Aanwezigheid van doelsoorten macrofauna in oppervlaktewater

U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.

Deze indicator wordt niet meer bijgehouden.

De macrofauna doelsoorten zijn heel zeldzaam geworden en komen nog maar op enkele plaatsen voor. In de periode 1991-2005 is de aanwezigheid van doelsoorten nauwelijks verbeterd.

Doelsoorten alleen lokaal aanwezig

Op de meeste locaties in het zoete oppervlaktewater komen geen macrofauna doelsoorten voor. Macrofauna zijn kleine, maar met het blote oog zichtbare, ongewervelde dieren (insecten, slakken, etc) die in het zoete oppervlaktewater leven. Doelsoorten zijn soorten die in het natuurbeleid meer aandacht krijgen vanwege hun beperkte aanwezigheid en/of hun negatieve trend op (inter)nationaal niveau. De gebieden waar de doelsoorten voorkomen liggen langs de grens met Duitsland, de sprengen op de Veluwe, de Wieden en Weerribben, langs de IJssel, het Naardermeer en enkele beken. Dit zijn de gebieden waar een goede waterkwaliteit met helder stromend water is en waar een natuurlijk habitat nog aanwezig is.

Trend vertoont nauwelijks verbetering

In de periode 1991 tot 2005 is het voorkomen van doelsoorten nauwelijks verbeterd. Het aantal locaties waar één doelsoort voorkomt is iets toegenomen, maar dit is maar minimaal. Door plaatselijk herstel van natuurlijk habitat en verbetering van de waterkwaliteit kan het voorkomen van doelsoorten toenemen. Hierin is nog weinig veranderd de afgelopen periode.

aantal doelsoorten per meetpunt1991-19951996-20002001-2005
Geen doelsoorten222822072173
1 doelsoort6175100
> 1 doelsoort334049
Bron: Limnodata Neerlandica

Methode volgens Handboek Natuurdoeltypen

In het Handboek Natuurdoeltypen is voor elk natuurdoeltype uitgewerkt welke doelsoorten voor kunnen komen. Voor de aquatische natuurdoeltypen gaat het om de volgende soortgroepen met aantallen soorten: haften (39), steenvliegen (17), kokerjuffers (84), platwormen (4), zoetwaterkreeften (1) en tweekleppigen (2). Het maximum aantal doelsoorten is afhankelijk van het natuurdoeltype en varieert van 10 doelsoorten voor sloten en kanalen tot 40 doelsoorten bij snelstromende wateren. In een natuurlijke situatie is 15% tot 30% van het maximum aantal soorten aanwezig. Dit wordt vrijwel nergens gehaald.
In de meest natuurlijke situatie zullen nooit al deze doelsoorten voorkomen, maar slechts een beperkt deel. Slechts op een enkele locatie wordt dit percentage gehaald en is er dus sprake van een goede situatie.

Bronnen

  • Bal, D., H.M. Beije, M. Fellinger, R. Haveman, A.J.F.M. van Opstal en F.J. van Zadelhoff (2001). Handboek Natuurdoeltypen, Wageningen.
  • Royal Haskoning (2008). Toetsing Limnodata Neerlandica gegevens t.b.v. basiskaart aquatische natuur. Rapport nr 9S9101, Royal Haskoning, 's Hertogenbosch.
  • www.piscaria.nl
  • www.stowa.nl

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Aanwezigheid van doelsoorten macrofauna in oppervlaktewater
Omschrijving
Het voorkomen van doelsoorten macrofauna in het oppervlaktewater is getoetst. De doelsoorten is een groep soorten die in het natuurbeleid opgenomen zijn.
Verantwoordelijk instituut
PBL
Berekeningswijze
De gegevens zijn gebaseerd op de monitoringsgegevens van de waterschappen die opgenomen zijn in de Limnodata Neerlandica, de database van de Stowa.
Basistabel
Limnodata neerlandica
Geografische verdeling
-
Verschijningsfrequentie
-
Betrouwbaarheidscodering
-

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
01

Referentie van deze webpagina

CLO (2008). Aanwezigheid van doelsoorten macrofauna in oppervlaktewater (indicator 1436, versie 01, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.