Beschikbaarheid groen in de stad, 2000 - 2006

Groen in de stad: graag dichtbij de woning

Voor het dagelijks gebruik van groen (spelen, luieren en sporten) zijn openbare groengebieden (parken, bossen, natuurgebieden en dagrecreatieve terreinen) binnen een afstand van 500 meter van de woning van belang. Semi-openbare groengebieden zoals sportvelden, volkstuinen en begraafplaatsen kunnen ook zo gebruikt worden mits ze opengesteld zijn en voldoende voorzieningen bieden. Dit zal naar verwachting in de toekomst steeds vaker het geval zijn.
Er bestaat geen vastgestelde norm voor de hoeveelheid groen per woning. Wel wordt in de Nota Ruimte een richtgetal van 75 m² groen per woning genoemd (VROM, 2006).

Groen in de stad: het landelijk beeld

Het beeld van 2006 laat zien dat er weinig groen is in vooral de Randstad en Noord-Holland, de grotere steden in Noord-Brabant, Limburg, Achterhoek en Twente. Dit komt door de combinatie van relatief veel woningen en weinig openbaar groen in de directe omgeving. Opvallend is ook de lage score in een groot deel van Friesland en een stuk van Groningen. Hier is eerder de geringe hoeveelheid openbaar groen binnen de woonomgeving de oorzaak. Overigens hoeft dit niet direct te betekenen dat mensen ook een tekort aan groen in hun omgeving ervaren. Mogelijk biedt het agrarisch groen, dat hier buiten de stad volop voorhanden is, en het specifieke landschap voldoende compensatie. De gebieden met veel groen zijn de provincies Flevoland en Drenthe en de Veluwe, vooral door een combinatie van meer openbaar groen en minder woningen.
In grote delen van de Randstad zien we in de periode 2003-2006 nauwelijks een toename en vaak ook zelfs een afname van de hoeveelheid groen per woning. Maar ook buiten de Randstad, zoals in Noord-Brabant, Flevoland en Gelderland, is er sprake van een afname van het areaal groen per woning. In een beperkt aantal gemeenten rondom de grote steden en in Amsterdam zelf is wel sprake van een lichte toename van groen in de omgeving van de woning. In de periode 2000-2003 was bij veel meer gemeenten sprake was van een toename aan groen in de omgeving van de woning, terwijl tussen 2003 en 2006 bij meer gemeenten sprake is van een lichte afname van het beschikbare openbare groen.

Groen in de stad bij de G31-gemeenten

Bij de G31-gemeenten, de 31 gemeenten die vallen onder het Grote Stedenbeleid, blijkt dat in 2003 bij 61% (19 gemeenten) de hoeveelheid openbaar groen per woning onder het richtgetal van 75 m² ligt. Gemeenten als Lelystad (met 224 m²), Emmen en Helmond hebben het meeste groen per woning, Leiden (met 26 m²), Utrecht en Amsterdam het minst.
In de 4 grote gemeenten is de hoeveelheid groen per woning minder dan 75 m². In Utrecht, Rotterdam en Den Haag blijft de hoeveelheid constant op respectievelijk 36, 53 en 56 m². In Amsterdam is de hoeveelheid groen per woning iets toegenomen van 36 naar 38 m².

Beleid groen in de stad

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor groen in de stad. Het rijk stimuleert de aanleg van nieuwe parken en de verbetering van verbindingen en bestaande parken met het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing. Voor de periode 2005 - 2009 is voor de G31-gemeenten in totaal 23,8 miljoen euro beschikbaar.
Er bestaat geen vastgestelde norm voor de hoeveelheid groen per woning, in de Nota Ruimte een richtgetal van 75 m² groen per woning genoemd (VROM, 2006).