Belasting van landbouwgrond met zware metalen, 1980-2005
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
De normen voor de gehalten aan koper en zink in mengvoeders zijn sinds medio 2000 verscherpt. Hierdoor is de hoeveelheid van deze metalen die in dierlijke mest komt sterk gedaald. Dit vertaalt zich in een afname van de belasting van landbouwgrond met koper en zink.
| 1980 | 1990 | 2000 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005* | |||
| 1 000 kg | |||||||||
| Koper (Cu) | |||||||||
| Bruto belasting | 1 360 | 970 | 780 | 525 | 505 | 490 | 495 | ||
| w.v. | dierlijke mest 1) | 1 050 | 750 | 700 | 450 | 430 | 415 | 415 | |
| kunstmest | 150 | 120 | 50 | 40 | 35 | 35 | 40 | ||
| natte en droge depositie | 80 | 50 | 20 | 20 | 20 | 20 | 20 | ||
| overige bronnen 2) | 80 | 50 | 10 | 15 | 20 | 20 | 20 | ||
| w.o. | zuiveringsslib | 39 | 37 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |
| Afvoer met gewas | 140 | 130 | 100 | 100 | 90 | 100 | 100 | ||
| Netto belasting | 1 220 | 840 | 680 | 425 | 415 | 390 | 395 | ||
| Zink (Zn) | |||||||||
| Bruto belasting | 2 400 | 2 270 | 2 170 | 1 540 | 1 530 | 1 465 | 1 465 | ||
| w.v. | dierlijke mest 1) | 1 800 | 1 750 | 1 900 | 1 300 | 1 250 | 1 200 | 1 200 | |
| kunstmest | 150 | 140 | 60 | 50 | 50 | 45 | 45 | ||
| natte en droge depositie | 260 | 180 | 70 | 80 | 80 | 60 | 60 | ||
| overige bronnen 2) | 190 | 200 | 140 | 110 | 150 | 160 | 160 | ||
| w.o. | zuiveringsslib | 115 | 114 | 5 | 5 | 6 | 4 | 4 | |
| Afvoer met gewas | 700 | 690 | 570 | 580 | 540 | 570 | 560 | ||
| Netto belasting | 1 700 | 1 580 | 1 600 | 960 | 990 | 895 | 905 | ||
| Cadmium (Cd) | |||||||||
| Bruto belasting | 16 | 9 | 6 | 5 | 5 | 4 | 4 | ||
| w.v. | dierlijke mest 1) | 6 | 4 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | |
| kunstmest | 7 | 4 | 2 | 1 | 1 | 1 | 1 | ||
| natte en droge depositie | 2 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | ||
| overige bronnen 2) | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
| w.o. | zuiveringsslib | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
| Afvoer met gewas | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | ||
| Netto belasting | 12 | 6 | 3 | 2 | 2 | 1 | 1 | ||
| Bron: Eerdt, M.M. van, T. van der Meij en P.K.N. Fong (1999); Delahaye, R., et al. (2003). | CBS/MNC/sept06/0097 | ||||||||
| 1) Cijfers vanaf 2001 zijn op basis van nieuwe berekeningsmethode voor dierlijke mest (Bron: Delahaye, R., et al, 2003). 2) Zuiveringsslib, overige organische meststoffen en bestrijdingsmiddelen. Vanaf 2001 inclusief aanvoer door de jacht en corrosie tuinbouwkassen (alleen bij zink). | |||||||||
Ontwikkeling belasting van landbouwgrond met zware metalen
De voornaamste aanvoer van zware metalen gebeurt via dierlijke mest. Afvoer vindt plaats via onttrekking met gewassen. Van de netto belasting van de bodem spoelt een deel uit naar het grond- en oppervlaktewater. De rest accumuleert (hoopt op) in de bodem.
Tussen 1980 en 2005 (voorlopig cijfer) is de jaarlijkse netto belasting van landbouwgrond met koper met 68% en met zink met 47% gedaald; bij cadmium bedraagt deze daling circa 90%. Deze ontwikkelingen zijn gedeeltelijk bepaald door regelgeving, die de gehalten zware metalen in veevoer aan een maximum bindt.
Sterke afname bij koper en zink
Door verscherping van de normen medio 2000 voor toevoeging van koper en zink in mengvoeders is de netto belasting van koper en zink sinds 2001 sterk afgenomen (circa 40% ten opzichte van 2000). Ook worden bij de kunstmestproductie schonere grondstoffen toegepast.
Relevantie
Een teveel aan zware metalen in de bodem is ongewenst uit oogpunt van gewasopbrengsten en gezondheid van mens en dier.
Bronnen
- CBS (2006a). StatLine: Zware metalen op landbouwgrond. CBS, Voorburg/Heerlen.
- CBS (2006b). Balansen van mineralen en zware metalen. CBS, Voorburg/Heerlen.
- Delahaye, R., et al., (2003). Emissie van zeven zware metalen naar landbouwgrond. CBS, Voorburg/Heerlen.
- Eerdt, M.M. van, T. van der Meij en P.K.N. Fong (1999). Belasting van landbouwgrond met zware metalen, 1990-1997. Kwartaalbericht Milieustatistieken 1999/3. CBS, Voorburg/Heerlen.
- Emissieregistratie (2006). Datawarehouse van de Emissieregistratie. MNP, Bilthoven; CBS, Voorburg; RIZA, Lelystad; EC-LNV, Den Haag; SenterNovem, Utrecht en TNO-MEP, Apeldoorn.
Relevante informatie
- Recente emissiecijfers van zware metalen en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (meta-informatie) kunnen in detail bekeken worden in het Datawarehouse van de Emissieregistratie en in de databank StatLine van het CBS.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Opmerking
- De berekende waarden van de belasting van zware metalen op landbouwgrond zijn gebaseerd op verschillende schattingen en aannames. De waarden bevatten een zodanige onzekerheid dat ze sterk zijn afgerond.Een korte beschrijving van de berekeningsmethode geeft het artikel Balansen van mineralen en zware metalen (CBS, 2006b). Meer gedetailleerde informatie over de gehanteerde berekeningswijzen is te vinden in het rapport Emissie van zeven zware metalen naar landbouwgrond (Delahaye, R., et al., 2003) en vanaf december 2006 ook in het Datawarehouse van de Emissieregistratie (meta-informatie) (Emissieregistratie, 2006).
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2006). Belasting van landbouwgrond met zware metalen, 1980-2005 (indicator 0097, versie 10, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.