Waterwinning en waterverbruik door de industrie, 1976-2008
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Naar schatting tachtig tot negentig procent van het waterverbruik door de industrie wordt ingezet voor koeling. Door de jaarlijks wisselende koelwaterbehoefte fluctueert vooral het verbruik van oppervlaktewater sterk. De winning van grondwater is de afgelopen dertig jaar geleidelijk verminderd om verdroging van de bodem tegen te gaan.
| Grondwater | Oppervlaktewater | Leidingwater1) | Totaal waterverbruik 1) | |
| miljoen m3 | ||||
| 1976 | 433 | 2 987 | 200 | 3 621 |
| 1981 | 309 | 3 328 | 171 | 3 807 |
| 1986 | 318 | 3 800 | 191 | 4 309 |
| 1991 | 253 | 2 640 | 222 | 3 115 |
| 1996 | 209 | 2 106 | 214 | 2 529 |
| 2001 | 164 | 2 796 | 215 | 3 175 |
| 2004 2) | 197 | 3 619 | 198 | 4 014 |
| 2005 2) | 165 | 3 155 | 193 | 3 513 |
| 2006 2) | 164 | 3 194 | 189 | 3 547 |
| 2007 2) | 161 | 3 196 | 185 | 3 542 |
| 2008 2) | 155 | 3 307 | 176 | 3 637 |
| Specificatie 2008 2) | ||||
| Voedingsindustrie | 51 | 153 | 49 | 253 |
| Papier- en grafische industrie | 19 | 107 | 6 | 129 |
| Raffinaderijen | 0 | 777 | 22 | 799 |
| Chemische industrie | 26 | 2017 | 42 | 2085 |
| Basismetaalindustrie | 17 | 226 | 36 | 280 |
| Overige industrie | 41 | 26 | 21 | 89 |
| Bron: CBS. | CBS/CLO/feb11/0018 | |||
| 1) Het verbruik van zogenaamd "ander water", zoals industriewater en gedemineraliseerd water, is niet in deze cijfers inbegrepen. 2) Het betreft hier de meest actuele cijfers. Door tussentijdse aanpassingen in het bronmateriaal wijken de cijfers voor de periode 2004-2008 op detail af van de cijfers in de Statline tabel (referentie CBS 2010a). NB. Als gevolg van een andere berekeningsmethode sluiten de gegevens vanaf 2003 niet aan op die van de ervoor liggende periode. | ||||
Industrie onttrekt minder grondwater
Het totale waterverbruik door de industrie ligt in 2008 op ongeveer hetzelfde niveau als dertig jaar geleden. Wel is in deze periode de grondwateronttrekking aanzienlijk teruggedrongen als indirect gevolg van de invoering van de Wet verontreiniging oppervlaktewater in 1970. Tevens is vanaf 1980 een stringenter grondwaterbeleid gevoerd om verdroging tegen te gaan. Hierdoor ligt de grondwaterwinning de laatste tien jaar op een lager niveau dan in de jaren tachtig.
Chemie en raffinaderijen grootste (koel)waterverbruikers
Naar schatting 80 tot 90 procent van het onttrokken oppervlaktewater wordt ingezet als koelwater, met name in de chemie en bij de raffinaderijen. Jaarlijkse fluctuaties in de koelwaterbehoefte zorgen voor een wisselend totaal waterverbruik.
Bronnen
- CBS (2003). StatLine: Watervoorziening industrie (div. bedrijfsgr.), delfstoffenwinning, elek.centr. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2009). Milieurekeningen, 2008. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2010a). Statline: Milieurekeningen; watergebruik. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2010b). Environmental Accounts of the Netherlands 2009 (Milieurekeningen 2009). CBS, Den Haag / Heerlen.
Relevante informatie
- Meer gegevens over het verbruik van water zijn te vinden in de publicatie Environmental Accounts of the Netherlands 2009 en de tabel Statline: Milieurekeningen; watergebruik van het CBS. N.B.:Door tussentijdse aanpassingen in het bronmateriaal wijken de cijfers voor 2004 t/m 2008 in deze publicaties op details af van de meer actuele cijfers in bovenstaande tabel.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Waterwinning en waterverbruik door de industrie
- Omschrijving
- De ontwikkeling van winning en verbruik van oppervlaktewater, grondwater en leidingwater ten behoeve van industriële processen. Uitsplitsing van het waterverbruik naar een aantal bedrijfstakken (alleen meest recente statistiekjaar).
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
- Berekeningswijze
- De gegevens voor de periode vanaf 2003 zijn samengesteld op basis van opgaven in Milieujaarverslagen. Ontbrekende bedrijven in de industrie zijn bijgeschat op basis van productiecijfers. Voor de kleinere industrieën en ontbrekende bedrijven is een ophoging gemaakt uit de (historische) gegevens van de CBS-enquête Watervoorziening van industrie, delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales 2001. Een uitgebreidere toelichting geeft de publicatie Milieurekeningen 2008 (CBS, 2009) en Environmental Accounts of the Netherlands 2009 (CBS 2010b).
De gegevens voor de periode tot en met 2001 zijn berekend op basis van de CBS-enquête Watervoorziening van industrie, delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales, die om de vijf jaar werd gehouden. Tot 1991 betreft het een integrale enquête. Vanaf 1996 werd er bij de kleine bedrijven een steekproef getrokken. De vragenlijst werd toegezonden aan bedrijven met 20 of meer werknemers. Een meer uitgebreidere toelichting geeft de tabeltoelichting bij de StatLine-tabel Watervoorziening industrie (div bedrijfsgr.), delfstoffenwinning en elek.centr. (CBS, 2003). - Basistabel
- Cijfers tot en met 2001: StatLine: Watervoorziening industrie( div bedrijfsgr.), delfstoffenwinning en elek.centr. (CBS, 2003).
Cijfers vanaf 2003: Statline: Milieurekeningen; watergebruik (CBS 2010a). - Geografische verdeling
- Nederland
- Andere variabelen
- Voor cijfers tot en met 2001: Leidingwater, water van andere bedrijven; bij onttrekkingen wordt onderscheid gemaakt tussen brak/zout en zoet water.
- Verschijningsfrequentie
- Jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
- Milieurekeningen 2008 (CBS, 2009).
- Opmerking
- De gegevens vanaf 2003 sluiten niet helemaal aan bij de gegevens voor de periode tot en met 2001. Dit is het gevolg van een andere berekeningsmethode.
In deze indicator staan de meest actuele cijfers. Door tussentijdse aanpassingen in het bronmateriaal wijken de cijfers van 2004 t/m 2008 op details af van de cijfers in de Statline tabel Statline: Milieurekeningen; watergebruik (CBS 2010a). - Betrouwbaarheidscodering
- C (schatting op basis van een groot aantal accurate metingen waarbij de representativiteit grotendeels is gewaarborgd).
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2011). Waterwinning en waterverbruik door de industrie, 1976-2008 (indicator 0018, versie 08, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.