Kevers van de Habitatrichtlijn, 2007-2011
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Het oorspronkelijke areaal van het vliegend hert en twee waterroofkevers is de afgelopen eeuw sterk ingekrompen.
Vliegend hert
Het vliegend hert is de grootste Nederlandse kever, en komt vooral voor in Zuid- en Midden-Europa. Nederland ligt aan de Noordwest grens van het areaal en herbergt slechts een klein deel van de populatie. In Nederland komt de kever voor op een beperkt aantal locaties, namelijk de Veluwe, Midden- en Zuid-Limburg, de stuwwal bij Nijmegen, de Utrechtse Heuvelrug en Twente. Uit het verleden zijn ook populaties bekend uit de omgeving van Breda en het zuidelijke IJsseldal. Het Vliegend hert komt voor in 27 10x10 km hokken.
Vooral in de noordelijke delen van het Europese areaal is het vliegend hert de afgelopen eeuw zeldzaam geworden. Ook in Nederland is het verspreidingsgebied ingekrompen. De achteruitgang wordt toegeschreven aan het verloren gaan van geschikte broedbomen door het verdwijnen van oude loofbossen en het opruimen van oude bomen en oud hout.
De soort is opgenomen in de Europese Habitatrichtlijn (bijlage II) en de Flora- en faunawet.
Brede geelgerande waterroofkever
Vooral in het westelijk deel van zijn verspreidingsgebied (Duitsland, Frankrijk, Nederland, België en Denemarken) is de brede geelgerande waterroofkever gedurende de laatste eeuw zeer sterk achteruitgegaan
De soort werd als uitgestorven beschouwd, maar in oktober 2005 werd de brede geelgerande waterroofkever herontdekt in Drenthe. De verspreiding van de soort is nu beperkt tot vier kilometerhokken binnen één 10 x 10 km-hok. De totale Nederlandse populatie bedraagt naar schatting 160-331 exemplaren. De soort staat op bijlage II en IV van de Habitatrichtlijn.
Gestreepte waterroofkever
De gestreepte waterroofkever staat op bijlage II en IV van de Habitatrichtlijn. De gestreepte waterroofkever is in de loop van de 20e eeuw in grote delen van Europa verdwenen of snel achteruitgegaan. Ook in Nederland is een sterk negatieve trend in het aantal vindplaatsen. De vermoedelijke oorzaken zijn de verslechterde waterkwaliteit. In de periode 2007-2011 is de soort in veertien 10 x 10 km-hokken waargenomen.
Overige soorten
Heldenbok en Juchtleerkever zijn soorten van bijlage II en IV van de Habitatrichtlijn. Beide soorten zijn uit Nederland verdwenen. Het laatste uit Nederland bekende exemplaar van de juchtleerkever is in 1946 te Wijnandsrade verzameld.
Hoewel veronderstelt wordt dat de Heldenbok vroeger als inheemse soort in Nederland voorkwam, is dat nog nooit met zekerheid vastgesteld. Er zijn verscheidene vondsten uit Nederland bekend, maar zeer waarschijnlijk is de herkomst van al deze vondsten geïmporteerd hout.
In januari 2012 is in een Natuurgebied in Noord-Brabant voor het eerst de aanwezigheid van de Vermiljoenkever (Cucujus cinnaberinus) in Nederland vastgesteld. Deze keversoort staat op bijlage II en IV van de Habitatrichtlijn.
Bronnen
- CBS (2012). Meetprogramma's voor flora en fauna. Kwaliteitsrapportage NEM over 2011. Centraal Bureau voor de Statistiek, 's-Gravenhage. 173 p.
- Huijbregt, H. (2003). Beschermde kevers in Nederland (Coleoptera). Nederlandse Faunistische Mededelingen 19:1-34.
- Janssen, J.A.M. en J.H.J. Schaminée (2008). Europese natuur in Nederland. Soorten van de Habitatrichtlijn. KNNV Uitgeverij, Utrecht. 184 p.
- LNV (2006). Natura 2000 profielen. Profielen habitatsoorten. Ministerie van landbouw, natuurbeheer en voedselkwaliteit (zie onderstaande link).
- Smit, J.T. (2004). Inhaalslag verspreidingsonderzoek Vliegend hert. Stichting EIS-Nederland, Leiden.
- Smit, J.T. en R.F.M. Krekels (2006). Vliegend hert in Limburg 2006-2010. EIS-Nederland en Natuurbalans - Limes Divergens, Leiden & Nijmegen.
- Teunissen, A.P.J.A. en C.F.P. Vendrig (2012). Een Nederlandse populatie van de zeldzame en beschermde vermiljoenkever Cucujus cinnaberinus (Coleoptera: Cucujidae) Entomologische Berichten 72 (4): 218-221.
Relevante informatie
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Kevers van de habitatrichtlijn, 2007-2011
- Omschrijving
- Verspreiding van kevers van de Habitatrichtlijn
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek
- Berekeningswijze
- De verspreidingskaartjes zijn afkomstig van EIS-Nederland.
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- Nederland
- Verschijningsfrequentie
- onregelmatig
- Achtergrondliteratuur
- Janssen, J.A.M. & J.H.J. Schaminée (2004). Europese natuur in Nederland. Soorten van de Habitatrichtlijn. KNNV Uitgeverij, Utrecht.LNV (2006). Natura 2000 profielen. Profielen habitatsoorten. Ministerie van landbouw, natuurbeheer en voedselveiligheid (zie onderstaande link).Smit, J.T. (2004). Inhaalslag verspreidingsonderzoek Vliegend hert. Stichting EIS-Nederland, Leiden.Smit, J.T. en R.F.M. Krekels (2006). Vliegend hert in Limburg 2006-2010. EIS-Nederland en Natuurbalans - Limes Divergens, Leiden & Nijmegen.Huijbregt, H. (2003). Beschermde kevers in Nederland (Coleoptera). Nederlandse Faunistische Mededelingen 19:1-34.
- Opmerking
- Toelichting legenda kaart: Waargenomen sinds 2007 = er is ten minste één individu van de soort in de periode 2007 t/m 2011 in het 10x10 km-hok waargenomen; Nulwaarneming sinds 2007 = in de periode 2007 t/m 2011 is ondanks voldoende onderzoek in het potentieel leefgebied geen enkel exemplaar van de soort waargenomen; Actueel + potentieel leefgebied: alle 10x10 km-hokken waar de soort voortkomt of voorkwam en alle 10x10 km-hokken waar de soort op grond van het geschikte biotoop voor zou kunnen komen.
- Betrouwbaarheidscodering
- D. Schatting, gebaseerd op een aantal metingen, expert judgement, een aantal relevante feiten of gepubliceerde bronnen terzake.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2012). Kevers van de Habitatrichtlijn, 2007-2011 (indicator 1417, versie 02, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
