Duurzame elektriciteit, 1990-2008

Windenergie groeit verder

De elektriciteitsproductie uit windenergie was in 2008 een kwart hoger dan in 2007. Dit komt vooral doordat er veel nieuwe windmolens in gebruik zijn genomen. Windenergie is daarmee verantwoordelijk voor ongeveer de helft van de duurzame elektriciteitsproductie.

Meestoken van biomassa neemt weer toe

De grote elektriciteitscentrales gebruikten in 2008 ruim een kwart meer biomassa dan in 2007. Het verbruik was echter nog lang niet zoveel als in 2005 en 2006. Toen was de subsidieregeling ruimer. De meegestookte biomassa in centrales was in 2008 verantwoordelijk voor ongeveer een kwart van de duurzame elektriciteitsproductie.

Nieuwe biomassa-installaties

In 2008 zijn drie nieuwe middelgrote installaties in gebruik genomen die elektriciteit maken met biomassa als enige brandstof. Het gaat om afvalhoutverbranders in Alkmaar en Hengelo en een kippenmestverbrander in Moerdijk. Deze drie installaties hebben samen een vermogen van ongeveer 90 MW en leverden ongeveer 5 procent van de duurzame elektriciteitsproductie.

Veel groene stroom uit buitenland

De in Nederland geproduceerde duurzame elektriciteit wordt gebruikt om Nederlandse gebruikers van groene stroom te voorzien. Omdat de binnenlandse vraag naar deze stroom veel groter is dan het aanbod, is er een aanzienlijke netto-import van groenestroomcertificaten In 2008 ging het in totaal om een kleine 15 procent van het Nederlandse elektriciteitsverbruik.

Beleidsdoelstelling

De doelstelling van de Nederlandse overheid is 9 procent duurzame elektriciteit in 2010 (EZ, 2005). Deze doelstelling vloeit voort uit de Europese Richtlijn over duurzame elektriciteit (Richtlijn 2001/77/EG). Het gaat hierbij om een percentage van het verbruik van elektriciteit. Daarbij is later expliciet vastgesteld dat geïmporteerde groene stroom alleen mag meetellen, indien het exporterende land daarmee instemt en de verhandelde groene stroom niet meer meetelt voor het eigen land (Europese Commissie, 2004). Op dit moment heeft Nederland dergelijke bilaterale afspraken nog niet gemaakt. In de praktijk komt het er dus op neer dat voor de berekening van het percentage duurzame elektriciteit de binnenlandse duurzame elektriciteitsproductie wordt gedeeld door het binnenlandse elektriciteitsverbruik.

Duurzaamheid biomassa

De duurzaamheid van verschillende soorten van biomassa is onderwerp van maatschappelijk debat. Vooralsnog tellen alle vormen van biomassa mee bij de duurzame elektriciteit, omdat er op dit moment nog geen algemeen geaccepteerde en operationele criteria zijn om de duurzaamheid van biomassa te beoordelen. De overheid is momenteel wel bezig om dergelijke criteria te ontwerpen (VROM, 2007). Ook in de internationale energiestatistieken wordt geen onderscheid gemaakt tussen duurzame en niet duurzame biomassa.

Subsidies

De belangrijkste subsidieregeling voor duurzame elektriciteit is de MEP (Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie). Via de MEP krijgen producenten van duurzame elektriciteit een toeslag op de geleverde stroom. Deze subsidie is gebaseerd op het verwachte verschil in de kostprijs tussen gewone elektriciteit en duurzame elektriciteit. De MEP is stopgezet voor nieuwe projecten in augustus 2006. Voor bestaande projecten loopt de MEP gewoon door. Ook het grootste deel van het nieuwe vermogen voor duurzame elektriciteit in 2008 wordt nog steeds ondersteund via de MEP-regeling. Dit kan verklaard worden door de lange doorlooptijd van een project. Tussen het moment van subsidieaanvraag en realisatie zit vaak enkele jaren.
Inmiddels is er een nieuwe subsidieregeling voor onder andere duurzame elektriciteit: de Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE). Deze is in het voorjaar van 2008 opengesteld voor nieuwe projecten.