Beschikbaarheid groen in de stad

Groen in de stad: graag dichtbij de woning

Voor het dagelijks gebruik van groen (spelen, luieren en sporten) zijn openbare groengebieden (parken, bossen, natuurgebieden en dagrecreatieve terreinen) binnen een afstand van 500 meter van de woning van belang. Semi-openbare groengebieden zoals sportvelden, volkstuinen en begraafplaatsen kunnen ook zo gebruikt worden mits ze opengesteld zijn en voldoende voorzieningen bieden. Dit zal naar verwachting in de toekomst vaker het geval zijn.
Er bestaat overigens geen vastgestelde norm voor de hoeveelheid groen per woning. Wel wordt in de Nota Ruimte een richtgetal van 75 m² groen per woning genoemd (VROM, 2006).

Groen in de stad: het landelijk beeld

Het beeld van 2003 laat zien dat er weinig groen is in vooral de Randstad en Noord-Holland, de grotere steden in Noord-Brabant, Limburg, Achterhoek en Twente. Dit komt door de combinatie van relatief veel woningen en weinig openbaar groen in de directe omgeving. Opvallend is ook de lage score in een groot deel van Fryslân en een stuk van Groningen. Hier is eerder de geringe hoeveelheid openbaar groen de oorzaak. Overigens hoeft dit niet direct te betekenen dat mensen ook een tekort aan groen in hun omgeving ervaren. Mogelijk biedt het agrarisch groen, dat hier volop voorhanden is, en het specifieke landschap voldoende compensatie. De gebieden met veel groen zijn de provincies Flevoland en Drenthe en de Veluwe, vooral door een combinatie van meer openbaar groen en minder woningen.
In grote delen van de Randstad zien we in de periode 2000-2003 nauwelijks een verbetering en vaak ook een afname van de hoeveelheid groen per woning. Maar ook buiten de Randstad, zoals in Drenthe en Gelderland, is er sprake van een afname van het areaal groen per woning. In een beperkt aantal gemeenten rondom de grote steden en in Amsterdam zelf is wel sprake van een lichte toename. Vergeleken met de periode 1996-2000 valt op dat er toen in veel meer gemeenten sprake was van een toe- of afname, terwijl tussen 2000 en 2003 de situatie in veel gemeenten vrijwel gelijk blijft. Er lijkt dus sprake van een zekere stabilisatie.

Groen in de stad bij de G31-gemeenten

Bij de G31-gemeenten, de 31 gemeenten die vallen onder het Grote Stedenbeleid, blijkt dat in 2003 bij 58% (18 gemeenten) de hoeveelheid openbaar groen per woning onder het richtgetal van 75 m² ligt. Gemeenten als Lelystad (met 241 m²), Emmen en Helmond hebben het meeste groen per woning, Leiden (met 26 m²), Utrecht en Amsterdam het minst.
In de 4 grote gemeenten is de hoeveelheid groen per woning minder dan 75 m². In Amsterdam en Utrecht blijft de hoeveelheid constant op ongeveer 34 m², in Rotterdam en Den Haag is de hoeveelheid groen per woning iets afgenomen tot ongeveer 55 m².

Beleid groen in de stad

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor groen in de stad. Het rijk stimuleert de aanleg van nieuwe parken en de verbetering van verbindingen en bestaande parken met het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing. Voor de periode 2005 - 2009 is voor de G31-gemeenten in totaal 23,8 miljoen euro beschikbaar.
Er bestaat geen vastgestelde norm voor de hoeveelheid groen per woning. Wel wordt in de Nota Ruimte een richtgetal van 75 m² groen per woning genoemd (VROM, 2006).

Interactieve atlas groen in en om de stad

De informatie in het Milieu- en Natuurcompendium over groen in en om de stad kunt u interactief bekijken met behulp van een digitale atlas. Om u op weg te helpen heeft de redactie alvast een kaart voor u geselecteerd: de gemiddelde hoeveelheid openbaar groen per woning binnen het bebouwde gebied per gemeente (groen in de stad).
U kunt met de atlas zelf ook andere kaarten raadplegen.