Geluidhinder per bron, 2016

Belangrijkste bronnen van geluidhinder

In 2016 heeft 48 procent van de Nederlandse bevolking hinder van geluid in de woonomgeving dat werd veroorzaakt door wegverkeer. Hiervan geeft ruim 9 procent aan "ernstige hinder" te ondervinden. Geluid van wegverkeer is daarmee de grootste bron van hinder in de woonomgeving. Binnen het wegverkeer zorgen brommers en scooters op wegen met een snelheidsbeperking tot 50 kilometer per uur voor de meeste geluidhinder.
Van burenlawaai heeft 37 procent van de bevolking in 2016 hinder. Burenlawaai wordt vooral veroorzaakt door 'contactgeluiden' in woningen (traplopen, slaan met deuren, lopen op harde vloeren) en geluid dat buren buiten maken.
Vliegverkeer is in 2016 voor 26 procent van de bevolking een bron van geluidhinder. In vergelijking met vorige inventarisaties is geluidhinder door militair vliegverkeer afgenomen, terwijl de hinder door de burgerluchtvaart op landelijk niveau ongeveer gelijk gebleven is.
Treinverkeer valt landelijk gezien buiten de top 3 van wegverkeer, burenlawaai en vliegverkeer, maar kan lokaal voor veel hinder zorgen, vooral als er veel goederenvervoer is.

Geluidhinder per provincie

Er zijn duidelijke verschillen in geluidhinder door wegverkeer tussen de provincies. Het percentage van de bevolking dat "ernstige geluidhinder" ondervindt door wegverkeer is in de relatief dunbevolkte provincies Friesland en Drenthe ongeveer 5 procent, tegenover 10-12 procent in het westen van het land en Zuid-Limburg.
In Noord-Holland is het aandeel van de bevolking dat ernstige geluidhinder door vliegverkeer ondervindt met 9,3 procent vrijwel gelijk aan de 9,6 procent die wordt gehinderd door geluid van wegverkeer. Dit wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van Schiphol in deze regio. In de provincies waar zich een regionale luchthaven van nationaal belang bevindt, of waar een deel van de startende en landende vliegtuigen relatief laag overkomt (Utrecht), is het percentage van de bevolking dat ernstige geluidhinder ervaart ongeveer 5 procent.

Hinder

Hinder is een verzamelterm voor allerlei negatieve gevoelens als ergernis, ontevredenheid, boosheid, teleurstelling, zich teruggetrokken voelen, hulpeloosheid, neerslachtigheid, ongerustheid, verwarring, het zich uitgeput voelen en agitatie (WHO, 2011). Het gaat over wat mensen ergens van vinden of wat mensen ergens bij voelen. Het geluid van een passerende vrachtauto kan voor de ene persoon hinderlijk zijn maar hoeft dat voor de andere niet te zijn. De ervaringen zijn verschillend. Ze zijn echter ook beide 'waar'. Zo wordt het immers beleefd. Het voorbeeld geeft aan dat de beleving en hinder die individuele mensen ervaren, niet uitsluitend kan worden uitgerekend met het geluidniveau waar mensen aan blootstaan (RIVM en RIGO, 2005). Dat komt doordat de innerlijke ervaring niet alleen door de blootstelling, maar ook door allerlei andere factoren wordt beïnvloed. Het gaat hierbij om situationele, contextuele en persoonsgebonden factoren.

Slaapverstoring door geluidhinder

Geluid kan tot slaapverstoring leiden. Vooral geluid van wegverkeer, van buren en van recreatieve activiteiten (zoals kermissen en sportvelden) zorgen daarvoor. In het algemeen geldt dat het percentage van de bevolking van wie de slaap wordt verstoord door geluid, kleiner is dan het percentage dat hinder ondervindt, maar slaapverstoring is mogelijk een belangrijker determinant van gezondheid dan hinder.