Aandeel grote vissen en visserijdruk
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Door de toegenomen visserijdruk is het aandeel grotere vissen in zee de laatste decennia afgenomen.
Verschuiving van lengtesamenstelling
Er treedt een verschuiving op in de lengtesamenstelling van de visgemeenschap in de Noordzee. Vóór 1980 bestond meer dan 30% van het vangstgewicht uit vissen groter dan 25 cm. Dat percentage is in 2007 afgenomen tot minder dan 10%. De verschuiving in de lengtesamenstelling weerspiegelt de veranderingen in de leeftijdsopbouw van de vispopulatie. De gemiddelde leeftijd wordt steeds jonger. Hierdoor kan de reproductie van voldoende jonge vis in gevaar komen. Vissen krijgen namelijk bijna geen kans om oud genoeg te worden om zich voort te planten.
Genetische aanpassing
Een internationaal team van dertien visserijinstituten, waaronder Wageningen IMARES, heeft een studie verricht naar druk van de visserij op de vissoorten in de zee. Visserij is de belangrijkste oorzaak van sterfte onder populaties zeevis, zoals kabeljauw, schol, zalm, schelvis en tong. Door visserij hebben exemplaren die klein van stuk zijn meer overlevingskansen. Ook dieren die op jeugdiger leeftijd geslachtsrijp zijn, hebben meer kans om zich voort te planten. De vrijwel onomkeerbare veranderingen worden via overerving op een volgende generatie vissen overgedragen. De geconstateerde evolutie voltrekt zich over tijdsspannen van enkele decennia en verloopt veel sneller dan wetenschappers eerder dachten. De gevolgen tekenen zich niet alleen af voor de populatieomvang en geleidelijk dalende veerkracht van de visbestanden, maar ook voor interacties tussen soorten in het ecosysteem. Daarnaast zijn er gevolgen voor de opbrengsten van de visserij.
Bronnen
- Heessen, H.J.L., H.C. Welleman, N. Daan, A.C. Smaal en G.J. Piet (2001). Bijdrage RIVO aan Natuurcompendium 2001. Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek RIVO. Intern rapport C058/01. IJmuiden.
- Knijn, R.J., T.W. Boon, H.J.L. Heessen en J.R.G. Hislop (1993). Atlas of North Sea Fishes. ICES Cooperative Research Report No. 194, 268 pp
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Aandeel grote vissen
- Omschrijving
- Aandeel vissen groter dan 25 cm t.o.v. de totale vangst, uitgedrukt in biomassa (g/ha).
- Verantwoordelijk instituut
- Wageningen IMARES
- Berekeningswijze
- Het aandeel vis > 25 cm is uitgedrukt als gewichtspercentage van de totale hoeveelheid gevangen vis per jaar. De biomassa wordt berekend aan de hand van lengte-gewichtrelaties die uit de literatuur of uit eigen data bekend zijn.
- Basistabel
- SNS 1969-2007, 3e/4e kwartaal. 2003 ontbreekt omdat in 2003 alleen een bemonstering in het voorjaar is uitgevoerd.
- Geografische verdeling
- NL kustzone
- Andere variabelen
- Datum, tijd, vispositie, beviste afstand, trekduur, temperatuur, lengte vis (alle vissoorten), epifauna (aantallen), leeftijdsgegevens diverse vissoorten.
- Verschijningsfrequentie
- Jaarlijks
- Achtergrondliteratuur
- Heessen, H.J.L., H.C. Welleman, N. Daan, A.C. Smaal en G.J. Piet (2001). Bijdrage RIVO aan Natuurcompendium 2001. Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek RIVO. Intern rapport C058/01. IJmuiden.
Knijn, R.J., T.W. Boon, H.J.L. Heessen en J.R.G. Hislop (1993). Atlas of North Sea Fishes. ICES Cooperative Research Report No. 194, 268 pp - Opmerking
- De getallen zijn gewijzigd ten opzichte van de laatste update omdat de tabel met lengte-gewichtrelaties is bijgewerkt. Voor een aantal soorten is een nieuwe lengte-gewichtrelatie bepaald op basis van eigen gegevens. Ook zijn er soorten toegevoegd aan de tabel. Door de wijzigingen zijn er grote verschillen ten opzichte van de eerder gepresenteerde gegevens, maar zijn de huidige data wel completer en accurater. De ontwikkeling van de biomassa grote vis blijft echter in grote lijnen wel hetzelfde.
- Betrouwbaarheidscodering
- C. Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd.
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CLO (2008). Aandeel grote vissen en visserijdruk (indicator 1247, versie 05, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
