Het plaatsgebonden risico in Nederland, 2001
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
Het areaal in Nederland waar de norm voor het plaatsgebonden risico door de aanwezigheid van risicovolle bedrijven wordt overschreden. Het aantal personen in deze gebieden, dat een risico loopt op een ongeluk met dodelijke afloop.
Risicobron | Plaatsgebonden risico (per jaar) | |||
> 1 op 100 000 (10-5) | >1 op 1 miljoen (10-6) | >1 op 10 miljoen (10-7) | >1 op 100 miljoen (10-8) | |
Aantal blootgestelde personen | ||||
VR-plichtige bedrijven1) | 47 | 800 | 22 000 | 149 000 |
LPG-tankstations | . | 14 000 | 370 000 | 790 000 |
Spoorwegemplacementen2) | - | 3 000 | 40 000 | 168 000 |
Luchthavens3) | 790 | 19 000 | 112 000 | . |
Ruimtebeslag (km2) | ||||
VR-plichtige bedrijven1) | 26 | 83 | 212 | 489 |
LPG-tankstations | 2 | 12 | 208 | 415 |
Spoorwegemplacementen2) | - | 3 | 17 | 62 |
Luchthavens3) | 5 | 30 | 142 | . |
Transport over het spoor 4) | - | 4 | 146 | 678 |
Buisleidingen 5) | . | 460 | . | . |
Transport over de weg 6) | - | 21 | 580 | 1 500 |
Bron: RIVM | RIVM/MC/okt02 | |||
1) De gegevens zijn afkomstig uit de verplichte veiligheidsrapportages (VR). De hier gebruikte gegevens zijn maximaal twaalf jaar oud, terwijl volgens de regels elke vijf jaar een veiligheidsrapport moet worden overlegd. Door de invoering van het BRZO-1999 moesten bedrijven in 2001 een nieuw veiligheidsrapport indienen. Echter, deze gegevens zijn in 2002 nog niet beschikbaar. 2) Gebaseerd op gegevens Plan van Aanpak Goederen Emplacementen, 1991. 3) Uitgangspunten ontleend aan conferentie ABEL, Utrecht, 22 april 1998. 4) Risicoatlas Spoor. Vervoer van gevaarlijke stoffen over de vrije baan, DHV, Regnr. ML-TB20010416, 2001. 5) NV Nederlandse Gasunie, Risico's wegtransport gevaarlijke stoffen, AVIV, Project nr 9632, 1997. |
Norm voor het plaatsgebonden risico stelt beperkingen aan de woningbouw
Volgens de huidige norm voor het plaatsgebonden risico (VROM, 2001) mag op een oppervlakte van circa 600 km2, dat is bijna 2% van Nederland, geen woningbouw meer plaatsvinden. Op deze plekken is de kans op een dodelijk ongeluk door een VR-plichtig bedrijf, een spoorwegemplacement, luchthaven, LPG-station of vanwege transport over de weg groter dan aanvaardbaar. Namelijk groter dan 1 op 1 miljoen per jaar (10-6). Het ruimtebeslag buiten de bedrijfsterreinen per type bedrijf is voor:
- alle VR-plichtige bedrijven samen 83 km2;
- spoorwegen en spoorwegemplacementen 7 km2;
- luchthavens 30 km2;
- transport over de weg 21 km2;
- LPG-stations 12 km2;
- en voor de grote Nederlandse gasleidingen 460 km2.
Op dit moment wonen in deze gebieden tezamen minstens 37 000 mensen (het eerste deel van de tabel). Dit zijn dus alle personen opgeteld, die een groter risico lopen dan 1 op 1 miljoen. Hiervan wordt dit verhoogde risico voor 19 000 personen veroorzaakt door de luchtvaart en voor 14 000 mensen door LPG-tankstations.
Toelichting plaatsgebonden risico
Bij het plaatsgebonden risico gaat het om de kans, die een denkbeeldige persoon loopt om op een bepaalde plek dodelijk getroffen te worden door een ongeluk in een bedrijf. Hierbij is het dus niet van belang of op die plaats daadwerkelijk een persoon aanwezig is.
Beleid
In Nederland heeft de overheid bepaald dat het plaatsgebonden risico in principe nergens groter mag zijn dan 1 op 1 miljoen (ofwel 10-6). Dus: de kans dat een denkbeeldig persoon, die zich een jaar lang permanent op de betreffende plek bevindt (de plek waarvoor het risico is uitgerekend) dodelijk verongelukt door een bedrijfs- of transportongeval, mag niet groter zijn dan eens in de miljoen jaar. Uiterlijk in 2010 moet dit zijn gerealiseerd. Er zijn enkele uitzonderingen op deze regel. Zoals wanneer dit niet mogelijk is vanwege internationale verplichtingen; denk aan de vrije doorvaart over de Westerschelde naar Antwerpen.Voor minstens 37 000 mensen zal hun woonomgeving dus veiliger moeten worden. Het beleid is er op gericht voor deze bestaande woningen in 2010 de risico's tot onder de norm terug te brengen. Een tijdelijke overschrijding (tot 2010) van de norm van 1 op de miljoen is dus toegestaan. Overschrijdingen van 1 op 100 000 zijn drie jaar na het in werking treden van de nieuwe regelgeving niet meer toegestaan.
Bronnen
- Tiemessen, G. en R. Stekelenburg (1997). Risico's wegtransport gevaarlijke stoffen. Adviesbureau AVIV, Enschede.
- AVIV (2000). EVR inrichtingenbestand (peiljaar 1999). Adviesbureau AVIV, Enschede.
- DHV (2001). Risicoatlas Spoor. Vervoer van gevaarlijke stoffen over de vrije baan. Regnr. ML-TB20010416, Amersfoort.
- NLR (2002). Externe veiligheidsberekeningen voor de luchthaven Schiphol tbv de Milieubalans 2002. Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium, Amsterdam.
- VROM (2001). Nationaal Milieubeleidsplan 4. Ministerie van VROM, Den Haag.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2002). Het plaatsgebonden risico in Nederland, 2001 (indicator 0304, versie 03, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.