Externe veiligheidsrisico's in Nederland, 2010

Inventarisatie risicosituaties met behulp van het Risico Register gevaarlijke stoffen

Bij BRZO-bedrijven nog steeds knelpunten

Het doel is om knelpunten rondom BRZO-bedrijven (bedrijven met risico op zware ongevallen) op te lossen vóór 2010. Volgens het Risico Register gevaarlijke stoffen (RRGS) staan nog ruim honderd woningen te dicht bij een bedrijf waarbij de kans op een dodelijk ongeval groter is dan de norm van eens in de miljoen jaar. Er zijn ook nog tien tot twintig knelpunten waar de oriëntatiewaarde van het groepsrisico wordt overschreden. Het groepsrisico is de kans op meerdere doden bij een calamiteit.

Nog veel knelpunten rond LPG-stations

Bij LPG-stations bevinden zich nog enkele honderden woningen binnen de PR 1.10^-6-contour. Het is zelfs niet uitgesloten dat er nog woningen binnen de 10^-5-contour aanwezig zijn. Het beleidsdoel was om in 2010 alle knelpunten voor LPG-bedrijven met een doorzet minder dan 1500 m³/jaar op te lossen. Een paar procent van de LPG-stations heeft echter een doorzet van meer dan 1500 m³/jaar. De saneringsdatum voor deze bedrijven is 1 juli 2013.

Risico's buisleidingen

Uit berekeningen met de nieuwe risicoafstanden voor buisleidingen blijkt dat bij ruim 200 locaties (circa 2.400 woningen) de kans op een dodelijk ongeluk groter is dan de norm van eens in de miljoen jaar. De aanpak van knelpunten bij buisleidingen is vertraagd omdat regelingen meer tijd vergen dan gedacht (PBL, 2010). Het Besluit externe veiligheid buisleidingen zal naar verwachting pas in 2011 in werking treden, waarna knelpunten in 2014 moeten zijn opgelost.

Register Risicosituaties gevaarlijke stoffen

De doelstelling om in 2008 alle risicosituaties in Nederland te registreren ten behoeve van de burger is gerealiseerd in 2010. Een kwalitatieve inschatting van de aantallen woningen binnen risicocontouren en het aantal knelpunten voor het groepsrisico wordt gegeven in bovenstaande tabel. Het Register Risicosituaties gevaarlijke stoffen (RRGS) is een landelijk register waarin risicosituaties met gevaarlijke stoffen worden vastgelegd. In het register staan alle bedrijven die giftige, brandbare, explosieve en nucleaire stoffen verwerken of opslaan en transportroutes en buisleidingen voor deze stoffen. Dit register bevat allerlei gegevens over de stoffen en hoeveelheden enzovoorts. In de loop van 2010 zal een kwaliteitsslag worden ingezet om de volledigheid en betrouwbaarheid van de gegevens te verbeteren. Zie ook:

• PBL (2010). Externe Veiligheidsrisico's in Nederland 2010. Balans van de Leefomgeving.

Beleid met betrekking tot het plaatsgebonden risico en groepsrisico

In Nederland streeft de overheid ernaar dat er geen kwetsbare objecten (zoals woningen) staan in een gebied waar de kans op een dodelijk ongeval groter is dan eens in de miljoen jaar. Voor een aantal bedrijfcategorieën moest dat vóór 1 januari 2010 gerealiseerd zijn. Voor andere categorieën geldt een datum van vóór 2013 of 2014. Het tijdstip van realisatie is afhankelijk van het tijdstip waarop bedrijfscategorieën worden opgenomen in het Besluit Externe Veiligheid inrichtingen (BEVI). Voor transport, waaronder de luchtvaart, gelden andere regelingen.

Voor groepsrisico, de kans op meer doden bij een calamiteit, heeft het bevoegd gezag een verantwoordingsplicht. De oriënterende waarde voor het groepsrisico is daarbij ijkpunt bij de beoordeling van de omvang. Overheden moeten bij de verantwoording aspecten zoals zelfredzaamheid, bestrijdbaarheid, mogelijke alternatieven, beheersmaatregelen en maatschappelijke kosten en baten meenemen.