Fosforbalans van bodem en grondwater, 1986-2002
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
De aanvoer van fosfor op landbouwgrond is in de periode 1986-2002 met ruim eenderde afgenomen. Ongeveer 85% van de aanvoer van fosfor komt op landbouwgrond terecht, hoofdzakelijk van dierlijke mest en kunstmest.
| Aanvoer | ||||||
| 1986 | 1990 | 2000 | 2001 | 2002 | ||
| miljoen kg P | ||||||
| Totaal landbouwgronden | 157 | 137 | 108 | 103 | 94 | |
| Dierlijke mest | 113 | 95 | 74 | 74 | 67 | |
| Kunstmest | 36 | 33 | 27 | 23 | 21 | |
| Andere organische meststoffen | 5 | 6 | 4 | 3 | 3 | |
| Atmosferische depositie | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |
| Overig | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |
| Totaal overige gronden | 18 | 17 | 18 | 17 | 19 | |
| Lokale stortingen | ||||||
| w.v. | zuiverinsslib | 2 | 3 | 1 | 1 | 1 |
| baggerspecie | 6 | 5 | 3 | 2 | 2 | |
| overig afval | 7 | 6 | 5 | 5 | 5 | |
| Diffuse aanvoer | ||||||
| w.v. | atmosferische depositie | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| overige | 3 | 2 | 8 | 8 | 10 | |
| Bron: CBS. | CBS/MC/mei04/0196 | |||||
| Afvoer | |||||
| 1986 | 1990 | 2000 | 2001 | 2002 | |
| miljoen kg P | |||||
| Totaal landbouwgronden | 157 | 137 | 108 | 103 | 94 |
| Afvoer gewassen (incl. gras) | 65 | 62 | 58 | 55 | 58 |
| Uit- en afspoeling1) | 5 | 4 | 6 | 6 | 6 |
| Accumulatie | 87 | 71 | 44 | 42 | 30 |
| Totaal overige gronden | 18 | 17 | 18 | 17 | 19 |
| Uit- en afspoeling | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| Accumulatie | 18 | 16 | 17 | 16 | 18 |
| Bron: CBS. | CBS/MC/mei04/0196 | ||||
| 1) Modelberekeningen voor de werkelijke weerjaren. | |||||
Ontwikkeling aanvoer van fosfor
De totale aanvoer van fosfor naar landbouwgrond is tussen 1986 en 2002 met ruim 35% afgenomen. De afname is geheel toe te schrijven aan de verminderde aanvoer van fosfor in dierlijke mest en kunstmest op landbouwgrond. Van de totale aanvoer van fosfor naar de bodem komt circa 85% op landbouwgronden terecht, hoofdzakelijk in de vorm van dierlijke mest en kunstmest.
Ontwikkeling afvoer van fosfor
Van de totaal aangevoerde hoeveelheid fosfor op landbouwgronden accumuleerde in 2002 circa 35% (1990: circa 50% en 1986: circa 55%). Fosfor dat niet door de gewassen wordt opgenomen, accumuleert in eerste instantie in de bodem. Het vermogen van de bodem tot accumulatie (ophoping) van fosfor is echter gelimiteerd. Op een gegeven moment is de bodem verzadigd met fosfor en spoelt het uit naar grond- en oppervlaktewater. Het totale oppervlak van fosfaatverzadigde gronden neemt gestaag toe.
Technische toelichting
De uit- en afspoeling van fosfor uit landbouwgronden berekend volgens het model STONE (CCDM, 2004).
Bronnen
- CBS (2003). StatLine: Stikstof en fosfor in Nederland. CBS, Voorburg/Heerlen.
- CCDM (2004). Jaarcijfers 2002. Datawarehouse-Emissieregistratie. Coördinatiecommissie Doelgroepmonitoring, Den Haag
Relevante informatie
- Meer informatie over mineralenoverschotten is te vinden in het artikel Mineralen in de landbouw, 1999 - 2002* (CBS, 2003).
- Recente emissiecijfers en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (meta-informatie) kunnen in detail bekeken worden op het Datawarehouse van de Emissieregistratie. Emissiecijfers zijn ook te vinden op StatLine van het CBS.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2004). Fosforbalans van bodem en grondwater, 1986-2002 (indicator 0196, versie 05, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.