Duurzame stallen, 2001-2010

Toename percentage duurzame stallen

Op 1 januari 2010 was 2,6 procent van alle stallen integraal duurzaam (PBL, 2010). Dit zijn stallen van biologische bedrijven of stallen van gangbare bedrijven die minder ammoniak uitstoten dan de wettelijke norm en ook beter scoren op dierenwelzijn, diergezondheid of energiegebruik. De overheid stelt in de Toekomstvisie op de veehouderij als doel vijf procent integraal duurzame stallen in 2011.
In de grafiek 'Totaal' is in 2010 2,9 procent van alle stallen integraal duurzaam; dit is gebaseerd op voorlopige cijfers t/m juni 2010.

De stijging van het aandeel integraal duurzame stallen tussen 2001 en 2006 hangt samen met de groei van de biologische veehouderij; de meeste integraal duurzame stallen betreffen namelijk biologische bedrijven (in 2009 ruim 65 procent). Door te kiezen voor een biologische bedrijfsvoering spelen veehouders in op de groeiende markt voor biologische producten. Voor een deel van de omschakelaars speelt ook regelgeving rond natuurgebieden een rol die schaalvergroting beperkt: met biologische veehouderij is een grotere economische toegevoegde waarde per dier te behalen, zodat de veehouder met minder dieren toch een volwaardig inkomen kan verdienen.

De extra stijging sinds 2007 is vooral toe te schrijven aan de bouw van integraal duurzame stallen in de gangbare veehouderij. Belangrijke drijvende krachten zijn milieuregels en welzijnsregels die in 2010 (vleeskuikens), 2012 (leghennen) en 2013 (zeugen) van kracht zullen worden. Daarnaast spelen de verleende fiscale voordelen en verleende subsidies een rol. Het aantal integraal duurzame stallen is sinds 2001 met ruim 1500 toegenomen. Het relatieve aantal duurzame stallen is extra gestegen omdat het totale aantal stallen met ruim 30.000 is afgenomen.

De vier openstellingen tot en met juni 2010 (sinds 2008) van de Investeringsregeling integraal duurzame stallen waren alle overtekend, wat wil zeggen dat het totaalbedrag van de aanvragen het beschikbare budget ruimschoots overtrof. In de tweede helft van 2010 is een vijfde openstelling geweest. Voor deze 5 openstellingen was een totaal bedrag beschikbaar van ruim 35 miljoen euro.
In de linkerfiguur is het aandeel aanvragen voor de Investeringsregeling en de Maatlat Duurzame Veehouderij (MDV) afgebeeld, uitgesplitst naar toegekende en niet toegekende aanvragen.

Definitie integraal duurzame stallen

Bij de monitoring (Van der Peet et al. 2010) zijn integraal duurzame stallen gedefinieerd als:

• stallen van biologische - door Skal gecertificeerde - bedrijven;
• stallen waarvoor veehouders gebruik hebben gemaakt van de fiscale regelingen Vamil (willekeurige afschrijving milieuinvestering) en MIA (milieu-investeringsaftrek); om deze regelingen te mogen toepassen, moeten de veehouders op de zogenaamde Maatlat Duurzame Veehouderij een minimumaantal punten halen voor ammoniak, dierenwelzijn en (sinds 2009) voor energie en diergezondheid; vanaf 2011 worden waarschijnlijk ook fijn stof en inpassing in de omgeving daaraan toegevoegd;
• milieukeurstallen, die voldoen aan bovenwettelijke eisen voor milieu (mestproductie, ammoniak en energiegebruik) en dierenwelzijn inclusief diergezondheid;
• stallen die meedoen aan de Investeringsregeling integraal duurzame stallen; veehouders kunnen sinds 2008 jaarlijks op deze regeling inschrijven en een commissie selecteert de meest duurzame stallen uit de inschrijvingen.