Waterwinning en watergebruik door de industrie, 1976-2009
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Naar schatting tachtig tot negentig procent van het watergebruik door de industrie wordt ingezet voor koeling. Door de jaarlijks wisselende koelwaterbehoefte fluctueert vooral het gebruik van oppervlaktewater sterk. De winning van grondwater is in de periode 1976-1996 geleidelijk verminderd om verdroging van de bodem tegen te gaan. Ondanks de invoering van de grondwatertaks in 1995, is de onttrekking daarna niet substantieel meer afgenomen.
Industrie onttrekt minder grondwater
Het totale watergebruik door de industrie ligt in 2009 op een iets hoger niveau als dertig jaar geleden. Wel is in deze periode de grondwateronttrekking aanzienlijk teruggedrongen als indirect gevolg van de invoering van de Wet verontreiniging oppervlaktewater in 1970. Tevens is vanaf 1980 een stringenter grondwaterbeleid gevoerd om verdroging tegen te gaan. Vanaf 1995 wordt er bovendien een grondwaterheffing opgelegd, maar dat heeft daarna niet meer geleid tot een substantiële daling van de onttrekkingen. De grondwaterwinning is de laatste tien jaar echter wel op een lager niveau dan in de jaren tachtig.
Chemie en raffinaderijen grootste (koel)waterverbruikers
Naar schatting 80 tot 90 procent van het onttrokken oppervlaktewater wordt ingezet als koelwater, in het bijzonder in de chemie en bij de raffinaderijen. Bij deze sectoren is het verbruik van oppervlaktewater in 2009 gestegen ten opzichte van eerdere jaren. De jaarlijkse fluctuaties in de koelwaterbehoefte zorgen voor een wisselend totaal waterverbruik.
Bronnen
- CBS (2003). StatLine: Watervoorziening industrie (div. bedrijfsgr.), delfstoffenwinning, elek.centr. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2009). Milieurekeningen, 2008. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2011a). Statline: Milieurekeningen; watergebruik CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2011b). Environmental Accounts of the Netherlands, 2010 (Milieurekeningen 2010). CBS, Den Haag / Heerlen.
Relevante informatie
- Meer gegevens over het gebruik van water zijn te vinden in de publicatie Environmental Accounts of the Netherlands, 2010 en de tabel Statline: Milieurekeningen; watergebruik van het CBS. N.B.:Door tussentijdse aanpassingen in het bronmateriaal wijken de cijfers voor 2004 t/m 2008 in deze publicaties op details af van de meer actuele cijfers in bovenstaande tabel.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
Waterwinning en watergebruik door de industrie
- Omschrijving
De ontwikkeling van winning en gebruik van oppervlaktewater, grondwater en leidingwater ten behoeve van industriële processen. Uitsplitsing van het watergebruik naar een aantal bedrijfstakken (alleen meest recente statistiekjaar).
- Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
- Berekeningswijze
De gegevens voor de periode vanaf 2003 zijn samengesteld op basis van opgaven in Milieujaarverslagen. Ontbrekende bedrijven in de industrie zijn bijgeschat op basis van productiecijfers. Voor de kleinere industrieën en ontbrekende bedrijven is een extrapolatie gemaakt uit de (historische) gegevens van de CBS-enquête Watervoorziening van industrie, delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales 2001. Een uitgebreidere toelichting geeft de publicatie Milieurekeningen 2008 (CBS, 2009) en Environmental Accounts of the Netherlands, 2010 (CBS 2011b).
De gegevens voor de periode tot en met 2001 zijn berekend op basis van de CBS-enquête Watervoorziening van industrie, delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales, die om de vijf jaar werd gehouden. Tot 1991 betreft het een integrale enquête. Vanaf 1996 werd er bij de kleine bedrijven een steekproef getrokken. De vragenlijst werd toegezonden aan bedrijven met 20 of meer werknemers. Een meer uitgebreidere toelichting geeft de tabeltoelichting bij de StatLine-tabel Watervoorziening industrie (div bedrijfsgr.), delfstoffenwinning en elek.centr. (CBS, 2003).- Basistabel
Cijfers tot en met 2001: StatLine: Watervoorziening industrie( div bedrijfsgr.), delfstoffenwinning en elek.centr. (CBS, 2003).
Cijfers vanaf 2003: Statline: Milieurekeningen; watergebruik (CBS 2011a).- Geografische verdeling
Nederland
- Andere variabelen
Voor cijfers tot en met 2001: Leidingwater, water van andere bedrijven; bij onttrekkingen wordt onderscheid gemaakt tussen brak/zout en zoet water.
- Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
Milieurekeningen 2008 (CBS, 2009).
- Opmerking
De gegevens vanaf 2003 sluiten niet helemaal aan bij de gegevens voor de periode tot en met 2001. Dit is het gevolg van een andere berekeningsmethode.
- Betrouwbaarheidscodering
C (schatting op basis van een groot aantal accurate metingen waarbij de representativiteit grotendeels is gewaarborgd).
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2012). Waterwinning en watergebruik door de industrie, 1976-2009 (indicator 0018, versie 09, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.