Afgesloten bodemonderzoek en bodemsanering, 1980-2002

Ontwikkeling aantal gesaneerde locaties

Sinds 1980 zijn vele verontreinigde locaties onderzocht en zijn in de periode 1980-2002 landelijk circa 9.300 locaties met historische bodemverontreiniging gesaneerd. Circa 13% van de saneringen is door de overheid uitgevoerd. Als gevolg van het beleid is het aandeel van saneringen in eigen beheer het laatste decennium aanzienlijk toegenomen, tenminste in termen van aantallen locaties. Meestal betreft dit kleinere bouwlocaties. De grote en complexe en daardoor dure locaties worden vaak nog als 'vangnetgevallen' door de overheid gesaneerd; zij het soms met verhaal van kosten bij de vervuiler achteraf. Iets meer dan de helft van de afgeronde saneringen is uitgevoerd in de Randstad. Circa 20% van de gesaneerde locaties bevinden zich in de 4 grote steden. Bij de provincies, inclusief rechtstreekse ISV-gemeenten, is Zuid-Holland de grootste met 17% van het aantal gesaneerde locaties, daarna komen Gelderland, Noord-Holland, Overijssel en Noord-Brabant, met ieder circa 10%. ISV betekent Investeringsregeling Stedelijke Vernieuwing.

Decentralisatie overheid: bevoegd gezag bodemsanering bij gemeenten

Er is een decentralisatie gaande om de overheid op het gebied van bodemsanering slagvaardiger te laten optreden. Sinds 2002 treden naast de 4 grote steden 16 'rechtstreekse ISV-gemeenten' zelfstandig op als bevoegd gezag bodemsanering (zie tabel). Zij hebben in 2002 circa 10% van het aantal afgeronde saneringen afgehandeld. De komende jaren zal het aantal ISV-gemeenten nog toenemen.

In 2002 is 36 % van het aantal saneringen door de overheid met bijdragen van de Investeringsregeling Stedelijke Vernieuwing (ISV) uitgevoerd. De bijdragen van de ISV lopen deels via de rechtstreekse ISV-gemeenten en deels via de provincies. Het aantal saneringen met ISV-bijdrage zal naar verwachting de komende jaren toenemen.

Aantal nieuwe gevallen van bodemverontreiniging gelijk gebleven

In 1987 is de zorgplicht opgenomen in de Wet Bodembescherming. Deze zorgplicht betekent dat nieuwe bodemverontreinigingen direct opgeruimd moeten worden om niet opnieuw een 'voorraad' verontreinigde locaties op te bouwen. Nieuwe gevallen zijn gevallen van bodemverontreiniging die grotendeels zijn ontstaan na 1987.Het aantal meldingen van nieuwe gevallen van bodemverontreiniging is in 2002 niet noemenswaardig veranderd ten opzichte van voorgaande jaren. In 2002 zijn er 144 nieuwe gevallen gemeld en 123 opgeruimd. Er is in de afgelopen drie jaar geconstateerd dat het aantal ongedaan gemaakte nieuwe gevallen ieder jaar achterblijft bij het aantal meldingen van nieuwe gevallen. Dit kan erop duiden dat deze nieuwe gevallen daadwerkelijk niet zijn opgeruimd, maar waarschijnlijker is dat de meldingen hiervan niet centraal zijn geregistreerd of niet in de monitoring zijn opgenomen.

• Bodemkwaliteit en bodemverontreiniging: beleid