Koolstofdioxide-emissie in Nederland per doelgroep, 1990-2003
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
De emissie van koolstofdioxide (CO2) in Nederland is sinds 1990 met 13% toegenomen. De grootste bijdrage in de groei zijn van de energiesector en verkeer en vervoer. Meer dan de helft van de totale koolstofdioxide-emissie wordt geleverd door de industrie en de energiesector.
| 1990 | 1995 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003* | |
| Totaal | miljard kg CO2 | |||||
| IPCC | 158 | 172 | 170 | 176 | 176 | 179 |
| IPCC incl. temperatuurcorrectie | 165 | 175 | 176 | 179 | 180 | 180 |
| Actuele emissies1) | 164 | 178 | 178 | 185 | 185 | 188 |
| Land- en tuinbouw | ||||||
| IPCC | 8 | 8 | 7 | 7 | 7 | 7 |
| IPCC incl. temperatuurcorrectie | 10 | 9 | 8 | 7 | 7 | 7 |
| Actuele emissies | 8 | 8 | 7 | 7 | 7 | 7 |
| Energiesector | ||||||
| IPCC | 41 | 46 | 50 | 52 | 53 | 54 |
| IPCC incl. temperatuurcorrectie | 41 | 46 | 50 | 52 | 53 | 54 |
| Actuele emissies | 41 | 46 | 50 | 53 | 54 | 55 |
| Industrie (incl. raffinaderijen) | ||||||
| IPCC | 53 | 54 | 49 | 49 | 48 | 49 |
| IPCC incl. temperatuurcorrectie | 53 | 55 | 49 | 50 | 49 | 49 |
| Actuele emissies | 53 | 55 | 49 | 50 | 49 | 49 |
| Consumenten | ||||||
| IPCC | 19 | 21 | 19 | 20 | 19 | 19 |
| IPCC incl. temperatuurcorrectie | 22 | 22 | 21 | 21 | 20 | 20 |
| Actuele emissies | 20 | 22 | 20 | 21 | 20 | 20 |
| Verkeer en vervoer | ||||||
| IPCC | 29 | 31 | 35 | 35 | 36 | 36 |
| IPCC incl. temperatuurcorrectie | 29 | 31 | 35 | 35 | 36 | 36 |
| Actuele emissies1) | 29 | 32 | 36 | 37 | 37 | 38 |
| Overige doelgroepen | ||||||
| IPCC | 8 | 12 | 11 | 13 | 13 | 14 |
| IPCC incl. temperatuurcorrectie | 10 | 12 | 13 | 14 | 15 | 14 |
| Actuele emissies | 12 | 16 | 16 | 19 | 19 | 19 |
| 1) Exclusief zeescheepvaart * Voorlopige cijfers | RIVM/MC/febr05/0165 | |||||
| Bron: CCDM, 2004. | ||||||
Emissies in de periode 1990-2003
De totale emissie van koolstofdioxide (CO2) in Nederland volgens de IPCC definitie is sinds 1990 met 13% toegenomen. De energie- en de industriesector nemen samen meer dan de helft van de emissie voor hun rekening. De toename van de emissies sinds 1990 is vooral een gevolg van toegenomen emissies van de sectoren energie en verkeer en vervoer.
Beleid
De emissies van de broeikasgassen koolstofdioxide, methaan, lachgas en van de fluorhoudende gassen (HFK's, PFK's en SF6) zijn onderdeel van het Klimaatverdrag en het Kyoto Protocol van de Verenigde Naties. In het Kyoto Protocol zijn afspraken gemaakt over de reductie van de emissies van broeikasgassen, waaronder CO2.
- Klimaatverandering: beleid ter vermindering van broeikasgasemissies
- Inleiding tot het broeikaseffect
Herberekening van broeikasgasemissies in najaar van 2004
In het najaar van 2004 zijn de broeikasgasemissies van 1990 tot en met 2003 herberekend om te kunnen voldoen aan de eisen van het Kyoto Protocol. Deze herberekeningen hebben effect op zowel de emissieniveaus als de trends. De nieuwe emissiecijfers worden in maart 2005 in de rapportage voor de EU en het VN-Klimaatverdrag en in mei 2005 in de Milieubalans gepresenteerd.Meer informatie over herberekeningen kunt u vinden in het National Inventory Report van 2004, Nederlandse Samenvatting, pagina xiii-xiv.
Uitleg verschillende emissiecijfers
In de bovenstaande tabel worden drie soorten emissies getoond. Deze getallen gaan uit van dezelfde basiselementen, maar ontlenen hun bestaansrecht aan verschillende uitgangspunten:
- IPPC-totaal - Om internationaal beleid te kunnen voeren inzake het tegengaan van het versterkt broeikaseffect is door het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) een voorschrift opgesteld (IPCC, 1996+revisies), aan de hand waarvan ieder land moet rapporteren. De zo gerapporteerde emissies zijn tussen landen onderling vergelijkbaar en ook optelbaar tot een mondiaal getal (Klein Goldewijk et al., 2004).
- IPCC-totaal temperatuurgecorrigeerd - Het RIVM stelt jaarlijks de Milieubalans op. Voor toetsing van het Nederlandse koolstofdioxidebeleid wordt daarbij uitgegaan van het IPCC-getal (exclusief bunkers). Om een voor het beleid relevante trend van de emissies te verkrijgen, wordt een temperatuurcorrectie op de emissie toegepast (Spakman et al., 1997).
- Actuele emissies - Door het CBS worden de feitelijk plaatsgevonden emissies in een bepaald jaar gepubliceerd. Deze cijfers zijn ook terug te vinden in het Datawarehouse van de Emissieregistratie (CCDM, 2004)
Bronnen
- IPCC (1996). Revised IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories. 3 Volumes. Intergovernmental Panel on Climate Change, Bracknell, UK.
- Klein Goldewijk K., J.G.J. Olivier, J.A.H.W. Peters, P.W.H.G. Coenen and H.H.J. Vreuls (2004). Greenhouse Gas Emissions in the Netherlands 1990-2002. National Inventory Report 2004. RIVM report 773201008 / 2004, Bilthoven.
- Spakman, J., M.M.J. van Loon, R.J.K. van der Auweraert, D.J. Gielen, J.G.J. Olivier en E.A. Zonneveld (1997). Methode voor de berekening van broeikasgasemissies. Publicatiereeks Emissieregistratie/MilieuMonitor Nr. 37b, maart 2003: elektronische actualisatie van Nr. 37, juli 1997, Den Haag.
Relevante informatie
- Nieuwe emissiecijfers kunnen in juli 2005 in detail bekeken worden op het Datawarehouse van de Emissieregistratie. Verder is via deze site informatie beschikbaar over de methodieken voor het bepalen van emissiecijfers en informatie over wijzigingen in methodieken.
- Informatie over de actuele en toekomstige ontwikkelingen voor Klimaatverandering zijn te vinden in Milieubalans 2004 en Milieuverkenning 2000-2030, beide van het RIVM.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2005). Koolstofdioxide-emissie in Nederland per doelgroep, 1990-2003 (indicator 0168, versie 06, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.