Extra huidkanker in Nederland, 1980-2007
De toename van de UV-straling over de periode 2004-2007 kan in het midden van deze eeuw leiden tot 2.400 extra gevallen van huidkanker per jaar. De UV-straling in Nederland en Europa neemt vooral toe door de aantasting van de ozonlaag.
Extra huidkankerrisico door UV-straling in Nederland
Gedurende de periode 2005-2007 lag de hoeveelheid UV-straling gemiddeld 10% boven die in de periode 1979-1981. Deze dosisverhoging leidt, indien gecontinueerd, over enkele decennia in Nederland tot ongeveer 150 extra gevallen van huidkanker per miljoen inwoners per jaar. In totaal gaat het om circa 2.400 extra gevallen ten opzichte van 1980. Van deze extra gevallen zullen naar schatting per jaar circa 50 personen overlijden. De 2.400 extra gevallen komen bovenop de ongeveer 20.000 gevallen van huidkanker die jaarlijks worden vastgesteld.
Sinds 1980 is de aantasting van de ozonlaag de belangrijkste oorzaak voor de toename van UV-straling aan het aardoppervlak, zie:
Invloed van beleid op het extra huidkankerrisico in Nederland
In het Montreal Protocol zijn afspraken gemaakt om de productie en het gebruik van stoffen die de ozonlaag aantasten te beperken of stop te zetten (UNEP, 1987-2000). Op termijn kan door dit beleid herstel van de ozonlaag optreden.
Als de ozonlaag zich herstelt, zal in Nederland het extra aantal gevallen van huidkanker lager uitvallen dan bovengenoemde 2.400. Naar schatting zullen er dan rond het midden van deze eeuw nog ongeveer 1.500 extra gevallen van huidkanker per jaar zijn door aantasting van de ozonlaag.
Relatie tussen UV-straling en huidkanker
Huidkanker ontstaat doordat de UV-straling het DNA in de huidcellen beschadigt en de afweer onderdrukt. Na vele jaren blootstelling kunnen deze processen tot huidkanker leiden. Daarom leidt een toename in de UV-dosis in 2007 niet meteen tot een toename van het aantal huidkankergevallen, maar pas na verloop van enkele tientallen jaren.
Behalve door de hoeveelheid UV-straling die beschikbaar is wordt de kans op huidkanker bepaald door het zongedrag. Bescherming door kleding of opzoeken van de schaduw als de zonnestand hoog is verkleinen het risico
Bronnen
- Den Outer, P.N. (2007) Modelberekening met UVtrans en SEM voor het Milieu- en Natuurcompendium.
Relevante informatie
- RIVM. Ultraviolette straling. Milieuportaal voor professionals.
- Ozonlaagaantastende stoffen en vervangers, mondiaal gebruik, 1980-2004
- Verkoop en emissie van CFK's en halonen in Nederland, 1980-2003
- Dikte van de ozonlaag, 1980-2022
- Slaper, H., G.J.M. Velders, J.S. Daniel, F.R. de Gruijl and J.C. van der Leun (1996). Estimates of ozone and skin cancer incidence to examine the Vienna Convention achievements. Nature, Vol. 384, 256-258.
- Slaper, H., G.J.M. Velders and J. Matthijssen (1998). Ozone depletion and skin cancer incidence: a source risk approach. Journal of Hazardous Materials 61, 77-84.
- Slaper, H., J. Matthijsen, P. N. den Outer and G. J. M. Velders (2001). Climatology of Ultraviolet Budgets using Earth Observation (CUBEO): mapping UV from the perspective of risk assessments, BCRS USP-2 report 00-17, ISBN 90 54 11 32 6.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Opmerking
- In de figuur staat het berekende aantal extra gevallen van huidkanker per jaar dat in het midden van de 21e eeuw ontstaat als gevolg van de verhoogde UV-straling in het aangegeven jaar. De uitkomsten zijn van toepassing als de UV-straling langdurig op het voor dat jaar aangegeven niveau blijft. Er wordt dus geen rekening gehouden met een mogelijk herstel van de ozonlaag. De grafiek is berekend voor een bevolking met een gevoeligheid, leeftijdsopbouw en gedrag van de Nederlandse bevolking.
Omdat jaarlijkse fluctuaties in de ozonlaag een groot effect hebben op de stralingsdosis is voor de berekeningen gemiddeld over driejaarlijkse perioden. Het gemiddelde voor 2005-2007 is daarbij toegekend aan 2006. - Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2008). Extra huidkanker in Nederland, 1980-2007 (indicator 0522, versie 03, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
