Sinds 2015 zijn er jaarlijks nog meer opnames dan in 2009. Dit heeft te maken met de vereenvoudiging van de label-aanvraag, waardoor de kosten zijn verlaagd, maar vooral met het van kracht worden van sancties in 2015 op het ontbreken van een label bij verkoop of verhuur van de woning.
In de opnames van 2009 en eerder resulteerde 16% van de opnames in een energiezuinig label (A of B), in 2018 was dit 41%. Het aandeel van de energie-onzuinige labels E, F en G liep terug van 23% in 2009 naar 19% in 2018. De opnames zijn niet representatief voor de gehele woningvoorraad, er zijn nog ruim vier miljoen woningen zonder formeel energielabel. Wel hebben alle woningen een zogenaamd voorlopig label, deze is echter alleen gebaseerd op enkele algemene kenmerken, en is niet rechtsgeldig bij verhuur of verkoop. Opnames voor een energielabel worden relatief vaak verricht bij nieuwbouw- en huurwoningen. De cijfers zijn afkomstig van de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, voorheen Agentschap NL), en betreffen de inventarisaties tot en met 2018.

Meeste A en B labels bij 'vrijstaande' woningen

Het hoogste percentage woningen met label A en B vindt men in de categorie 'vrijstaand' (A en B samen 36%). Ook bij flatwoningen en appartementen is dit percentage hoog (35%). Het laagst is dit percentage bij 'overige' woningen (bijvoorbeeld woonboten) (21%). Bij vrijstaande huizen treft men ook relatief veel 'rode' labels aan (E, F en G samen 31%). Hoek- en tussenwoningen zijn relatief gezien vaak middenmoters (C en D samen 53 respectievelijk 52%).

Beleid energiecertificering gebouwen

De Energy Performance of Buildings Directive - EPBD (EU-richtlijn 2002/91/EG) verplicht Europese lidstaten om de energiecertificering van gebouwen te regelen. In 2010 is een herschikking van deze richtlijn gepubliceerd (richtlijn 2010/31 EU). In Nederland is dit vastgelegd in het Besluit energieprestatie gebouwen (BEG), de Regeling energieprestatie gebouwen (REG).

Beleid energiecertificering woningen

Woningeigenaren moeten bij verkoop van de woning sinds 1 januari 2008 hun woning voorzien van een energieprestatiecertificaat. Dit certificaat, later ook wel als energielabel aangeduid, is gebaseerd op een inspectie van de woning. Het label is vernieuwd in 2010. Hoewel het energielabel bij verkoop of verhuur verplicht was ontbrak het aan sancties bij het in gebreke blijven. De Europese Commissie is hierom in 2012 een juridische procedure gestart tegen Nederland. De Minister voor Wonen en Rijksdienst heeft begin 2015 een vereenvoudigd label ingevoerd, waarbij wel sanctiemogelijkheden zijn. In 2016 zijn de eerste sancties (last onder dwangsom) opgelegd door de Inspectie leefomgeving en Transport.
Alle woningen zonder label hebben in het kader van het vereenvoudigde systeem eind 2014 een voorlopig label toegewezen gekregen, wat echter geen formele status heeft.
De recente ontwikkelingen op het gebied van het energielabel voor woningen kunnen worden gevolgd op de websites van de Rijksoverheid, RVO en MilieuCentraal:

• RVO, energielabel woningen
• Rijksoverheid, energielabel woningen en gebouwen
• Energielabel.nl.